سلام
مبنای محاسبه عیدی و سنوات در قراردادهای ساعتی، کارمزدی، تمام وقت و ... (همه نوع قرارداد کار) یکسان است که عیدی و پاداش به ازای یک سال کار کامل معادل دو ماه آخرین حقوق و سنوات معادل یک ماه آخرین حقوق خواهد بود.
آنچه تفاوت ایجاد می کند نحوه محاسبه آخرین حقوق و کارکرد است. در کارهای کارمزدی مبنای محاسبه آخرین حقوق، میانگین حقوق دریافتی در سه ماه آخر است.
منظور از سابقه کار در محاسبه عیدی و پاداش و سنوات، سابقه کار مفید است نه بازه زمانی شروع و اتمام کار. ممکن است در قراردادهای کار ساعتی ممکن است کارکرد کمتر از ساعت کار موظفی و قانونی باشد ولی توافق کارگر و کارفرما پرداخت حقوق و مزایای کامل باشد که این نوع توافق نیز منع قانونی ندارد چرا که حقوق و مزایایی بیشتر از آنچه قانون تعیین کرده است.
برای حالت خاصی که در روی سوال مشخص شده اگر توافق به پرداخت حقوق و مزایا به نسبت کارکرد باشد به این ترتیب عمل می شود.
محاسبه کارکرد کارگران پاره وقت و ساعتی
ابتدا باید نسبت کارکرد ماهانه یا سالانه محاسبه شده و از روی آن کارکرد محاسبه شود. در قانون کار تعطیلات رسمی با مزد تعیین شده و کارگران پاره وقت و ساعتی نیز به نسبت کارکرد خود از مزد و مزایای تعطیلات رسمی برخوردار هستند. نسبت کارکرد از تقسیم کارکرد کارگر به ساعت کار موظفی در یک بازه زمانی مشخص بدست می آید.
به عنوان مثال اگر کارگری در طول ماه 100 ساعت کارکرد حضوری داشته باشد و ساعت کار موظفی همان ماه 183 ساعت باشد نسبت کارکرد این کارگر در این ماه فرضی 0.54 می شود. باید کل تعطیلات رسمی طول این ماه به همین نسبت به کارکرد حضوری کارگر اضافه شود. برای راحتی محاسبه کافی است که نسبت کارکرد به تعداد روزهای آن ماه (به عنوان مثال 30 روز) ضرب شود که کارکرد کارگر معادل 16.2 روز کامل می شود. مشخص می شود که با تقسیم 100 ساعت به 7.33 تعداد روز کارکرد کامل (معادل سازی شده) 13.6 روز است و اختلاف آن با 16.2 روز همان تعطیلات رسمی هستند که به نسبت کارکرد به کارکرد حضوری کارگر اضافه شده است.
برای محاسبه برای یک سال هم همین محاسبات انجام می شود و به جای ساعت کار موظفی ماهانه، ساعت کار موظفی سالانه و کارکرد حضوری کارگر در طول سال مد نظر قرار می گیرد. به طور تقریبی می توان ساعت کار موظفی همه سال ها را 2117 ساعت در نظر گرفت. ساعت کار موظفی هر سال متفاوت بوده و ممکن است در برخی سالها چند ساعت بیشتر یا کمتر از ساعت کار میانگین گفته شده باشد ولی در محاسبات می توان با دقت خوبی از آن استفاده کرد.
به عنوان مثال اگر کارکرد حضوری در طول یک سال 800 ساعت باشد نسبت کارکرد از تقسیم 800 به 2117 برابر با 0.37 می شود. از ضرب تعداد روزهای کامل سال 365 در نسبت کارکرد، تعداد روزهای کارکرد با احتساب تعطیلات رسمی به دست می آید که برای این مثال 138 روز می شود. تعداد روزهای کارکرد حضوری که به روز کامل معادل سازی شده از تقسیم 800 به 7.33 به دست آمده که در این مثال 109 روز می شود. از لحاظ قانونی هر چند این کارگر در طول سال معادل 109 روز کامل کارکرد حضوری داشته است ولی باید حقوق و مزایای 138 روز پرداخت شود که 29 روز اختلاف مربوط به تعطیلات رسمی در طول سال است که به نسبت کارکرد به کارکرد حضوری اضافه می شود.
برای سادگی محاسبات بهتر است کارکرد نهایی به ماه یا روز تبدیل شود و از نسبت و تناسب برای محاسبات استفاده شود.
