مدت ها موضوع اضافه شدن تعطیلات آخر هفته و کاهش روزهای کاری مطرح بود و دولت با ارائه لایحه به مجلس خواستار کاهش ساعات کار از 44 به 40 ساعت در هفته و کاهش روزهای کاری بخش دولتی از 6 به 5 روز شد. این لایحه که در اصل متوجه فقط کارمندان دولت بود در تبصره 4 به کارگران قانون کار نیز تعمیم داده شد و در جلسه علنی چهارشنبه 26 اردیبهشت 1403 تصویب شد. طبق این مصوبه به شرطی که در شورای نگهبان تایید شود روزهای کاری دستگاه های اجرایی از یکشنبه تا پنج شنبه و ساعت کاری هفتگی کارکنان دستگاه های اجرایی و بخش خصوصی 40 ساعت خواهد بود. در صورت تایید نهایی مصوبه جدول کاهش ساعت کاری کارگران 1403 (با و بدون اعمال تعطیلی شنبه) ساعت کاری کارگران 1403 نیز تحت تاثیر قرار گرفته و بدون کاهش حقوق و مزایا ساعت کاری کارگران کاهش خواهد یافت.
فهرست مطالب
نکات مهم مصوبه کاهش ساعت کاری کارگران و تعطیلی شنبه ها
این مصوبه دارای دو قسمت مهم و اساسی است که باید مورد توجه قرار گیرد:
1-طبق ماده واحده که ماده 87 قانون مدیریت خدمات کشوری را اصلاح کرده، ساعات کار کارمندان دستگاههای اجرایی 40 ساعت در هفته تعیین شده است.
در تبصره 3 تمامی دستگاههای اجرائی اعم از ستادی و استانی به استثنای واحدهای نظامی انتظامی و امنیتی و بخش عملیاتی واحدهای خدمت رسانی از قبیل بیمارستانها، مراکز بهداشتی درمانی، مراکز بهزیستی، بانک ها و اماکن ورزشی موظفند ساعات کار خود را در پنج روز هفته از روز یکشنبه تا پنج شنبه تنظیم نمایند.
پس تا اینجا حرفی از بخش خصوصی و قانون کار به میان نیامده و کاهش ساعات کار و تعطیلی شنبه متوجه بخش دولتی با استثناهای مشخص شده میشود.
2- در تبصره 4 به صراحت عنوان شده که در جاهایی از قانون کار که ساعات کار هفتگی 44 ساعت و ساعت کار در 4 هفته متوالی 176 ساعت بوده پس از اجرای این مصوبه به ترتیب به 40 ساعت و 160 کاهش می‌یابد.
در این تبصره نیز بخش خصوصی تحت شمول کاهش ساعت کار قرار گرفته است. لذا تعطیلی شنبه متوجه بخش خصوصی نیست. پس در صورت تایید نهایی این مصوبه از زمان ابلاغ کاهش ساعت کار کارگران 1403 اجرایی خواهد شد.
کاهش ساعت کاری کارگران 1403 از کی اجرایی میشود؟
همانطور که گفته شد لایحه مربوطه در مجلس تصویب شد و برای تایید به شواری نگهبان ارجاع خواهد شد. در صورتی که در شورای نگهبان نیز به تایید برسد جهت اجرا به رئیس جمهور ارجاع داده شده و رئیس جمهور آن را ابلاغ خواهد کرد. از تاریخ ابلاغ جدول کاهش ساعت کاری کارگران 1403 و تعطیلی شنبه اجرایی میشود.
جدول کاهش ساعت کاری کارگران 1403 با لحاظ تعطیلی شنبه
اگر ساعت کاری هفتگی 40 ساعت در نظر گرفته شود و روزهای کاری دستگاه های اجرایی 5 روز و بخش خصوصی 6 روز در نظر گرفته شود ساعت کاری روزانه کارگران بخش دولتی 8 ساعت و بخش خصوصی 6 ساعت و 40 دقیقه خواهد بود. برای محاسبه ساعت کاری موظفی ماهانه بعد از قانون کاهش ساعت کار کارگران 1403، باید روزهای کاری شمارش شده و در عدد 8 و یا 6.67 ضرب می شود.
در جدول ساعت کاری 1403 کاهش یافته، به تفیکیک تعداد روزهای جمعه، شنبه و سایر تعطیلات رسمی و روزهای کاری مشخص شده و در نهایت ساعت کار موظفی ماهانه مشخص شده است.
توجه شود که این جدول به شرط تایید مصوبه در شورای نگهبان و ابلاغ اجرایی خواهد شد و فرض بر آن گرفته شده که از ابتدای خرداد اجرایی شود.
جدول ساعت کار موظفی کارگران 1403 شاغلین در دستگاه های اجرایی موضوع تبصره 3
| سال | ماه | تعداد روز ماه | شنبه تعطیل | تعداد جمعه | تعداد تعطیل رسمی غیر از شنبه و جمعه | تعداد روزکاری | ساعات کار موظفی |
| 1403 | فروردین | 31 | 0 | 5 | 7 | 19 | 139.27 |
| 1403 | اردیبهشت | 31 | 0 | 4 | 2 | 25 | 183.25 |
| 1403 | خرداد | 31 | 4 | 4 | 3 | 20 | 160 |
| 1403 | تیر | 31 | 5 | 5 | 3 | 18 | 144 |
| 1403 | مرداد | 31 | 4 | 4 | 0 | 23 | 184 |
| 1403 | شهریور | 31 | 5 | 5 | 4 | 17 | 136 |
| 1403 | مهر | 30 | 4 | 4 | 0 | 22 | 176 |
| 1403 | آبان | 30 | 4 | 4 | 0 | 22 | 176 |
| 1403 | آذر | 30 | 4 | 5 | 1 | 20 | 160 |
| 1403 | دی | 30 | 5 | 4 | 1 | 20 | 160 |
| 1403 | بهمن | 30 | 4 | 4 | 2 | 20 | 160 |
| 1403 | اسفند | 30 | 4 | 4 | 2 | 20 | 160 |
| جمع | 366 | 43 | 52 | 25 | 246 | 1938.52 | |
جدول ساعت کار موظفی کارگران 1403 شاغلین در بخش خصوصی (غیر از دستگاه های اجرایی موضوع تبصره 3)
| سال | ماه | تعداد روز ماه | شنبه تعطیل | تعداد جمعه | تعداد تعطیل رسمی غیر از شنبه و جمعه | تعداد روزکاری | ساعات کار موظفی |
| 1403 | فروردین | 31 | 0 | 5 | 7 | 19 | 139.27 |
| 1403 | اردیبهشت | 31 | 0 | 4 | 2 | 25 | 183.25 |
| 1403 | خرداد | 31 | 0 | 4 | 3 | 24 | 160 |
| 1403 | تیر | 31 | 0 | 5 | 3 | 23 | 153.33 |
| 1403 | مرداد | 31 | 0 | 4 | 0 | 27 | 180 |
| 1403 | شهریور | 31 | 0 | 5 | 5 | 21 | 140 |
| 1403 | مهر | 30 | 0 | 4 | 0 | 26 | 173.33 |
| 1403 | آبان | 30 | 0 | 4 | 0 | 26 | 173.33 |
| 1403 | آذر | 30 | 0 | 5 | 1 | 24 | 160 |
| 1403 | دی | 30 | 0 | 4 | 1 | 25 | 166.67 |
| 1403 | بهمن | 30 | 0 | 4 | 2 | 24 | 160 |
| 1403 | اسفند | 30 | 0 | 4 | 2 | 24 | 160 |
| جمع | 366 | 0 | 52 | 26 | 288 | 1949.19 | |
دانلود جدول کاهش ساعت کار 1403 کارگران بخش خصوصی و دستگاه های اجرایی
متن قانون کاهش ساعت کاری کارگران 1403 و تعطیلی شنبه ها
لایحه ای که در تاریخ ذکر شده در مجلس شورای اسلامی تصویب شد به شرح زیر است. در تبصره 4 این ماده واحده به صراحت قانون کار و مواد 51 و 57 همان قانون اشاره شده و اصلاح کرده است. به این صورت که 44 ساعت مندرج در تبصره 1 ماده 51 و 176 ساعت ماده 57 به 160 کاهش یافته است.
هر چند عنوان لایحه مربوط به ماده 87 قانون مدیریت خدمات کشوری و کارمندان دولت است ولی در تبصره 4 کارگران را نیز تحت پوشش قرار داده است.
