اصول اخراج کارگر قبل از پایان قرارداد کار
گاهی اوقات اخراج کارگر قبل از پایان قرارداد کار اتفاق می افتد. یعنی قبل از اینکه قرارداد بین کارگر و کافرما به اتمام رسیده باشد کارفرما اقدام به اخراج کارگر می کند. در این شرایط سوالاتی از قبیل اینکه آیا اخراج کارگر قبل از اتمام قرارداد امکان پذیر است؟و یا شرایط اخراج کارگر قبل از پایان قرارداد چیست؟ و… پیش می آید. در این مقاله از سایت کارتابان قصد بررسی این موضوع را داریم. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
درصورت اخراج پیش از پایان قرارداد چه باید کرد؟
اگر کارفرمایی به دلایل غیرموجه و پیش از اتمام قرارداد کاری، کارگر را اخراج کند، قانون کار از کارگر حمایت می کند. در این مقاله با تعهدات کارفرما دربرابر اخراج غیر قانونی کارگر و نحوه پیگیری حقوق و مقررات اخراج قبل از پایان قرارداد آشنا می شویم.
چه زمانی اخراج قانونی و چه زمانی غیر قانونی است؟
اخراج کارگر قبل از پایان قرارداد کار و برهم زدن و فسخ قرارداد کار از سوی کارفرما به معنای اخراج کارگر است و ماده ۲۷ قانون کار به موضوع اخراج قانونی کارگر توسط کارفرما اشاره می کند. برابر این ماده قانونی هرگاه کارگر در انجام وظایف محوله مطابق قرارداد کوتاهی کند یا آیین‌نامه‌های انضباطی شرکت را پس از تذکرات کتبی نقض کند کارفرما حق دارد در صورت اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار و یا انجمن صنفی کارگران علاوه بر مطالبات و حقوق معوقه به نسبت هر سال سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر را به عنوان حق سنوات به او پرداخته و قرارداد کار را فسخ کند.
اگر دلایل کارفرما برای اخراج کارگر یا کارمند پیش از موعد پایان قرارداد خارج از تعهدات ذکر شده در قرارداد و آئین نامه انضباطی ذیل آن بوده و بی ضابطه باشد، اخراج غیر قانونی محسوب می شود.
درباره مساله فسخ قرارداد استخدام و اخراج هرگاه مساله با توافق کارفرما و کارگر حل نشود، موضوع به هیات تشخیص، ارجاع و در صورت عدم حل اختلاف از طریق هیات حل اختلاف رسیدگی و اقدام خواهد شد. در مدت رسیدگی مراجع حل اختلاف، قرارداد کار به حالت تعلیق درمی‌آید.
پس از اخراج غیر موجه چه باید کرد؟
بر اساس ماده ۲۰ قانون کار: اگر کارفرمایی کارگر خود را به صورت غیرقانونی و خلاف مقررات اخراج کارگران یعنی پیش از تاریخ پایان قرارداد و به دلایل غیر موجه اخراج کند کارگر باید در اسرع وقت به هیات تشخیص روابط کارگر و کارفرما مراجعه کند و درخواست بازگشت به کار ارائه کند هیات تشخیص کارفرما را فراخوانده و در این خصوص از او توضیح می‌خواهد.
اگر اخراج کارگر قبل از پایان قرارداد کار بر اساس دلایل موجه و با طی مراحل قانونی باشد کارفرما تنها مکلف به پرداخت حق و حقوق قانونی کارگر است اما اگر کارفرمایی دلیل موجهی برای اخراج کارگر نداشته باشد در این صورت هیات تشخیص حکم به بازگشت کارگر به محل کار خود را صادر می‌کند.
