مالیات بر مزایای رفاهی حق مسکن، اولاد و حق تأهل کارگران معاف است

بخشنامه رفع ابهام از عدم شمول مالیات حقوق معافیت مالیاتی مزایای رفاهی انگیزه ای کارگران

مالیات بر درآمد حقوق جزو مالیات های مستقیم است و شرایط مالیات حقوق کارگران در مواد 82 تا 92 قانون مالیات های مستقیم مشخص شده است. برخی از دریافتی های حقوق بگیران در ماده 91 قانون مزبور از مالیات معاف شده اند. معافیت مالیاتی مزایای رفاهی انگیزه ای شامل بن کارگری، حق مسکن، حق اولاد و حق تاهل در سال‌های گذشته با انتشار بخشنامه ها و مقررات مختلف از جمله بخشنامه معاونت حقوقی ریاست جمهوری در برای کارگران و کارفرمایان موضوعی مبهم و سوال برانگیز بود.

اکنون سازمان امور مالیاتی کشور برای رفع ابهام از این موارد، بخشنامه شماره 200/1403/39 مورخ 1403/09/20 با عنوان رفع ابهام از مصادیق عدم شمول مالیات حقوق موضوع مواد (82) و (83) قانون مالیات های مستقیم صادر کرده که به این ابهام پایان دهد.

هر چند از لحاظ عناوین و مصادیق معافیت مالیاتی برای مزایای رفاهی انگیزه ای تا حد زیادی رفع ابهام شده ولی از جنبه دیگر ابهام وجود دارد. در بند 1 بخشنامه، از عبارت «به نحو متعارف» استفاده شده است که اینکه منظور از متعارف چیست سوالاتی را ایجاد می کند. چون در قوانین و مقررات میزان متعارفی برای این موارد تعریف نشده است لذا نیاز است که از نظر کارشناسی این موضوع بررسی و مشخص شود.

چنین برداشت می شود که منظور از متعارف در بخشنامه رفع ابهام مالیات مزایای رفاهی و انگیزه ای شامل بن، مسکن، اولاد و حق تاهل همان مقادیر مصوب از طرف شورای عالی کار و هیات وزیران که مقصود از قرار دادن محدودیت مبلغ متعارف، پیشگیری از سوء استفاده و فرار مالیاتی باشد.

به عنوان مثال کارگری ماهانه 9 میلیون تومان از بابت حق جذب و اضافه کاری از کارفرمای خود دریافت می کند که هر دو این موارد مشمول مالیات هستند. اگر محدودیت متعارف برای معافیت مالیات مزایای انگیزه ای، رفاهی وجود نداشت ممکن بود برخی افراد بر خلاف واقع مبلغ 9 میلیون تومان حق جذب و اضافه کاری را با عنوان حق مسکن سال 1403 (که طبق مصوبه هیات وزیران ماهانه مبلغ 900 هزار تومان) است ثبت کنند. در این حالت دریافتی کارگر تغییری نمی کرد ولی مالیات پرداختی کمتر از مقدار واقعی و قانونی می شد.

در ادامه متن بخشنامه معافیت مالیاتی مزایای رفاهی انگیزه ای کارگران و تصویر آن ارائه شده است.

بخشنامه شماره 200/1403/39 مورخ 1403/09/20 با عنوان رفع ابهام از مصادیق عدم شمول مالیات حقوق موضوع مواد (82) و (83) قانون مالیات های مستقیم

موضوع: رفع ابهام از مصادیق عدم شمول مالیات حقوق موضوع مواد (82) و (83) قانون مالیات های مستقیم ازجمله پرداختی ها بابت امور رفاهی و انگیزه‌ای (انگیزشی) ناظر به محاسبه مالیات حقوق در کلیه سنوات مربوطه در چارچوب قوانین و مقررات، مقتضی است موارد ذیل مورد توجه قرار گیرد:

1- براساس مفاد بخشنامه شماره 200/99/58 مورخ 1399/8/14 وجوه پرداختی در موارد عدم شمول مواد (82) و (83) قانون مالیات های مستقیم ازجمله پرداختی ها بابت امور رفاهی و انگیزه‌ای، در حدود قانون و به نحو متعارف با ارائه اسناد و مدارک مشمول مالیات بر درآمد حقوق نمی‌باشد.

2- براساس دادنامه شماره 1207 مورخ 1400/10/15 هیات محترم تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری بخشنامه فوق‌الذکر با استدلال مندرج در دادنامه مذکور ابطال نشده و پرداختی های خارج از شمول مالیات حقوق ازجمله پرداختی ها بابت امور رفاهی و انگیزه‌ای به کلیه کارکنان (در حدود متعارف) به شرح ذکر شده در دادنامه به رسمیت شناخته شده است.

3- باتوجه به موارد فوق‌‌‌‌‌ الذکر و در راستای رفع ابهام از عبارت (در حدود متعارف) مقرر می‌دارد، نسبت، «کل پرداختی های مبتنی بر ماده (40) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم برخی از مقررات مالی دولت 1» به «کل پرداختی ها به حقوق بگیران دولت» (احصا شده بر اساس ارقام بودجه) به عنوان مصداقی از حد متعارف سالانه، ناظر بر پرداخت‌های موضوع ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده (36) قانون‌ کار و سایر عناوین، در کلیه رسیدگی های مالیاتی در بخش دولتی و خصوصی برای مجموع فهرست پرداختی، شناخته می‌شود. نسبت های فوق الذکر توسط معاونت حقوقی و فنی مالیاتی سازمان اعلام می‌شود.

200/1403/39 مورخ 1403/09/20

تبصره: مزایای غیر نقدی موضوع بند (13) ماده (91) قانون مالیات های مستقیم از مصادیق این بند محسوب نمی‌گردد.

سید محمد هادی سبحانیان – رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور