سلام
برای ارائه پاسخ در موضوعات مربوط به استخدام و قرارداد کار بدون کارت پایان خدمت با مشمولین غایب و غیر غایب، عواقب و شرایط واریز بیمه تامین اجتماعی بدون کارت پایان باید ابتدا با مقررات مربوطه آشنایی پیدا کرد و سپس از روز قوانین مربوطه نظر و پاسخ قانونی داد.
قوانین مرتبط با به کارگیری سربازان و مشمولین غایب و بدون کارت پایان خدمت
طبق ماده ۹ قانون کار، یکی از شرایط صحت قرارداد کار، عدم وجود ممنوعیت قانونی است.
ماده ۹ – برای صحت قرارداد کار در زمان بستن قرارداد رعایت شرایط ذیل الزامی است:
الف – مشروعیت مورد قرارداد
ب – معین بودن موضوع قرارداد
ج – عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال یا انجام کار مورد نظر.
ممنوعیت موضوع بند ج ماده 9 قانون کار نیز در ماده 63 قانون خدمت وظیفه عمومی به شرح زیر آمده است:
ماده 63 مکرر قانون خدمت وظیفه عمومی
(الحاقی 1390/08/22)- کسانی که به نحوی مشمولین غایب را در موسسات دولتی و غیردولتی از قبیل کارخانه ها، شرکت ها، آموزشگاه ها، کارگاه ها، بنگاه ها، مغازه ها و تعمیرگاه ها، به کارگیری نمایند توسط نیروی انتظامی، وزارتخانه‌های «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» و«صنعت، معدن و تجارت» شناسایی و به محاکم صالحه قضائی معرفی می شوند. مجازات اینگونه افراد برای بار اول هزینه سالانه یک سرباز و برای بار دوم و بیشتر هزینه سالانه سه سرباز است.
تبصره (الحاقی 1390/08/22)- ثبت نام در مراکز آموزشی خصوصی و آزاد برای ارائه آموزش به منزله به کارگیری محسوب می شود و مشمول این مجازاتها است.
شرایط اشتغال مشمولین غایب، افراد بدون کارت پایان خدمت و سربازان
الف) آثار انعقاد قرارداد کاری با مشمولین غایب
با توجه به مواد قانونی گفته شده در قسمت قبلی، به کارگیری مشمولین غایب ممنوع بوده و اگر کارفرمایی با فردی که مشمول غایب است قرارداد کاری منعقد نماید قرارداد باطل است.
آثار ابطال قرارداد کار موجب عدم شمول قانون کار به رابطه کاری بین مشمول غایب و کارفرما می شود. در صورتی که رابطه کاری مشمول قانون کار نباشد در موارد زیر موثر خواهد بود:
1- دعواهای بین طرفین در مراجع حل اختلاف کار استماع نشده و رسیدگی نمی شود.
2- چون مشمول غایب مشمول قانون کار نیست بنابراین مشمول بیمه بیکاری نمی شود.
3- ماده 148 قانون کار برای الزام کارفرما به بیمه تامین اجتماعی کارگران، شامل حال کارگرانی است که مشمول قانون کار هستند لذا این ماده قانونی نیز شامل حال مشمولین غایب شاغل در کارگاه ها نمی شود.
4- مسئولیت طرفین در حوادث ناشی از کار نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. اول اینکه کارفرما مسئولیت بیشتری خواهد داشت و دوم اینکه بیمه نامه مسئولیت مدنی کارفرما شامل حال مشمولین غایب نمی شود.
5- مجازات و جرائم دولتی مقرر در ماده 63 قانون خدمت وظیفه عمومی نسبت به کارفرما اعمال می شود.
ب) بیمه تامین اجتماعی مشمولین غایب
یکی از حمایت هایی که سازمان تامین اجتماعی نسبت به مشمولین غایب دارد این است که بدون توجه به عدم وجود کارت پایان خدمت حق بیمه این افراد را از طرف کارفرما اخذ می کند. هر چند برخی افراد نسبت به این موضوع که حق بیمه اخذ می شود ولی بیمه بیکاری پرداخت می شود معترض هستند. هر چند مشمولین غایب از بیمه بیکاری به عنوان یک حمایت کوتاه مدت بهره مند نمی شوند ولی در مقابل یک حق و نفع بزرگتر و مهم تر که ایجاد سابقه بیمه است را به دست می آورند.
