آیین نامه اجرایی تلفیق بیمه و مالیات حقوق، به موجب قانون برنامه هفتم توسعه

آیین نامه اجرایی تلفیق بیمه و مالیات حقوق

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی – وزارت امور اقتصادی و دارایی

وزارت صنعت، معدن و تجارت – سازمان برنامه و بودجه کشور

هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۳/۱۱ به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و مراجع و هیئت‌های امنای ذی صلاح) و به استناد بند (ت) ماده (۴) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه اجرایی بند مذکور را به شرح زیر تصویب کرد.
آیین نامه اجرایی بند (ت) ماده (۴) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران (فهرست تلفیقی مالیات حقوق و کسور بیمه)
ماده ۱ – در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
۱ – وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
۲ – سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور.
۳ – سازمان بیمه گر: سازمان و صندوق‌های فعال در قلمرو بیمه‌های اجتماعی قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۸۳ که نسبت به دریافت حق بیمه از واحدهای کسب و کار مطابق با قوانین و مقررات مربوط اقدام می‌نمایند.
۴- سامانه: درگاه مشترک بیمه و مالیات، موضوع بند (ت) ماده (۴) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳.
۵ – حق بیمه: وجوهی که به موجب تکالیف قانونی و تحت عناوینی نظیر حق بیمه یا کسور بازنشستگی توسط کارفرمای ذی ربط به سازمان‌های بیمه گر مربوط، جهت بهره‌مندی کارکنان بیمه‌شده از مزایای قانونی پرداخت می‌گردد.
۶ – مالیات: مالیات بر درآمد حقوق، موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی.

۷- کارفرما: اشخاص حقیقی یا حقوقی دارای واحدهای کسب و کار که مکلف به کسر و پرداخت مالیات کارکنان خود به سازمان و حق‌بیمه واحد مربوط به سازمان بیمه‌گر ذی‌ربط می‌باشند.

۸ – کسب و کار فعالیت‌های انتفاعی یا غیر انتفاعی اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق اشتغال نیروی کار محقق می‌شود.
۹- فهرست تلفیقی: فهرستی واحد که حاصل تلفیق فهرست موضوع ماده (۸۶) قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی و صورت مزد و حقوق سازمان بیمه گر بوده و شامل عناوین و اقلام اطلاعاتی مورد نیاز سازمان و سازمان بیمه گر، بابت تعیین و وصول مالیات و حق بیمه می‌باشد. فهرست تلفیقی توسط سازمان در سامانه بارگذاری می‌شود.
ماده ۲ – اعلام فهرست سازمان‌های بیمه گر و عناوین و اقلام اطلاعاتی مورد نیاز برای محاسبه حق بیمه بر عهده وزارت با همکاری سازمان می‌باشد.
تبصره ۱ – سازمان بیمه گر مکلف است ضمن ارسال اطلاعات بیمه شدگان توسط هر کارفرما در مرحله اول، تغییرات بیمه شدگان هر کارفرما را نیز به صورت برخط برای سامانه ارسال نماید به نحوی که کارفرما فقط با تکمیل اقلام متغیر ماه بتواند لیست حق بیمه و مالیات کارکنان خود را مشاهده و پس از تأیید پرداخت نماید.
تبصره ۲- در صورت وجود ابهام در تشخیص مصادیق و اقلام اطلاعاتی سازمان بیمه گر ذی ربط و یا واحدهای کسب و کار، موضوع در کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت رئیس کارگروه سازمان و سازمان برنامه و بودجه کشور، بررسی و در چارچوب قوانین و مقررات، اتخاذ تصمیم خواهد شد.
ماده ۳ – سازمان مکلف است بر اساس اقلام و عناوین اعلامی توسط وزارت نسبت به طراحی و تهیه فهرست تلفیقی و درج آن در سامانه اقدام و دسترسی لازم را برای واحدهای کسب و کار فراهم نماید.
تبصره ۱- در صورت عدم ارسال اقلام اطلاعاتی مذکور توسط سازمان بیمه‌گر ذی ربط در مهلت یاد شده، فهرست تلفیقی تهیه شده توسط وزارت و سازمان مبنای اخذ اطلاعات از کارفرما می‌باشد.
تبصره ۲ – هر گونه تغییر در اقلام و عناوین مذکور، توسط سازمان بیمه گر ذی ربط جهت ثبت در سامانه از طریق وزارت به سازمان اعلام و برای فهرست تلفیقی دو مساه بعد ملاک عمل خواهد بود. تغییرات اقلام و عناوین یادشده توسط مراجع قضایی تابع مفاد احکام قطعی صادره قضایی است.
تبصره ۳- هرگونه تغییرات احتمالی که در فرایند تعیین مالیات، مطالبه و وصول مالیات توسط سازمان شناسایی شود، در سامانه ثبت می‌گردد.

ماده ۴ – سامانه باید با رعایت موارد زیر توسط سازمان با همکاری وزارت طراحی و اجرا گردد:
۱- فهرست تلفیقی را پس از دریافت از کارفرما جهت انجام محاسبات حق بیمه، به صورت برخط به سازمان بیمه گر ذی ربط ارسال و یا امکان دسترسی به آن را برای سازمان بیمه گر فراهم نماید.
۲- امکان واریز مستقیم حق بیمه توسط کارفرما به حساب بانکی سازمان بیمه گر ذی‌ربط (از طریق درگاه پرداخت سازمان بیمه گر مربوط) را داشته باشد.
۳- در صورت ارسال فهرست تلفیقی اصلاحی از سوی کارفرما به سامانه (در مواعد قانونی)، مراتب را به صورت برخط به سازمان بیمه گر مربوط برای بررسی و اقدام قانونی لازم، ارسال نماید.
ماده ۵- کارفرما مکلف است پس از راه اندازی سامانه، نسبت به ارسال فهرست تلفیقی موضوع این آیین نامه از طریق سامانه اقدام نماید.
تبصره ۱- کارفرمایان فاقد سابقه در سازمان یا سازمان بیمه‌گر برای دسترسی به سامانه مکلفند نسبت به ثبت نام در پنجره واحد خدمات مالیاتی به نشانی (my tax.gov.ir) یا ثبت نام در سازمان بیمه‌گر حسب مورد مطابق قوانین و مقررات مربوط اقدام نمایند. این حکم در خصوص اشخاص موضوع ماده (۸) این آیین نامه جاری نمی‌باشد.
تبصره ۲ – سازمان و سازمان بیمه‌گر ذی ربط مکلفند اطلاع رسانی لازم را به نحو مقتضی به ذی‌نفعان مرتبط به عمل آورند.
ماده ۶ – سازمان بیمه گر ذی‌ربط مکلف است پس از دریافت فهرست تلفیقی از سامانه، حق بیمه سهم بیمه شده و کارفرما را به صورت برخط محاسبه و در سامانه به کارفرما جهت پرداخت وجه اعلام نماید.
ماده ۷- چنانچه پس از بررسی سازمان و یا سازمان بیمه‌گر ذی ربط و یا بر اساس احکام قطعی مراجع قضایی با قانونی ذی صلاح، هرگونه مغایرتی در فهرست تلفیقی ارسالی توسط کارفرما با میزان مزد و حقوق واقعی پرداخت شده به کارکنان محرز گردد، سازمان بیمه گر ذی ربط و یا سازمان مکلفند اقدامات قانونی لازم را برای اعمال حساب و یا وصول کسری حق بیمه یا مالیات حسب مورد بعمل آورند.
تبصره – سازمان (با رعایت مفاد ماده (۲۳۲) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی) پس از قطعیت رسیدگی و سازمان بیمه گر مکلفند، تغییرات فهرست تلفیقی را به درگاه منعکس نمایند.
ماده ۸ – وصول حق‌بیمه در خصوص اشخاص فاقد کارفرما، نظیر فعالیت‌های خویش فرمایی و بیمه شدگان اختیاری و کارفرمایان غیر مشمول فصل مالیات بر درآمد حقوق از شمول احکام این آیین نامه خارج بوده و تابع ضوابط حاکم بر سازمان بیمه گر ذی ربط می‌باشند.