محاسبه مزد و حقوق مبنای پرداخت سنوات و عیدی و پاداش
برای محاسبه حقوق ماهانه و یا مزد روزانه روش های مختلفی قابل استفاده است که نتیجه همه یکسان خواهد بود. یکی از ساده ترین روش ها این است که جمع دریافتی در طول یک ماه از بابت حقوق به تعداد روزهای کارکرد (کارکرد حضوری به علاوه تعطیلات رسمی اضافه شده) همان ماه تقسیم شود. اگر این مبلغ از حداقل مزد قانون کار در همان سال کمتر باشد حداقل مزد روزانه قانون کار به عنوان مزد تلقی می شود و اگر از حداقل مزد قانون کار بیشتر باشد همان مبلغ محاسبه شده به عنوان مزد خواهد بود.
همین محاسبه را می توان برای سه ماه آخر و یا یک سال (به شرطی که در داخل یک سال تقویمی باشد) انجام داد.
مثال: کارگری با شرایط کاری زیر را در نظر می گیریم (از اطلاعات مثال های قبلی):
- کارکرد حضوری در طول ماه = 100 ساعت (معادل 13.6 روز کامل)
- ساعت کار موظفی همان ماه = 183 ساعت
- نسبت کارکرد = 0.54
- کارکرد با احتساب تعطیلات رسمی ماه = 16.2
- حداق مزد روزانه قانون کار در این سال = 3.463.656 ریال
- جمع مبلغ حقوق پرداختی به کارگر در طول این ماه = 60,000,000 ریال
مزد روزانه کارگر = 3,703,703 = 16.2 ÷ 60,000,000
چون مزد محاسبه شده از حداقل مزد قانون کار در همان سال بیشتر است این مبلغ به عنوان مزد روزانه کارگر در نظر گرفته می شود.
محاسبه عیدی و پاداش کارگران پاره وقت ساعتی
در مثال های قبلی کارگری در طول یک سال تقویمی معادل 138 روز کارکرد (کارکرد حضوری به علاوه تعطیلات رسمی به نسبت کارکرد) داشت و آخرین مزد روزانه وی 3,703,703 ریال محاسبه شد.
برای محاسبه عیدی و پاداش کارگر پاره وقت و ساعتی به این صورت از نسبت و تناسب استفاده می کنیم:
اگر برای 365 روز معادل 60 روز آخرین مزد به عنوان عیدی و پاداش پرداخت شود برای 138 روز معادل چند روز عیدی و پاداش باید پرداخت شود. که محاسبه به صورت زیر می شود:
22.68 = 365 ÷ (60 × 138)
پس باید معادل 22.68 برابر مزد روزانه به عنوان عیدی و پاداش همان سال پرداخت شود که مبلغ آن به صورت زیر خواهد بود:
83,999,984 = 22.68 × 3,703,703
چون عیدی و پاداش سالانه دارای سقف بوده و این سقف معادل 90 روز حداقل مزد روزانه کارگر است باید این سقف نیز به نسبت کارکرد محاسبه شده و با مبلغ عیدی و پاداش محاسبه شده مقایسه شود.
محاسبه سنوات کارگران پاره وقت و ساعتی
محاسبه سنوات کارگران پاره وقت و ساعتی هم دقیقا شبیه محاسبه عیدی و پاداش است که به جای 60 روز از 30 روز استفاده می شود و سنوات فاقد سنوات است. همان مثال قبلی برای محاسبه سنوات به صورت خواهد بود.
برای محاسبه عیدی و پاداش کارگر پاره وقت و ساعتی به این صورت از نسبت و تناسب استفاده می کنیم:
اگر برای 365 روز معادل 30 روز آخرین مزد به عنوان سنوات پرداخت شود برای 138 روز معادل چند روز سنوات باید پرداخت شود. که محاسبه به صورت زیر می شود:
11.34 = 365 ÷ (30 × 138)
پس باید معادل 11.34 برابر مزد روزانه به عنوان سنوات همان سال پرداخت شود که مبلغ آن به صورت زیر خواهد بود:
41,999,992 = 11.34 × 3,703,703
پست های مرتبط زیر را نیز مطالعه کنید:
فرمول محاسبه عیدی و پاداش کارگران پاره وقت و ساعتی
آییننامه اجرایی ضوابط و مزایای نظامهای کارمزدی، مزد ساعتی و کارمزد ساعتی
نمونه قرارداد کار ساعتی پاره وقت pdf