مشاغل سخت و زیان آور کارگاه های تاسیس شده بعد از مهر 80 را تامین اجتماعی قابل بررسی نمی دانست و کارگرانی که در چنین کارگاه هایی مشغول به کار بودند حتی با تایید کمیته سخت و زیان آور استانی در تامین اجتماعی و لحاظ در سابقه بیمه با مشکل مواجه بودند. توجیه تامین اجتماعی برای این موضوع این بود که در تبصره 2 قانون اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تأمین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب 1371 کارفرما مکلف شده است صفت سخت و زیان آور را با به کارگیری تمهیدات فنی، مهندسی، بهداشتی و ایمنی و غیره را حذف نماید بنابراین با رعایت این مصوبه کارگاه ها نباید دارای عوامل سخت و زیان آور باشند.
چند نکته در این ارتباط به ذهن خطور می کند:
اول اینکه برخی کارگاه ها از قبل از این مصوبه وجود داشته اند و صرفا بنا به دلایلی عنوان کارگاه و کارفرما عوض شده یا کارگاه واگذار شده و موارد دیگری از این قبیل کد کارگاه تغییر کرده را نیز شامل می شد در حالی که در واقعیت کارگاه از دیدگاه قانون کار همان کارگاه قبلی است.
دوم اینکه در برخی مشاغل مانند مشاغل گروه ب حذف عوامل زیان آور حتی با به کارگیری تمهیدات مختلف قابل حذف نیست.
سوم اینکه کارفرما مکلف شده است صفت سخت و زیان آور را در کارگاه های تاسیس شده بعد از مهر 80 حذف نماید در حالی که ممکن است کارفرما به این تکلیف خود عمل ننماید.
با در نظر گرفتن حالت های فوق واضح است که صرف وجود مصوبه برای تکلیف کارفرما برای حذف عوامل سخت و زیان آور شغل در کارگاه های تاسیس شده پس از مهر 80 در عمل باعث حذف این عوامل نمی شود و مواجهه کارگر با عوامل زیان آور از بین نمی رود. لذا عدم بررسی درخواست کارگران برای بهره مندی از مزایای مشاغل سخت و زیان آور اجحاف در حق کارگران خواهد بود. فارغ از صحیح یا غیر صحیح بودن روال تامین اجتماعی در این مورد اصولا می بایست درخواست ها از کارگاه های تاسیس شده بعد از مهر 1380 نیز می بایست مانند سایر کارگاه ها ابتدا در کمیته مشاغل سخت و زیان آور استانی مطرح و در صورت تایید جهت اعمال در سابقه بیمه کارگران به تامین اجتماعی ارجاع گردد.
به نظر کارتابان این اصل هم قابل چشم پوشی نیست که صلاحیت بررسی و تایید و عدم تایید شمول صفت سخت و زیان آور در صلاحیت کمیته های بدوی و تجدید نظر استانی است نه تامین اجتماعی.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری پس از شکایت شاکیان برای ابطال ابطال بند ۶-۲-۶ بخشنامه شماره ۱۰۰۰؍۹۷؍۱۳۱۹۶-۳۰؍۱۱؍۱۳۹۷ سازمان تامین اجتماعی که استناد سازمان تامین اجتماعی برای عدم بررسی چنین درخواست هایی بود را ابطال نمود.
6-2-6- حسب مفاد بند (2) تصویب نامه مذکور ، موضوع” اضافه نمودن یک تبصره با عنوان تبصره (1) ماده (3) آیین نامه اجرائی مشاغل سخت و زیان آور”، طرح مشاغل کارگاه هایی که پس از تصویب قانون تبصره (2) الحاقی ماده 76 قانون تامین اجتماعی ایجاد گردیده اند در کمیته های استانی موضوعیت ندارد.