اگر کارفرما از پذیرش کارگر امتناع کند یا کارگر تمایلی به بازگشت به محیط قبلی را نداشته باشد، در این صورت، کارفرما مکلف است از تاریخ اخراج حقوق کارگر را تا پایان مدت قرارداد پرداخت کرده و به ازای هر سال سابقه کار ، معادل ۴۵ روز حقوق به عنوان حق سنوات به وی پرداخت کند. البته باید به این نکته توجه کرد که در حالت عادی که اخراجی در کار نباشد، بر اساس ماده ۲۷ قانون کار، حق سنوات به ازای سابقه کار هر فرد، معادل یک ماه آخرین حقوق محاسبه میشود و اگر کارگری اخراج شود، حق سنوات به میزان هر سال سابقه معادل ۴۵ روز محاسبه می شود.
این مقاله را بخوانید: با این ترفند ها و نکات در شکایت از کارفرما برنده شوید!
برای فسخ قرارداد کار از جانب کارفرما شرایط زیر لازم است:
- قصور در انجام وظایف محوله و یا تخلف از آیین نامه های انضباطی کارگاه: موارد قصور و دستورالعمل‌ها و آیین نامه‌های انضباطی کارگاه‌ها به موجب مقرراتی است که با پیشنهاد شورای عالی کار به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی خواهد رسید.
- دادن تذکر کتبی توسط کارفرما: بدین ترتیب کارفرما در صورتی مجاز است که به دلیل قصور و تخلفات کارگر قرارداد کار را فسخ نماید که ابتدا به وی تذکر کتبی داده باشد.
- اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار و در واحد هایی که شورای اسلامی کار وجود ندارد برای فسخ قرارداد کار نظر مثبت انجمن صنفی لازم است.
- اختلاف بین کارگر و کارفرما در وهله اول باید با توافق حل شود اگر نشد موضوع به هیات تشخیص اداره کار ارجاع می شود و در صورت حل نشدن اختلاف، از طریق هیات حل اختلاف رسیدگی و اقدام خواهد شد. در طی مدت رسیدگی مراجع حل اختلاف، قرارداد کار به حالت تعلیق در می‌آید.
- کارگاه‌هایی که مشمول قانون شورای اسلامی کار نیستند و یا شورای اسلامی کار و یا انجمن صنفی در آن تشکیل نشده باشد یا فاقد نماینده کارگر باشند اعلام نظر مثبت هیات تشخیص که شامل یک نفر نماینده وزارت کار و امور اجتماعی، یک نفر نماینده کارگران به انتخاب کانون هماهنگی شورا‌های اسلامی کار استان و یک نفر نماینده مدیران صنایع به انتخاب کانون انجمن های صنفی کارفرمایان استان برای فسخ قرارداد کار لازم است.
- چنانچه کارگری مطابق نظر هیات تشخیص باید اخراج شود حق دارد نسبت به این تصمیم به هیات حل اختلاف مراجعه و اقامه دعوی نماید.
- هرگاه قرارداد کار برای مدت موقت و یا برای انجام کار معین منعقد شده باشد هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ آن را ندارند و رسیدگی به اختلافات ناشی از نوع این قرارداد‌ها در صلاحیت هیات‌های تشخیص و حل اختلاف است.
سلام . جایی به مدت ۵ سال مشغول بودم بعدا با پیمانکار دیگری در همان کارگاه ۴ سال ادامه دادم و هر ساله قراردادهای ۳ماهه تنظیم میکردند.
الان بعد از ۹ سال با استناد به اتمام مدت قرارداد سه ماهه بنده را اخراج کردند.
آیا میتوانم برای بازگشت بکار اقدام کنم؟
اصل و فرض بر این است که در اتمام قرارداد کار، قرارداد کار تمدید نخواهد شد مگر اینکه طرفین نسبت به تمدید و یا تجدید آن توافق کرده باشند. بنابراین اگر قطع رابطه کاری به دلیل اتمام قرارداد کار باشد امکان ادعای بازگشت به کار قانونی وجود ندارد.
سلام من ۲۴ سال سابقه دارم پیمانکاری جابه جا میشه پیمان کار آخری یک سال و۴۰ روز کار کردم الان عدم نیازم و داده بیمه یک ماه +۵ روز ردنکرده ،،،،عیدی وسنوات دا ده لطفا یه راهنمایی بفرمایید تشکر
اگر اخراج قبل از اتمام مدت قرارداد کار بوده که می توانید دادخواست بازگشت به کار بدهید. در صورتی که در اتمام قرارداد کار بوده نیز می توانید برای مطالبه حقوق و مزایای مانده و همچنین بیمه واریز نشده طرح شکایت کنید و از بیمه بیکاری نیز می توانید استفاده کنید.
با سلام،
قرارداد بنده سال ۱۴۰۱/۱/۲۰ بوده است و تا ۱۴۰۵/۱/۲۰ بصورت ضمنی تمدید شده است. در تاریخ ۱۴۰۴/۱/۲۵ غیر موجه اخراج شدم. با این وضعیت نهایت خسارتی که به من تعلق میگیرد چقدر است؟ آیا میتوانم تا پایان قرارداد خسارت را بصورت یکجا بگیرم؟ چون تصمیم دارم جایی دیگر مشغول به کار بشوم.
در صورتی که اخراج در مراجع حل اختلاف اداره کار غیرموجه تشخیص داده شود حکم بازگشت به کار صادر می شود و کارگر باید ادامه قرارداد را به کار خود ادامه دهد. از لحاظ قانونی اداره کار نمی تواند برای مانده قرارداد کار خسارتی حکم دهد. در صورت عدم تمایل به ادامه کار دو راه حل وجود دارد. یک اینکه کارگر در مراجع حل اختلاف کار با کارفرما مصالحه و سازش کرده و به مبلغ توافقی رضایت دهد. دوم اینکه ابتدا رای بازگشت به کار گرفته و سپس با استناد به تبصره ماده ۱۶۵ قانون کار نخواهد به سر کار بازگشته و از اداره کار درخواست کند سنوات وی را به نسبت هر سال با ۴۵ روز محاسبه کنند.
در هر حال در صورت عدم تمایل کارگر به بازگشت به کار، اداره کار نمی تواند به ایام مانده قرارداد کار خسارت و یا مبلغی محکومیت صادر کند.
در صورتی که کارفرما بازگشت به کار در سمت قبلی را قبول نکند و با بازگشت به کار به سمت پایینتر موافقت کند. ولی کارگر سمت قبلی را بخواهد و کارفرما قبول نکند، در این صورت آیا حل اختلاف می تواند برای کارگر خسارت اخراج در نظر بگیرد یا همان ۴۵ روز سنوات به کارگر تعلق میگیرد؟
بستگی دارد که در متن رای صادره کارفرما که به بازگشت به شغلی قبلی یا شغل همتراز است. در صورتی که کارگر بعد از صدور رای بازگشت بکار نخواهد به کار بازگردد و از تبصره ماده ۱۶۵ قانون کار استفاده کند باید ظرف مدت ۱۵ روز از تاریخ ابلاغ رای دادخواست جدیدی به هیات تشخیص بدهد.
ماده ۱۱۱ آیین دادرسی کا( اصلاحی ۰۵/۱۱/۱۳۹۳)- در صورت صدور حکم بازگشت به کار از طرف هیأت حل اختلاف، چنانچه کارگر بخواهد از حق مقرر در تبصره ماده ۱۶۵ قانون کار استفاده نماید؛ باید ظرف مدت یک هفته از تاریخ ابلاغ رأی، دادخواست خود را تقدیم هیأت تشخیص کند. رسیدگی به دعوای مذکور در هیأت تشخیص خارج از نوبت خواهدبود.
در تاریخ۵اسفند۴۰۳اخراج شدم،ولی قراردادم تا پایان فروردین ۴۰۴ بود.اواخر اردیبهشت پیامک دعوت ب جلسه برام اومد،جلسه هم۵خرداد بود. میگن چون قراردادت تمام شده نمیتونی برگردی سرکار.بنظرتون درسته؟حق و حقوق اسفند رو باید طبق نرخ۴۰۴ بریزن یا قبلش؟
نظر عدم امکان بازگشت به کار صحیح است. حقوق و مزایای اسفند با مبلغ ۱۴۰۳ و حق السعی فروردین با مبالغ ۱۴۰۴ پرداخت می شود.