متن مصوبه و لایحه تعطیلی شنبه ها و کاهش ساعت کاری کارگران 1403
ماده واحده- ماده (۸۷) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶/۷/۸ (با اصلاحات و الحاقات بعدی) و تبصره های آن به شرح زیر اصلاح میشود
ماده ۸۷- ساعات کار کارمندان دستگاههای اجرایی چهل ساعت در هفته است و ترتیب و تنظیم ساعات کار ادارات به پیشنهاد سازمان اداری و استخدامی کشور و تصویب هیأت وزیران تعیین می‌گردد تغییر ساعت کار کارمندان با رعایت سقف مذکور و در چهارچوب دستورالعمل پیشنهادی سازمان اداری و استخدامی کشور که به تصویب هیأت وزیران می‌رسد بر عهده ذی ربط می‌باشد. میزان ساعات تدریس معلمان و اعضای هیأت علمی از ساعات موظف در طرحهای طبقه بندی مشاغل ذی ربط تعیین خواهد شد.
تبصره ۱- کارمندان می‌توانند با موافقت دستگاه اجرائی ساعات کار خود را تا یک چهارم ساعت کار روزانه (حداکثر (۱۰) ساعت در هفته تقلیل دهند میزان حقوق و مزایا نحوه محاسبه سوابق خدمت این قبیل کارمندان متناسب با ساعات کار آنان تعیین خواهد شد.
تبصره ۲- متناسب با تغییرات فناوری و در شرایط اضطرار و بحران نظیر آلودگی هوا کمبود انرژی، وقوع حوادث غیر مترقبه شیوع بیماریهای فراگیر یا در ایام خاص نظیر ماه مبارک رمضان ساعت کار و نحوه ارائه خدمت و تقویم آموزشی مدارس و مراکز آموزش عالی فارغ از رعایت سقف مذکور در این ماده توسط سازمان اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران می رسد.
تبصره 3- تمامی دستگاههای اجرائی اعم از ستادی و استانی به استثنای واحدهای نظامی انتظامی و امنیتی و بخش عملیاتی واحدهای خدمت رسانی از قبیل بیمارستانها مراکز بهداشتی درمانی مراکز بهزیستی بانک ها و اماکن ورزشی موظفند ساعات کار خود را در پنج روز هفته از روز یکشنبه تا پنج شنبه تنظیم نمایند فهرست کامل بخش عملیاتی واحدهای خدمات رسانی موضوع این تبصره ظرف مدت سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون توسط سازمان اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران می رسد.
تبصره ٤- در تمامی قوانین و مقرراتی که از مبنای چهل و چهار ساعت کار در هفته و یکصد و هفتاد و شش ساعت کار در چهار هفته متوالی استفاده شده است نظیر قانون کار مصوب ۱۳۶۹/۸/۲۹ مجمع تشخیص مصلحت نظام با اصلاحات والحاقات بعدی از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون به ترتیب به چهل ساعت در هفته و یکصد و شصت ساعت کار در چهار هفته متوالی اصلاح می شود و کاهش ساعات کاری موجب کاهش حقوق و دستمزد و مزایای قانونی کارکنان و کارگران موضوع این تبصره نمی‌گردد. اجرای حکم این تبصره در خصوص دستگاه‌هایی که مستقیماً تحت نظر مقام معظم رهبری است منوط به اذن معظم له می‌باشد.»
سوالات مهم کارگران از تعطیلی شنبه و کاهش ساعت کاری 1403
آیا شنبه تطعیل رسمی بوده و کارفرما مکلف به تعطیلی کارگاه است؟
شنبه به عنوان تعطیل رسمی تعیین نشده است بلکه دستگاه های اجرایی مکلف شده اند شنبه تعطیل باشند و این تعطیلی قابل تسری به سایر جاها نیست. در تبصره 3 مصوبه دستگاه های اجرائی مکلف شده اند ساعات کار خود را از یکشنبه تا پنج شنبه تنظیم کنند و این تکلیف متوجه بخش خصوصی نیست.
تبصره 4 مشمولان قانون کار و بخش خصوصی را شامل می شود که طبق آن ساعت کاری کاهش یافته است.
آیا کارگاه های بخش خصوصی باید شنبه تعطیل باشند؟
در تبصره 3 مصوبه تعطیلی شنبه و کاهش ساعت کار بخش دولتی مکلف شده شنبه را تعطیل باشد. فقط تبصره 4 متوجه بخش خصوصی است که در آن ساعت کاری کاهش یافته و شنبه را تعطیل در نظر نگرفته است.
کدام گروه از مشمولان قانون کار شنبه تعطیل می‌شوند؟
در مصوبه کاهش ساعت کاری کارگران 1403 دستگاه های اجرای مکلف شده اند روز شنبه تعطیل باشند. اگر در این دستگاه ها کارگران مشمول قانون کار مشغول به کار باشند طبق این مصوبه همچنین برنامه دستگاه محل کار شنبه را تعطیل خواهند بود.
