آیین نامه مشاوران و ارائه دهندگان خدمات حفاظت فنی و ایمنی 1398/09/18
آییننامه مشاوران و خدماتدهندگان حفاظت فنی و ایمنی (شماره ۱۷۴۱۴۵ مورخ ۱۳۹۸/۹/۱۸ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی)
به استناد مواد (۸۵) و (۸۶) قانون کار جمهوری اسلامی ایران، با هدف تعیین نحوهی پذیرش، نظارت برعملکرد و رسیدگی به تخلفات مشاوران و خدماتدهندگان حفاظت فنی و ایمنی در اجرای ماده ۸۹ قانون کار در جلسه مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۲۲ “شورای عالی حفاظت فنی” تدوین و توسط آن شورا پیشنهاد شده است، به شرح زیر تصویب میگردد.
فهرست مطالب
متن آیین نامه مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فنی و ایمنی
فصل اول: تعاریف
ماده۱- در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح ذیل به کار میروند:
۱. ۱. مرکز: منظور مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که در این آییننامه به اختصار مرکز نامیده میشود.
۱. ۲. شورا: منظور شورای عالی حفاظت فنی است که به استناد ماده ۸۶ قانون کار جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده است و در این آییننامه به اختصار شورا نامیده میشود.
۱. ۳. مشاوران و خدماتدهندگان حفاظت فنی و ایمنی: شخص حقوقی در قالب شرکت که حسب قانون تشکیل گردیده و برابر ضوابط این آییننامه تائید صلاحیت میشود و از این پس در این آییننامه شرکت نامیده میشود.
۱. ۴. کارشناس فنی مجاز: شخصی حقیقی است که صلاحیت حرفهای وی بر اساس ضوابط این آییننامه تائید و کلیه امور فنی شرکتها در اجرای این آییننامه از طریق آنها انجام میشود.
۱. ۵. پروانه صلاحیت: گواهی است که پس از طی مراحل برابر موضوع این آییننامه برای اشخاص حقوقی که صلاحیت آنها حسب مفاد این آییننامه احراز شده است، صادر میشود.
۱. ۶. زمینه تخصصی: هریک از رشتههای کاری موضوع دستورالعمل اجرایی این آییننامه که مستند به آییننامههای مصوب شورای عالی حفاظت فنی میباشد.
۱. ۷. آزمون ورودی: آزمونی کتبی و عملی است که حسب زمینه تخصصی از متقاضیان کارشناسی فنی مجاز اخذ میگردد.
۱. ۸. دوره بازآموزی: دوره آموزشی نظری و عملی است که کارشناسان فنی مجاز در هر زمینه تخصصی باید در طول دوره فعالیت با توجه به اعلام مرکز در آن شرکت نمایند.
۱. ۹. دوره توجیهی: دوره آموزشی است که برای آشنایی مدیریت شرکتها با مسئولیتهای فنی و حقوقی و مفاد این آییننامه میباشد.
۱. ۱۰. سامانه: نرم افزاری تحت وب است که برای ثبت نام، اطلاع رسانی، ارجاع کار، تهیه گزارشات، نظارت، مستندسازی، جمع آوری و تنظیم آمار مربوط به امور شرکت استفاده میشود.
۱. ۱۱. مشاوران قبلی: اشخاص حقیقی و حقوقی که در ادوار گذشته به عنوان مشاور حفاظت فنی و خدمات ایمنی در هر یک از زمینههای تخصصی پروانه صلاحیت اخذ نمودهاند.
۱. ۱۲. دستورالعمل اجرایی: مجموعه ضوابط مربوط به زمینههای تخصصی، رتبهبندی شرکتها، سطحبندی کارشناسان فنی مجاز، شرح خدمات، رشتههای تحصیلی و معادلسازی آنها، تخلفات انضباطی و سایر موارد مرتبط است.
۱. ۱۳. ضوابط فنی: ضوابط فنی نحوهی ارائه خدمات در هر یک از زمینههای تخصصی میباشد که توسط مرکز تدوین و ابلاغ میشود.