بخشنامه شماره ۱۰۰۰؍۹۷؍۱۳۱۹۶-۳۰؍۱۱؍۱۳۹۷ سازمان تامین اجتماعی
رای هیات عمومی دیوان در خصوص مشاغل سخت و زیان آور کارگاه های تاسیس شده بعد از مهر
شماره دادنامه: ۸۴-۸۵ – تاریخ دادنامه: ۱۴۰۰/۰۱/۱۷ – شماره پرونده: ۰۰۰۰۰۱۰ و ۹۸۰۳۹۴۱
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکیان: ۱- خانم محبوبه اخلاصی ۲- آقای روح اله معصومی پور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۶-۲-۶ بخشنامه شماره ۱۰۰۰؍۹۷؍۱۳۱۹۶-۳۰؍۱۱؍۱۳۹۷ سازمان تامین اجتماعی
گردش کار: شاکیان به موجب دادخواست های جداگانه ای ابطال بند ۶-۲-۶ بخشنامه شماره ۱۰۰۰؍۹۷؍۱۳۱۹۶-۳۰؍۱۱؍۱۳۹۷ سازمان تامین اجتماعی را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
الف- متن دادخواست خانم محبوبه اخلاصی
“همان طور که مستحضر هستید حسب مصوبه شماره ۴۵۶۶۴-۳۰؍۵؍۱۳۶۸ هیأت وزیران شغل پرستاری به عنوان یکی از مشاغل سخت و زیان آور شناخته شده است در نتیجه دارندگان این شغل با در نظر گرفتن و رعایت شرایط مربوطه می توانند درخواست بازنشستگی با بیست سال سابقه کار دهند و با در نظر گرفتن تبصره سوم ماده واحده قانون بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی از مزایای آن استفاده نمایند (ابلاغیه ثبت شده در مجلس شورای اسلامی مـورخ ۱؍۹؍۱۳۶۷) با این حـال بـه استحضار می رساند کـه پرستاران بیمارستان پارسیان کـه طبق قـوانین وزارت کار و رفاه اجتماعی و تامین اجتماعی مشغول به خدمت هستیم بعد از بیست سال سابقه کاری طبق این مصوبه درخواست بازنشستگی کرده و از اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران تاییدیه سختی کار خود را گرفته ایم و در مرحله بعد به شعبه تامین اجتماعی ۲۵ واقع در سعادت آباد برای انجام سایر اقدامات قانونی مراجعه کردیم که متاسفانه از مرداد ماه ۱۳۹۸ بر اساس بخشنامه تامین اجتماعی صادره توسط سرکار خانم ناهید حیدری به شماره ۳۱۶۱۳؍۹۸؍۸۵۱۰-۱۲؍۵؍۱۳۹۸ بیمارستان پارسیان را از قبیل کارگاه هایی که بعد از سال ۱۳۸۱ تاسیس شده دانسته و از پذیرش این برگه قانونی سخت و زیان آور و ادامه روند بازنشستگی خودداری کرده و سختی کار تایید شده وزارت کار را مورد قبول نمی دانند. قابل ذکر است که تا قبل از این بخشنامه غیرقانونی پرستاران متعددی از این بیمارستان با استفاده این مصوبه قانونی بازنشسته شده اند. در پیگیری جهت رفع این بخشنامه که مخالف اصل مصوبه هیأت وزیران که شغل پرستاری را جزء مشاغل سخت و زیان آور دانسته و برای بهره مند شدن از مزایای این مصوبه مکان و زمان خاصی تعریف نشده است. به سازمان تامین اجتماعی غرب تهران جناب آقای منوچهر گودرزی معاون امور بیمه ای و همچنین وزارت تعاون جناب آقای مظفری نامه ای به شماره ۹۸۳۱۹ ارجاع شد که متاسفانه علیرغم تایید این بزرگواران جهت ایراد داشتن این بخشنامه اقدامی جهت ابطال این بخشنامه غیرقانونی انجام نشده است. سوالی که مطرح است آیا تفاوتی بین کارکرد پرستاران مشغول در بیمارستان‌هایی که تاریخ تاسیس آنها قبل از سال ۱۳۸۱ بر می گردد با کارکرد پرستاران شاغل در بیمارستان پارسیان که تاریخ تاسیس آن بعد از سال ۱۳۸۱ بوده وجود دارد؟ چیزی که این بخشنامه غیرقانونی نشان میدهد تبعیض بین کار پرستاران در واحدهای درمانی تابع قانون وزارت کار و امور اجتماعی که همگی به عنوان پرستار، سرپرستار، کمک بهیار را در سابقه بیمه ای خود دارند و حق بیمه مشابه پرداخت کرده اند ایجاد کرده است. از ریاست دیوان عدالت اداری درخواست موکد از جهت ابطال این بخشنامه تامین اجتماعی که مغایرت با مصوبه هیأت وزیران و مصوبه مجلس شورای اسلامی در مورد مشاغل سخت و زیان آور را دارد خواستاریم.”
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره ۹۸-۳۹۴۱-۳ مورخ ۱۹؍۱۱؍۱۳۹۸ ثبت دفتر هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده توضیح داده است که:
” ۱- خواسته ابطال بند ۶-۲-۶ از بخشنامه شماره ۱۰۰۰؍۹۷؍۱۳۱۹۶-۳۰؍۱۱؍۱۳۹۷ سازمان تامین اجتماعی می باشد.
۲- قسمت مورد شکایت مغایرت با قانون ماده واحده قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی و (۷۶) قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۷ قانون تامین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده ۷۶ مصوب ۱۳۷۱ و (تبصره ۲) که ۳۰؍۱۱؍۱۳۷۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی و جزء ۱ و ۳ بند (ب) تبصره ۲ آن در تاریخ ۱۴؍۷؍۱۳۸۰ عیناً به تصویب نهایی مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است. همچنین محسوب نمودن شغل پرستاری و بهیاری از مشاغل سخت و زیان آور و استفاده شاغلین حرف مذکور از مزایای تبصره ۳ ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی می باشد.”
ب- متن دادخواست آقای روح اله معصومی پور:
” ۱- در بند استنادی سازمان تامین اجتماعی، کمیته های استانی ( مرجع تشخیص و تطبیق مشاغل سخت و زیان آور) را فاقد موضوعیت قلمداد نموده که مخالفت صریح و آشکار با بند (الف) و (ب) و تباصر ماده ۸ و نیز ماده ۷ و تبصره آن از آیین نامه اجرایی مشاغل سخت و زیان آور مصوب ۱۳۸۶ (موضوع تبصره ماده ۵۲ قانون کار) را دارد.
۲- مورد استناد بند ۶-۲-۶ سازمان تامین اجتماعی از بخشنامه صدرالذکر به تجویز مصوبه هیأت وزیران به شماره ۱۲۴۶۱۰؍ک۴۴۵۴۷؍ت-۶؍۶؍۱۳۸۹ مستند نموده است. در صورتی که مصوبه هیأت وزیران (مفاد الحاق تبصره به ماده واحده) ناظر بر گروه شغلی (الف) یا به نوعی بند (الف) ماده یک آیین نامه اجرایی سخت و زیان آور است و تسری به گروه شغلی (ب) ماده یک آیین نامه اجرایی نمی تواند داشته باشد و مصوبه هیأت وزیران اخیرالذکر ناظر بر تعهد کارفرماست نه کارگر و سازمان بر اساس استناد به آن صدور بند ۶-۲-۶ را نموده است. بدیهی است که مانع از حق مکتسب قانونی کارگران شده است که این دلیل غیرموجه و مغایرت آن واضح است.
۳- با عنایت به قانون تفسیر و استفساریه مجلس شورای اسلامی مورخ ۲۹؍۶؍۱۳۹۰ که مصوب گردیده و در تاریخ ۶؍۷؍۱۳۹۰ به تایید شورای نگهبان رسیده لذا بند مورد استناد سازمان تامین اجتماعی با قوانین از جمله ماده واحده قانون بازنشستگی پیش از موعد تامین اجتماعی مصوب سال ۱۳۶۷ مخالف است.
۴- عنایت می فرمایید که بر اساس دادنامه شماره ۴۸۴-۲۸؍۷؍۱۳۸۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، تشخیص و تطبیق مشاغل سخت و زیان آور بر عهده کمیته های بدوی و تجدیدنظر استانی است و مطابق ماده ۲ آیین نامه اجرایی، تعیین سخت و زیان آور بودن مشاغل سخت و زیان آور در هر کارگاه با بررسی سوابق، انجام بازدید و بررسی شرایط کار توسط کارشناسان بهداشت حرفه ای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بازرسان کار وزارت کار و امور اجتماعی و با تایید توسط کمیته های بدوی و تجدیدنظر استانی انجام می‌گیرد و همچنین صلاحیت بررسی سخت و زیان آور مشاغل و قطعی بودن تصمیمات کمیته های بدوی و تجدیدنظر استانی که رأی وحدت رویه شماره ۸۰۰- ۷۸۸-۷۸۷ مورخ ۲۳؍۴؍۱۳۹۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، موید و مبین آن است لذا مورد استنادی سازمان تامین اجتماعی فاقد وجاهت قانونی است.