اگر کارگران دستگاه های اجرایی روز شنبه مشغول به کار باشند چه مزایایی تعلق می‌گیرد؟
با اجرایی شدن تعطیلی شنبه و کاهش ساعت کار کارگران، در صورتی که کارگران مشمول تعطیلی شنبه ها در سایر ایام هفته ساعت کاری 40 ساعت را تکمیل کرده باشند شنبه اضافه کاری محسوب میشود.
در حالت ماهانه، تعطیلی شنبه باعث کاهش ساعت کاری ماهانه طبق جدول کاهش ساعت کار 1403 شده و در آخر ماه کارکرد با موظفی ماه مقایسه شده و کارکرد مازاد اضافه کاری محسوب میشود.
آیا برای کارکرد شنبه فوق العاده ای مانند جمعه کاری پرداخت میشود؟
در ماده 62 قانون کار صرفا برای کار روز جمعه فوق العاده جمعه کاری تعیین شده است و در زمان تصویب قانون کار شنبه ها تعطیل نبود و برای کار در شنبه مزایایی در نظر گرفته نشده است. لذا کار در روز شنبه فوق العاده ای مانند جمعه کاری ندارد. صرفا با شرط توضیح داده شده در سوال قبلی ممکن است باعث اضافه کاری شود.
اگر در کارگاهی ساعات کار هفتگی 40 ساعت، در 6 روز مانند گذشته تنظیم شود و روز شنبه نیز کارگران کار کنند چه شرایطی دارد؟
پس از تعطیلی شنبه ها و کاهش ساعت کاری کارگران، ساعت کاری موظفی هفتگی 40 ساعت شد و اگر در کارگاهی 40 ساعت کار در 6 روز تنظیم شود مزایایی برای شنبه تعلق نخواهد گرفت.
اگر ساعت کار هفتگی کارگاه 40 ساعت در 4 روز تنظیم شود آیا شنبه با مزد خواهد بود؟
طبق تبصره ماده 51 قانون کار اگر کارگری 40 ساعت موظفی خود را در 4 روز انجام دهد 3 روز دیگر هفته با مزد خواهد بود.
آیا شنبه تعطیل رسمی است؟
در اصل هفدهم از قانون اساسی روز تعطیل رسمی کشور جمعه تعیین شده است. در لایحه دولت و نه مصوبه کمیسیون بررسی لایحه دولت از شنبه به عنوان تعطیل رسمی موضوعی مطرح شده است. در لایحه مربوطه به کاهش ساعات کاری کارگران و کارمندان تعداد روز کاری به 5 روز کاهش یافته است. بنابراین روز تعطیل رسمی کشور جمعه بوده و شنبه تعطیل رسمی محسوب نمی‌شود.
تعطیلی شنبه ها از کی اجرا می شود؟
در حال حاضر لایحه مربوط به کاهش ساعت کاری کارگران و تعطیلی شنبه ها در مجلس تصویب شده و برای تایید به شواری نگهبان ارسال شده است. شورای نگهبان این مصوبه را از لحاظ مطابقت با قانون اساسی و شرع بررسی کرده و اگر مشکلی نداشته باشد تایید می کند.
پس از آن این مصوبه برای اجرا به رئیس جمهور ارجاع شده و رئیس جمهور این مصوبه را جهت اجرا ابلاغ می کند. در متن قانون و ابلاغیه مشخص می شود که تعطیلی شنبه ها از کی اجرا خواهد شد.
تعطیلی شنبه ها شامل چه کسانی میشود؟
در متن مصوبه و در تبصره 3 کارگاه هایی که مشمول تعطیلی شنبه ها هستند مشخص شده و به این سوال که تعطیلی شنبه ها شامل چه کسانی می شود را تا حدی پاسخ داده است.
در این مصوبه تمامی دستگاههای اجرائی اعم از ستادی و استانی به استثنای واحدهای نظامی انتظامی و امنیتی و بخش عملیاتی واحدهای خدمت رسانی از قبیل بیمارستانها مراکز بهداشتی درمانی مراکز بهزیستی بانک ها و اماکن ورزشی مشمول تعطیلی شنبه ها نیستند.
لیست و جزئیات مربوط به اینکه تعطیلی شنبه ها شامل چه کسانی می شود و یا بهتر است بگوییه چه کارگاه هایی می شود پس از تایید نهایی مصوبه در شورای نگهبان و توسط هیات وزیران مشخص خواهد شد.