آیا مسئول فنی مراکز توانبخشی جزو مشاغل سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود؟

 تشخیص و تایید سخت و زیان‌آور بودن مشاغل تنها از طریق مراجع ذی‌صلاح امکان‌پذیر است. این موضوع در دو قانون مختلف با شرایط متفاوت مطرح شده است:

۱. ماده 52 قانون کار: مشاغل سخت و زیان‌آور طبق این ماده از مزایایی چون کاهش ساعات کاری، مرخصی بیشتر، ممنوعیت اضافه‌کاری و ... برخوردار می‌شوند. تأیید اینکه یک شغل مشمول این ماده است، باید از طریق کمیته سخت و زیان‌آور ماده 52 قانون کار صورت گیرد. برخی مشاغل در آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور ماده 52 قانون کار به‌طور خاص تعریف شده‌اند، مانند حفر قنوات، کار در معادن، کار با کوره‌های ذوب، کارگاه‌های دباغی و سالامبورسازی، کار در ارتفاع بیش از 5 متر، کار در خطوط و پست‌های برق با ولتاژ 63 کیلو ولت و بالاتر، جوشکاری داخل مخازن، کار با اشعه و مواد رادیواکتیو و ...

۲. ماده 76 قانون تأمین اجتماعی: در این ماده، حمایت‌ها و مزایای مشاغل سخت و زیان‌آور به صورت بازنشستگی پیش از موعد و سوابق بیمه ارفاقی تعریف شده است. طبق آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مربوط به مشاغل سخت و زیان‌آور، کمیته سخت و زیان‌آور استانی مسئول بررسی مشاغل متقاضیان است.

نکته بسیار مهم این است که این دو قانون و کمیته‌های سخت و زیان‌آور هر یک به‌طور مستقل از دیگری عمل می‌کنند و شمول یکی از این دو الزاما به معنای شمول دیگری نیست. در برخی موارد، شمول ماده 52 قانون کار ممکن است مانع از بهره‌مندی از مزایای بازنشستگی پیش از موعد شود.

فرآیند و مقررات تأیید مشاغل سخت و زیان‌آور در ماده 76 نیز مشابه فرآیند ماده 52 قانون کار است. هر کارگری که خواهان بهره‌مندی از مزایای بازنشستگی پیش از موعد و سنوات ارفاقی بیمه است، پس از تکمیل شرایط سنی و سابقه بیمه‌ای باید درخواست خود را برای بررسی و تأیید مشاغل سخت و زیان‌آور به کمیته استانی مستقر در اداره کل کار استان مربوطه ارائه دهد.