نظر به اینکه به موجب نظریه کمیته تشخیص و بررسی مشاغل سخت و زیان آور استانی (استان قم) شغل اینجانب را سخت و زیان آور دانسته آن هم در گروه شغلی (ب) و بر اساس استفساریه جزء بند ۱ تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی مصوب ۲۹؍۶؍۱۳۹۰ هر یک سال اشتغال در کارهای سخت و زیان آور به عنوان یک و نیم سال سابقه پرداخت حق بیمه محسوب می گردد. لذا توجهاً به مجموع سوابق بیمه پردازی اینجانب و تاییدیه کمیته های استانـی نسبت به سخت و زیـان آور شغل که گـروه (ب) از مـاده ۱ آیین نامـه اجـرایی مصوب سال ۱۳۸۵ هیأت وزیران می باشد و مطابق ماده ۹۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲، مقرر شده که « چنانچه مصوبه ای در هیأت عمومی ابطال شود، رعایت مفاد رأی هیأت عمومی در مصوبات بعدی الزامی است». هرگاه مراجع مربوط مصوبه جدیدی مغایر رأی هیأت عمومی تصویب کنند، رئیس دیوان موضوع را خارج از نوبت بدون رعایت مفاد ماده ۸۴ قانون مذکور و فقط با دعوت نماینده مرجع تصویب کننده در هیأت عمومی مطرح می نماید. توجه و عنایت به اینکه در رأی وحدت رویه مندرج فوق صلاحیت و بررسی و تشخیص و تطبیق سخت و زیان آوری مشاغل را مورد تایید قرار داده و دیوان عدالت اداری و مرجع مربوط را نسبت به رأی وحدت رویه لازم‌الاتباع ملزم نموده لذا ضمن ابطال مورد استنادی سازمان بند ۶-۲-۶ از بخشنامه فوق الذکر الزام سازمان تامین اجتماعی نسبت به بازنشستگی اینجانب مورد استدعاست.”
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
” بند ۶-۲-۶- حسب مفاد بند ۲ تصویب نامه مذکور، موضوع « اضافه نمودن یک تبصره با عنوان تبصره ۱ ماده ۳ آیین نامه اجرایی مشاغل سخت و زیان آور»، طرح مشاغل کارگاه هایی که پس از تصویب قانون تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی ایجاد گردیده اند در کمیته های استانی موضوعیت ندارد».- سرپرست سازمان تامین اجتماعی ”
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل امور حقوقی و قوانین سازمان تامین اجتماعی به موجب لایحه شماره ۲۵۵۴؍۹۹؍۷۱۰۰-۲۵؍۴؍۱۳۹۹ توضیح داده است که:
” ۱- بند ۶-۲-۶ بخشنامه بازنشستگی این سازمان که شاکی تقاضای ابطال آن را مطرح ساخته مطابق با قانون ماده واحده قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی به ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی … و آیین نامه آن تهیه و تنظیم شده است. توضیح اینکه مطابق این ماده واحده کارهای سخت و زیان آور کارهایی شناخته شده که در آنها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار غیر استاندارد بوده کـه نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن باشد و بتوان با به کارگیری تمهیدات فنی، مهندسی، بهداشتی و ایمنی و غیره صفت سخت و زیان آور بودن را از آن مشاغل کاهش داد یا حذف نمود و در ادامه کارفرمایان را ملزم ساخته که ظرف مدت دو سال از تاریخ تصویب قانون نسبت به ایمن سازی عوامل شرایط محیط کار مطابق حد مجاز و استانداردهای مشخص شده در قانون اقدام نمایند، بنابراین در مورد کارگاه هایی که پس از تصویب این قانون ایجاد می شوند این تکلیف پیش از تاسیس کارگاه و شروع به کار آن بر عهده کارفرما قرار گرفته و مکلف است که ضمن اخذ مجوزهای لازم و پس از تایید ایمنی کارگاه شروع به فعالیت کند. به عبارت رساتر مستفاد از قانون ماده واحده اصلاح تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۹ قانون تامین اجتماعی مصوب ۲۶؍۱۲؍۱۳۸۵ با اصلاحات بعدی، به خصوص بند نخست تبصره ۲ قانون ماده واحده قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۹ قانون تامین اجتماعی…، که به صراحت مقرر نموده: کارفرمایان کلیه کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی که تمام یا برخی از مشاغل آنها حسب تشخیص مراجع ذیربط سخت و زیان آور اعلام شده… با حصول شرایط مقرر قانونی می توانند از حمایت هایی که در قانون پیش بینی شده برخوردار شوند. تایید یا عدم تایید رعایت استانداردهای مربوطه در کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی با سخت و زیان آور شناختن یا نشاختن مشاغل این کارگاه ها ملازمه دارد از این رو اصل بر این است که کارگاه هایی که پس از تصویب قانون ایجاد می شوند مجوزهای لازم مبنی بر ایمنی کارگاه را اخذ نموده و فقدان شرایط ناسالم محیط در آن کارگاه ها به تایید مراجع ذی صلاح رسیده است و لذا سخت و زیان آور شناختن مشاغل آن کارگاه ها موضوعیتی ندارد.