تبصره – پرداخت حق بیمه اختیاری موضوع بند (ج) ماده (۲۸) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و بند (۴) ماده (۲) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ با اصلاحات بعدی توسط کارفرمایان به سازمان تأمین اجتماعی، براساس فهرست تلفیقی امکان پذیر می‌باشد.
ماده ۹ – در اجرای تبصره بند (ت) ماده (۴) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و ماده (۳۸) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ با اصلاحات بعدی، در مواردی که انجام کار به صورت مقاطعه پیمانکاری به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌شود، اقدامات زیر انجام خواهد شد:
۱- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است حداکثر در پایان سال اول برنامه نسبت به دریافت الکترونیکی اسناد قراردادهای پیمان، ثبت اطلاعات قرارداد الحاقات اصلاحات، فسخ، ابطال، خاتمه و صورت وضعیت‌ها از طرفین قرارداد و دستگاه‌‎های اجرایی ذی ربط اقدام نماید. سازمان مذکور مکلف است همزمان با ثبت اطلاعات قرارداد و همچنین در موارد تغییرات آتی قرارداد، نسبت به اعلام نرخ و مبلغ حق بیمه بر اساس تعهدات طرفین و همچنین صدور، مفاصاحساب نهایی در سامانه، اقدام لازم را به عمل آورد.
۲ – به منظور تسهیل و تسریع در امر انعقاد قراردادهای مذکور و اجرای قوانین و مقررات، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان برنامه و بودجه کشور و سایر دستگاه‌های اجرایی ذی ربط مکلفند در چارچوب قانون مدیریت داده و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱، امکان ارسال الکترونیک داده‌ها از سامانه مؤدیان مالیاتی، سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) و پایگاه اطلاعات قراردادهای کشور را به سامانه موضوع این آیین نامه فراهم نمایند.
تبصره ۱ – مرکز توسعه تجارت الکترونیک مکلف است قبل از انعقاد قراردادهای پیمانکاری یاد شده توسط اشخاص مشمول سامانه تدارکات الکترونیک دولت، اقسلام اطلاعاتی مورد نیاز جهت تعیین ضریب حق بیمه پیمان را به سامانه سازمان تأمین اجتماعی جهت تعیین نرخ حق بیمه مربوط ارسال نماید.
تبصره ۲ – در صورتی که قرارداد توسط واحد متولی در هر دستگاه اجرایی ذی ربط و با رعایت قوانین و مقررات مربوط محرمانه تشخیص داده شود اطلاعات مورد نیاز قرارداد جهت تعیین ضریب پیمان نظیر نوع قرارداد تاریخ شروع تاریخ پایان و مبلغ قرارداد توسط واحد متمولی به سازمان تأمین اجتماعی ارائه می‌گردد.
۳- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است ظرف پنج روز کاری پس از دریافت اسناد قرارداد، نسبت به صدور ردیف پیمان و تعیین نرخ حق بیمه از طریق سامانه اقدام و به کارفرما ابلاغ نماید.

۴ – دستگاه‌های اجرایی و نهادهای عمومی غیر دولتی موضوع بندهای (پ) و (ت) ماده (۱)
قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و شرکت‌ها و مؤسسات تابعه و وابسته به آن‌ها مکلفند نسبت به کسر حق بیمه از هر صورت وضعیت متناسب با ضریب پیمان و واریز آن به حساب سازمان تأمین اجتماعی اقدام نمایند. در این صورت کارفرما نمی‌تواند پنج درصد (۵) مبلغ بهای کل کار را با رعایت مفاد ماده (۳۸) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ با اصلاحات بعدی نگه دارد.
۵- در صورت درخواست کارفرما یا مقاطعه کار مبنی بر دریافت گواهی دوره‌ای، سازمان تأمین اجتماعی مکلف است نسبت به صدور گواهی الکترونیک بر اساس میزان کارکرد اعلام شده اقدام نماید.
۶- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است با اتمام دوره قرارداد و پس از دریافت حق بیمه کامل، نسبت به صدور مفاصا‌حساب الکترونیکی اقدام نماید.
۷- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه نسبت به تدوین جدول ضرایب مقطوع حق بیمه قراردادهای پیمان، متناسب با نوع و مشخصات آن‌ها و اعمال آن در محاسبات مربوط پس از تصویب در مراجع قانونی ذی ربط اقدام نماید.
ماده ۱۰ – سازمان مکلف است با رعایت ماده (۲۳۲) قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی و قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱، اطلاعات سامانه در حوزه بیمه‌ای را به صورت برخط در اختیار پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان قرار دهد.
ماده ۱۱ – وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی (سازمان امور مالیاتی کشور) و تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان تأمین اجتماعی) مکلفند گزارش عملکرد این آیین نامه را در مقاطع زمانی سه ماهه به کمیسیون‌های برنامه و بودجه و محاسبات اقتصادی و اجتماعی مجلس و دفتر هیئت دولت ارسال نمایند.

محمدرضا عارف

معاون اول رئیس جمهور