اخذ بیمه مشمولین غایب از طرف سازمان تامین اجتماعی هر چند با قوانین موضوعه مطابقت کامل ندارد ولی در کل به نفع مشمولین غایب خواهد بود.
مشمول غایب چه کسی است؟ معافیت تحصیلی و سایر معافیت ها
در متن قانون و توضیحات بالا عدم شمول قانون کار و ممنوعیت به کارگیری مشمولین غایب بحث شد که لازم است از لحاظ قانونی مشخص شود که مشمول غایب به چه کسی گفته می شود و به کارگیری و استخدام چه کسانی ممنوع است:
ماده 2 (اصلاحي 22ˏ08ˏ1390) قانون خدمت وظیفه عمومی، هر فرد ذكور ايراني از اول فروردين ماه سالي كه طي آن سال وارد سن 19 سالگي مي‌شود مشمول مقررات خدمت وظيفه عمومي خواهد شد.
طبق ماده بالا همه پسران که در سالی که وارد 19 سالگی می شوند مشمول خدمت وظیفه عمومی هستند مگر اینکه برابر با مقررات از خدمت وظیفه عمومی معاف شوند و یا معافیت موقت مانند معافیت تحصیلی داشته باشند.
برابر با آیین نامه اجرایی معافیت تحصیلی مصوب 1392 افراد زیر مشمول غایب شناخته می شوند:
الف- دانش آموزانی که قبل از سن مشمولیت فارغ التحصیل، انصراف، اخراج یا ترک تحصیل نموده و حداکثر تا 6 ماه بعد از ورود به سن مشمولیت خود را معرفی ننمایند.
ب- دانش آموزانی که بعد از ورود به سن مشمولیت فارغ التحصیل، انصراف، اخراج یا ترک تحصیل نموده و تا یک سال پس از فراغت از تحصیل انصراف، اخراج یا ترک تحصیل خود را معرفی نکنند.
پ- دانشجویان و طلاب مشمول داخل و خارج از کشور که حداکثر تا یک سال پس از فراغت از تحصیل انصراف، اخراج یا ترک تحصیل خود را معرفی نکنند.
ت- مشمولانی که خود را در تاریخ تعیین شده از سوی سازمان برای اعزام و یا رسیدگی معرفی نکنند.
ث- افرادی که برگ معافیت موقت (پزشکی، کفالت و موارد خاص) دریافت نموده و پس از انقضای مدت اعتبار آن، ظرف یک ماه برای تجدید رسیدگی خود را معرفی نکنند.
ج- متعهدین خدمت در دستگاه های غیر نظامی مشمول قانون و سایر قوانین مربوط و همچنین کارکنان پایور و پیمانی نیروهای مسلح که حداکثر تا 6 ماه پس از اعلام رهایی از خدمت (استعفاء، اخراج یا برکناری) خود را معرفی ننمایند.
چ- اتباع خارجی که پس از تحصیل تابعیت ایرانی، حداکثر تا 6 ماه خود را معرفی نکنند.
ح- مشمولانی که فاقد شناسنامه بوده و حداکثر تا 6 ماه پس از صدور شناسنامه، خود را معرفی نکنند.
خ- مشمولانی که قبل از ورود به مرحله غیبت، به تحمل کیفر حبس محکوم شده و پس از آزادی از زندان ظرف 6 ماه خود را معرفی ننمایند.
د- مشمولانی که قبل از ورود به مرحله غیبت، به تحمل مجازات تبعید محکوم شده و پس از اتمام مدت تبعید ظرف 6 ماه خود را معرفی ننمایند.
ذ- مشمولانی که به هردلیل از طرف نهادهای مربوطه در خصوص اسناد سجلی ممنوع الخدمات گردیده و پس از رفع ممنوعیت و اخذ شناسنامه ظرف مدت 6 ماه خود را معرفی ننمایند.
اشتغال و به کارگیری مشمولین در مدت دوره معافیت تحصیلی
در مقررات و توضیحات بالا گفته شد که به کارگیری مشمولین غایب منع قانونی دارد و به کارگیری افرادی که در معافیت تحصیلی هستند منع قانونی ندارد.
اشتغال و به کارگیری سربازان
نظر به اینکه به کارگیری مشمولین غایب ممنوعیت قانونی دارد و سربازی که دوره خدمت وظیفه عمومی خود را سپری می کند می تواند در اوقاتی که خارج از پادگان و یا محل انجام خدمت خود است مشغول به کار شود.