۲- مضاف بر آن مبنای دیگر بخشنامه معترض عنه بند ۲ تصویب نامه شماره ۱۲۴۶۱۰ت؍۴۴۵۴۷ک-۶؍۶؍۱۳۸۹ هیأت وزیران موضوع الحاق یک تبصره به عنوان تبصره ۱ ماده ۳ آیین نامه اجرایی موسوم به آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور است که به درستی مقرر نموده مشاغل کارگاه هایی که پس از تصویب قانون تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی … ایجاد می شوند در کمیته های استانی فاقد محمل قانونی است.
۳- بند ۶-۲-۶ بخشنامه معترض عنـه مطابق با تبصره الحاقی به ماده ۳ آیین نامه معترض عنه که کارفرمایان را مکلف به دریافت مجوز فعالیت نموده و از فعالیت بدون مجوز منع کرده به موجب قانون کار و تامین اجتماعی همچنین ماده واحده قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ … آن تصویب شده که بر رعایت بهداشت و ایمنی کارگران و ضرورت صیانت از نیروی کار تاکید دارد به گونه ای که قانون کار فصل مستقلی را به ایمنی و بهداشت کار اختصاص داده و ماده ۸۵ نخستین ماده قانونی از این فصل (فصل چهار قانون کار) دستورالعمل های ایمنی و بهداشتی کار را جهت جلوگیری از بیماری های حرفه ای و تامین بهداشت کار، کارگر و محیط کار، حتی در کارگاه‌های خانوادگی برای کلیه کارگاه ها، کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی و لازم الاجرا اعلام نموده است. در ادامه نیز بهره برداری از ماشین ها، دستگاه ها، ابزار و لوازمی که مطابق با آیین نامه های شورای عالی حفاظت فنی ضروری شناخته شده آزمایش های لازم را توسط آزمایشگاه ها و مراکز مورد تایید شورای مذکور انجام دهند. مضاف بر آن که ضمن پیش بینی مسئولیت کیفری و حقوقی برای کارفرما اجازه داده در موارد تخلف از ایمنی و بهداشت کار کارگاه تعطیل و فعالیت آن متوقف شود. بنابراین بخشنامه در چارچوب قوانین و مقررات حاکم بر آن تهیه و به خصوص در انطباق کامل با قانون موسوم به سخت و زیان آور، قوانین کار و تامین اجتماعی قرار داشته و دلیلی برای ابطال آن نیست.
۴- مصوبه شماره ۷۶۶۵۰ت۹۲۹-۱۷؍۱۰؍۱۳۶۸ هیأت دولت که به موجب آن شغل پرستاری و بهیاری را سخت و زیان آور دانسته به صراحت آنان را محق به استفاده از مزایای تبصره ۳ ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی شناخته است. هرچند این سازمان مجاز به اجرای تصمیمات دولت در حد منابع موجود خود می باشد و بیش از آن تکلیفی بر عهده ندارد.
با توجه به جمیع جهات مذکور، صراحت مذکور در قانون ماده واحده فوق الاشاره مبنی بر تعیین مهلت آلاینده زدایی برای کارگاه هایی که پیش از تصویب قانون تشکیل شده همچنین تکلیف به شناسایی کارگاه های مشمول توسط مراجع ذی صلاح، اعطای اختیار به وزارتین تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دولت برای تهیه و تصویب آیین نامه اجرایی قانون برای تشخیص مشاغل سخت و زیان آور، بخشنامه صادره به کل مغایرتی با قانون ماده واحده قانون کار و تامین اجتماعی و سایر قوانین ومقررات موضوعه نداشته بلکه در انطباق کامل با آنها قرار دارد که بر صیانت از نیروی کار و رعایت ایمنی و بهداشت کار و استانداردها تاکید نموده است. از این رو رد دادخواست و شکایت مطروحه مورد استدعاست. در ضمن خواهشمند است به منظور ارائه توضیحات تکمیلی در هنگام طرح موضوع در هیأت تخصصی و هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از نماینده این سازمان دعوت به عمل آورند.”
