ویژگی مهمی که برای رسیدگی به دعاوی کار در نظر گرفته شده است اصل سرعت و غیرتشریفاتی بودن رسیدگی در مراجع حل اختلاف کار است.
در آیین دادرسی کار مهلتی برای تعیین جلسه بعد از ثبت اعتراض مشخص نشده و صرفا در خصوص حداقل بازه بین ابلاغ و جلسه رسیدگی، حداکثر مهلت برای جلسه تجدید شده و صدور رای بعد از تشکیل جلسه در همان مرجع مهلت و زمان مشخصی تعیین شده است.
طبق ماده 113 آیین دادرسی کار، تعداد مراجع رسیدگی کننده و سقف تعداد پرونده هر مرجع در یک روز به کثرت پرونده های مطرح شده بستگی دارد. در برخی ادارات بویژه در شهرهای بزرگ به دلیل تعداد زیاد پرونده مطرح شده که در صف رسیدگی هستند و تعداد محدود مراجع رسیدگی کننده، رسیدگی به پرونده‌ها و همچنین تعیین وقت رسیدگی با مدت زمان‌های طولانی مواجه می شود. این مساله خود مغایر با اصل سرعت در رسیدگی که از ویژگی‌های ذاتی در نظر گرفته شده برای مراجع حل اختلاف کار است.
همانطور که اشاره شد ادارات کار نیز در تشکیل مراجع رسیدگی کننده با محدودیت‌های مختلفی از جمله نیروی انسانی مواجه هستند که در نهایت باعث تاخیر در رسیدگی‌های می شود.
صحیح این است که وفق ماده 33 آیین دادرسی کار ادارات کار بلافاصله پس از ثبت دادخواست تجدیدنظر خواهی، بلافاصله وقت رسیدگی تعیین و به طرفین ابلاغ شود هر چند زمان رسیدگی به دلیل محدودیت‌های موجود با فاصله زیاد باشد.
به نظر می رسد (البته احتمال است و ممکن است با واقعیت مغایر باشد) یکی از دلایل تاخیر در تعیین جلسه مساله امتیاز دهی به مراجع حل اختلاف با توجه به سرعت رسیدگی آنان است. مراجع حل اختلاف کار با معیارهای مختلفی از طریق وزارت کار رصد و مورد پایش و امتیاز دهی قرار می گیرند که یکی از این معیارهای بسیار مهم سرعت رسیدگی (مدت زمان بین تعیین جلسه رسیدگی تا صدور رای) است. ممکن است ادارات کار با تاخیر در تعیین وقت جلسات تلاش می کنند که زمان بین تعیین جلسه و زمان رسیدگی و صدور رای کاهش یابد.
در هر حال این موضوع از طریق پیگیری حضوری از ادارات کار مربوطه و یا ادارات کل استانی و یا معاونت روابط کار وزارت کار قابل پیگیری است.
موادی از آیین دادرسی کار در ارتباط با مهلت‌های مطرح شده در رسیدگی به پرونده‌ها:
ماده ۳۳- بعد از ثبت دادخواست وقت رسیدگی بر اساس تاریخ تقدیم دادخواست تعیین خواهد شد. در مواردی که رسیدگی فوری اقتضا دارد، با تشخیص رئیس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با ذکر دلیل به پرونده خارج از نوبت رسیدگی خواهد شد؛ لیکن در هر حال وقت رسیدگی باید طوری معین شود که فاصله بین ابلاغ و روز جلسه کمتر از سه روز نباشد.
ماده ۳۸- مأمور ابلاغ مکلف است حداکثر ظرف دو روز از تاریخ تحویل، اوراق را به خوانده ابلاغ نموده و در برگ دیگر اخطاریه، رسید بگیرد و خود نیز ابلاغ را گواهی نماید ابلاغ اوراق در نشانی اعلام شده از سوی خواهان به عمل خواهد آمد.
ماده ۶۹- در تمام موارد مذکور در این آئین‌نامه و به هر دلیلی که جلسه تجدید شود، زمان جلسه بعد کمتر از پانزده روز خواهد بود.
ماده ۱۰۱- پس از خاتمه رسیدگی، مرجع رسیدگی‌کننده، در همان جلسه یا حداکثر ظرف یک هفته به اتفاق یا اکثریت مبادرت به صدور رأی خواهد کرد؛
ماده ۱۱۳- تعداد جلسات هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف در هر ماه، به تعداد مراجع مذکور در هر اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و کثرت پرونده‌های مطرح شده، تعیین می‌شود. در هر حال بیش از پنج پرونده در یک روز به هر مرجع رسیدگی‌کننده ارجاع نمی‌شود.
کارشناس روابط کار 1 (1 ماه پیش)