در صورتی که کارخانه قبل از تاریخ استخدام من مشمول طرح طبقه بندی مشاغل شده باشد و اجرا نکرده باشد، و چند ماهی هست اجرا کرده، آیا میتوانم حقوق سالهای قبل را با توجه به سمتی که در بیمه هم قید شده، مطابق طرح طبقه بندی مشاغل مطالبه کنم؟
مابه التفاوت باید از تاریخ شمول تا تاریخ اجرا پرداخت شود.
سلام
بنده از سال پیش مشغول به کار در شرکت بودم ولی به دلیل نداشتن پوزیشن کارشناسی قرارداد بنده به عنوان تکنسین بسته شد امسال تمدید شد ولی پوزیشن من کارشناس شد بعد یک ماه قسمت بازرگانی شرکت بسته شد گفتن دگ نیایید
بهم گفتن باید یک قرارداد یک ماه رو امضا کنی وگرنه باید طبق سمت شغلیت بری شهرستان و بدی
بعد از اتمام قرارداد کار، در قرارداد جدید کارفرما می تواند شرایط جدیدی برای کارگر تعیین کند.
سلام. بنده از ۲۱ مهر ۱۴۰۳ در یک شرکت مشغول شدم و بیمه اول آبان ثبت شد. درخواست قراردادم رو کردم اما تحویل نمیدن و الان از من خواستن وجهی رو بگیرم و تسویه کنم تا اخراج تلقی نشه اما من حاضر نشدم و الان کارفرما بدرفتاری میکنه. چیکار کنم که حقوقم تا پایان قرارداد شاملم بشه؟ اداره کار هم بازرس نمیفرسته.
باید تا آخر قرارداد کار ادامه کار بدهید.
سلام من در یک شرکت ۸ ماه مشغول به کار بودم قراردادم تا اخر اسفند ۱۴۰۳ هست ولی مدیر شرکت گفت به دلیل عذم توانایی پرداخت در سال اینده تا ۲۰ اسفند بیا و قطع همکاری کن اگه شد برای اردیبهشت بهت زنگ میزنیم. میخواستم بدون بیمه بیکاری شامل حال من میشه یا نه؟!بدون دلیل منو اخراج کرده میتونم برگردم به کارم؟!
ابتدا باید از طریق اداره کار در خصوص اخراج شکایت کنید و بعد از اینکه وضعیت اخراج مشخص شد و رای اداره کار قطعی شد میتوانید از بیمه بیکاری استفاده کنید.
سلام
بنده تا پایان سال ۱۴۰۳ قرارداد رو امضا کردم ولی کارفرما از ۱۷ دی به من گفتن نیا سرکار وعملا بخاطر درگیری فیزیکی با یکی از همکاران اخراج شدم و الان بخوام بابت حق و حقوقم شکایت کنم هیچ قراردادی دستم نیس ، بخاطر اینکه کارفرما به هیچ کس قرارداد نمیده ، چیکار باید بکنم ؟
ممنونم از راهنمایی تون
اگر کارفرما قرارداد کار مدت موقت را ارائه نکند، قرارداد کار شما دائمی تلقی می شود بنابراین مجبور است ارائه کند.
سلام خسته نباشید بنده سه ماه تو یه شرکت پخش مشغول به کارم اما دوهفته مونده به پایان قرار داد موقت سه ماهم بهم گفتن که دیگه قرار داد مجدد با شما نداریم ایا من میتونم شکایت کنم برای بیمه بیکاری سابقه کل بیمه بنده حدودا ۸ سال است ممنون میشم جواب بدید با تشکر فراوان
سلام
بله. پس از اتمام قرارداد کار در مهلت یک ماهه، می توانید در سامانه جامع روابط کار (بهتر است از طریق کاریابی ها انجام شود) با ارائه آخرین قرارداد کار و برگه عدم نیاز از کارفرما ثبت نام کنید.