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۷؍۱؍۱۴۰۰ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی برای مشاغل سخت و زیان آور کارگاه های تاسیس شده پس از مهر 80
اولاً: براساس بند (الف) قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده ۷۶ مصوب سال ۱۳۷۱ مصوب ۱۴؍۷؍۱۳۸۰ «کارهای سخت و زیان آور کارهایی است که در آنها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار، غیر استاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت های طبیعی (جسمی و روانی) در وی ایجاد گردد که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن بوده و بتوان با به کارگیری تمهیدات فنی، مهندسی، بهداشتی و ایمنی و غیره صفت سخت و زیان آور بودن را از آن مشاغل کاهش یا حذف نمود.» در بند (ب) قانون مذکور نیز حمایت هایی که شاغلین در مشاغل سخت و زیان آور از آنها برخوردار می‌گردند ذکر گردیده و در هیچ یک از بندهای قانون مذکور، تفکیکی مابین کارگاه هایی که قبل از تصویب این قانون وجود داشته اند و کارگاه هایی که بعد از تصویب آن ایجاد گردیده اند به لحاظ برخورداری از حمایت های قانونی وجود نداشته است. از طرفی ممکن است عوامل موثر بر وصف سخت و زیان آوری یک شغل در زمان بعد از تاسیس کارگاه حادث گردد.
ثانیاً: براساس مواد ۳ و ۸ آیین نامه اجرایی بند ۵ جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده ۷۶ مصوب سال ۱۳۷۱ – مصوب سال ۱۳۸۰ مصوب ۲۶؍۱۲؍۱۳۸۵ هیأت وزیران، وظیفه قانونی تطبیق و تشخیص مشاغل سخت و زیان آور اعم از مشاغلی که می توان با به کارگیری تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر فنی مناسب، صفت سختی و زیان آوری آنها را حذف نمود و یا مشاغلی که با به کارگیری تمهیدات مذکور، صفت سخت و زیان آوری آنها کاهش می یابد ولی کماکان سخت و زیان آوری آنها حفظ می گردد، بر عهده کمیته های استانی می باشد. بنابه مراتب مذکور و با توجه به اینکه بند ۶-۲-۶ مصوبه معترض عنه مشاغل کارگاه هایی که بعد از تصویب قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده ۷۶ مصوب سال ۱۳۷۱ مصوب ۱۴؍۷؍۱۳۸۰ ایجاد شده اند را قابل طرح و بررسی در کمیته های استانی تطبیق و تشخیص مشاغل سخت و زیان آور ندانسته، مغایر قوانین و مقررات مذکور و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب کننده است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می شود./
محمدکاظم بهرامی-رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
باسلام
بنده از سال ۱۳۸۰ در حراست برق منطقه‌ای تهران مشغول بکار میباشم از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۹ به صورت پیمانکاری در پستهای برق فشار قوی ۶۳هزار کیلوولت به ۲۰هزار کیلوولت خدمت نموده و از سال ۱۳۸۹ بصورت قرارداد حراست برق منطقه ای تهران تا ۱۳۹۷ قرارداد موقت و از سال ۱۳۹۷ بصورت قرارداد داعم کارگری استخدام شده‌ام و از شما درخواست مینمایم آیا شغل دوم من که بصورت مستقیم یا غیر مستقیم اتاق نگهبانی ما نزدیک به تاسیسات تشعشعات مستقیم برق بوده… آیا شغل ما سخت و زیان آور می‌باشد؟
ممنون
باسلام
بعد از رسیدن سوابق بیمه پردازی به بیست سال، باید درخواست بررسی مشاغل خود را بدهید و بعد از ثبت درخواست برای بررسی مشاغل شما اقدام خواهد شد. ممکن است شغل شما سخت و زیان‌آور تشخیص داده شود و یا اینکه جزو مشاغل سخت و زیان آور نباشد.