سلام، بنده پنج سال در یک موسسه کار کردم و الان سه ماه مونده تا قراردادم تموم بشه اخراج شدم، میتونم شکایت کنم و درخواست غرامت کنم؟ حقوق سه ماه آینده ام رو باید بده؟
می توانید دادخواست بازگشت به کار بدهید که تا رمان صدور رای ۳ ماه هم سپری میشه و اداره کار رای برای پرداخت حق السعی ایام بلاتکلیفی رو میده.
سلام
من قراردادم تا پایان آذر ۱۴۰۳ هست ولی رییس دفتر مدیرعامل به من تهمت زدن که تو تلگرام بهشون فحاشی و تهدید کردم و بعد پاک کردم با وجود اینکه من ثابت کردم که چند روز بوده که در تلگرام آنلاین نشدم رییس دفتر به من گفتن اخراجم و من را از شرکت بیرون کردن و معاونت منابع انسانی از صحبت و دیدار با من طفره میروند و مدیر منابع انسانی به من میگویند که ما در حال بررسی هستیم و الان بعد از گذشت ۱۰ روز ایشون هنوز به من اعلام نکردن که اخراج هستم. میخواستم ببینم آیا شرکت میتواند بدون دلیل موجه اون هم از طرف رییس دفتر مدیرعامل من را اخراج کنن و آیا بعدا برای من مشکلی به وجود نمی آورند که ترک کار کردم؟
می توانید ظرف مدت یک ماه در اداره کار طرح شکایت برای بازگشت به کار ثبت کنید.
با سلام اگر کارفرما قبل از پایان قرارداد کارگر را اخراج کند و کارگر با مجموعه ای دیگری قرار داد کاری ببند آیا حق و حقوق باقی مانده از قرارداد قبلی شامل حال او میشود؟
سلام
خیر.
با سلام من تا اول تیر ماه قرارداد داشتم ولی ۲۵ اردیبهشت اخراج شدم من میتوانم برای بقیه قراردادم شکایت کنم و حقوق دریافت کنم یا نه ؟
سلام
با موضوع بازگشت به کار باید شکایت کنید و معمولا تا زمان جلسه رسیدگی و صدور رای، زمان قرارداد کار به اتمام می رسد و اداره کار برای کل مدت قرارداد کار رای صادر می کند.
سلام وقت بخیر
من از ۱۴۰۲/۰۹/۱۵ تا ۱۴۰۳/۰۷/۲۳ در یک شرکت مشغول به کار بودم که گفتن دیگه نیا
و قرار شد به من برگه عدم نیاز بدن ، آیا به من بیمه بیکاری تعلق میگیرد؟
باسلام
اگر نامه عدم نیاز از شرکت داشته باشید برای بیمه بیکاری می توانید اقدام کنید
سلام.
من از قراردادم عکس یا نسخه ای ندارم.ولی دو ماه تا پایان قرار دادم مونده و اخراج شدم.خواستم ببینم میتونم شکایت کنم؟
سلام
بله. اگه کارفرما اون قرارداد رو ارائه نکنه ممکنه قرارداد دائمی تلقی بشه.
با سلام اوایل سال با من قرار داد یک ساله بسته شد اما بعد از سه ماه تمام قرار داد هارو سه ماهه کردن و الان که قرار داد یک ماهه با من بستن در صورتی که من تا ۱۴۰۳/۱۲/۳۰ قرارداد دارم و مارو مجبور کردن که قرار داد جدید رو امضا کنیم اگه به من بگن دیگه نیا سرکار میتونم روی قرار داد اولی که یک ساله بسته شده شکایت کنم؟
سلام
قبل از اتمام مدت قرارداد یک ساله، تعویض قرارداد با مدت کم غیرقانونی است. حتی بعد از امضا کردن قرارداد بعدی با مدت کم می شود از لحاظ زمان به قرارداد اولیه استناد کرد.
سلام من شغلم نجاری هست پارسال ۲۰ اسفند ماه دستمو با آره زد که ۲تا انگشتم قطع شد و تا پایان اردیبهشت استعلاجی داشتم که کارفرما گفت دیگه نیازی به من نداره و منو اخراج کرد آیا بخاطر داشتن استعلاجی در اوایل سال به طور خودکار قرارداد من تمدید شده پایان قرارداد قبلیم ۲۹ اسفند بود آیا ماده ۲۰ به من تعلق میگیرد
سلام
در طول مدت مرخصی استعلاجی قرارداد کار به حالت تعلیق در می آید و کارگر پس از اتمام مرخصی استعلاجی ادامه قرارداد کار را مشغول به کار می شود. مثلا اگر در بهمن مرخصی استعلاجی شروع شده و از قرارداد کار هم دو ماه مانده باشد، پس از اتمام مرخصی استعلاجی دو ماه مانده قرارداد کار ادامه پیدا می کند.
سلام من نگهبان شرکتم ۱۴ ماه شب کار بدون تعطیلی ۱۲ ساعت شب کاری ۴ماه اول بهم بیمه نریختن الانم دوماه قرارداد دارم اخراجم کردن میشه راهنمایی کنید ممنون
سلام
می توانید در اداره کار شکایت کنید.
سلام وقتتون بخیر
من حدود ۴۵ روز در یک شرکت کار کردم.مدارک دارم که از چه روزی شروع به کار کردم اما قرارداد نبستن .حقوق ندادن من اگه شکایت کنم چه حقوقی درنظر گرفته میشه برام ؟
حداقل حقوق و مزایای قانون کار در نظر گرفته می شود مگر اینکه اثبات کنید توافقی بالاتر از حداقل قانون کار داشته اید.
سلام من در کارگاه پلاستیک سازی سه ماه مشغول کارم ک دو ماه بیمه شدم ولی امروز بدلیل یک روز غیبت کارفرما گفته ک دیگه نیا قراردادم بستم. آیا من میتونم شکایت بکنم و خسارت بگیرم؟
با سلام
در صورتیکه کارفرما کارگر را قبل از اتمام قرارداد کار به هر دلیلی اخراج کند کارگر میتواند ادعای بازگشت به کار خود را در اداره کار مطرح کند. هیات تشخیص و حل اختلاف اداره کار در خصوص موجه یا غیر موجه بودن اخراج تصمیم میگیرد. در صورتیکه اخراج موجه باشد، حقوق و مزایای مدت اشتغال باید پرداخت شود و در صورتیکه اخراج غیر موجه باشد رای بازگشت به کار صادر میشود.
سلام
آیا بیمه بیکاری به بخش کشاورزی تعلق میگیرد یا نه؟ بنده در کارگاه کشاورزی بمدت ۸سال مشغول بکار بودم که کارفرما اول این برج بهم گفت دیگه نیازی بهم ندارد وترک کارمنو زده ونامه عدم نیاز هم به من داده وگفت بروازبیمه بیکاری استفاده کن و من هم به اداره کار مراجعه کردم بابت بیمه بیکاری که گفتن به بخش کشاورزی اصلا بیمه بیکاری تعلق نمیگیره چون که کارگر فصلی محسوب میشود و چون بخشی از آن رو دولت پرداخت میکنه طی بخشنامه‌ای که به اداره کار درسال نمیدونم ۸۴ یا۹۴ بهشون دادن به بخش کشاورزی تعلق نمیگیره درضمن کارفرمای بنده بیمه من رو هر سال کامل پرداخت کرده و اون ۳٪ حق بیمه بیکاری روهم پرداخت کرده . حالا طبق این توضیحات که دادم اول از همه اینکه که آیا بنده کارگر فصلی محسوب میشوم و دوم اینکه آیا میتونم از بیمه بیکاری استفاده کنم؟ودرآخر چیکار باید انجام بدم؟
سلام
اگر بیکاری در زمان پایان فصل کاری اتفاق بیافتد تعلق نمی گیرد. اگر بیکاری در کارهای کشاورزی و فصلی در اثنای فصل کار اتفاق بیافتد مشمول بیمه بیکاری می شود.