۱. ۱۴. تخلف انضباطی: هر گونه فعل یا ترک فعل دارنده پروانه صلاحیت مغایر با ضوابط این آییننامه و دستورالعمل اجرایی و ضوابط فنی مربوطه است.
ماده ۲- هدف و دامنه شمول: این آییننامه به منظور تعیین نحوهی پذیرش، نظارت برعملکرد و رسیدگی به تخلفات مشاوران و خدماتدهندگان حفاظت فنی و ایمنی در اجرای ماده ۸۹ قانون کار تدوین گردیده و برای کلیه شرکتهای مشاوران و خدماتدهندگان حفاظت فنی و ایمنی در کارگاههای مشمول قانون کار لازم¬الاجرا است.
فصل دوم: مقررات کلی
ماده ۳- به منظور ارائه خدمات حفاظت فنی و ایمنی به مرکز اجازه داده میشود تا اشخاص حقوقی واجد شرایط را برای انجام و صدور گواهی آزمایشات مزبور در زمینههای تخصصی احراز صلاحیت نماید.
ماده ۴- دستورالعمل اجرایی این آییننامه در مرکز تدوین و توسط شورای سیاستگذاری تصویب خواهد شد.
ماده ۵– کارفرما مکلف است آزمایشات فنی ادواری یا موردی امور حفاظت فنی را از طریق شرکتهای موضوع این آییننامه انجام دهد.
ماده ۶– پروانه صلاحیت شرکتها پس از احراز صلاحیت و طی تشریفات قانونی موضوع این آییننامه و دستورالعمل اجرایی با امضای رئیس مرکز و معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صادر و تمدید میگردد.
ماده ۷- مراکز مجاز برگزاری آزمون ورودی و همچنین دورههای بازآموزی و توجیهی به همراه عناوین و محتوای آموزشی هر دوره از سوی مرکز اعلام میشود.
تبصره: مرکز بر نحوهی برگزاری دورهها و آزمونهای مربوطه نظارت مستقیم خواهد داشت.
ماده ۸- کارفرمایان متقاضی خدمات موضوع این آییننامه باید تقاضای رسمی خود را در سامانه ثبت نمایند تا این تقاضا به کلیه شرکتهایی که رتبه و ظرفیت ارائه خدمات مزبور را دارند؛ اطلاع رسانی شود. شماره درخواست مذکور باید برای پیگیریهای بعدی در متن قرارداد ذکر شود.
فصل سوم: ارکان و تشکیلات
ماده ۹- ارکان و تشکیلات شامل: «شورای سیاستگذاری»، «کمیته تشخیص و تایید صلاحیت»، «کمیته ارزیابی و نظارت بر عملکرد»، «کمیته انضباطی» و «کمیته تجدید نظر انضباطی» است.
ماده ۱۰- شورای سیاستگذاری با هدف بررسی و تائید دستورالعمل اجرایی و تعیین زمینههای تخصصی و شرح خدمات آنها، معادلسازی رشتههای دانشگاهی و تعیین زمان فراخوان با اعضای زیر تشکیل میشود:
الف – رئیس مرکز به عنوان رئیس شورا.
ب – مدیر کل بازرسی کار.
پ – یکی از اساتید دانشگاهی عضو شورا با نظر رئیس شورا.
ت – نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث – نماینده تشکل عالی کارگران کشور با رعایت ماده ۱۳۶ قانون کار.
تبصره – جلسات شورای سیاستگذاری حداقل سالی یک بار و یا با درخواست هر یک از اعضا و پس از تائید رئیس شورا تشکیل میشود.
ماده ۱۱- کمیته تشخیص و تایید صلاحیت با هدف بررسی و احراز شرایط عمومی و اختصاصی شرکتها و کارشناسان فنی مجاز و رتبهبندی و سطحبندی آنها با اعضای زیر تشکیل میشود:
الف- رئیس گروه برنامهریزی و نظارت بر واحدهای تحقیقاتی (به عنوان رئیس کمیته).
ب- یک نفر کارشناس مرکز با معرفی رئیس مرکز.
پ- یک نفر بازرس کار از اداره کل بازرسی کار با معرفی مدیرکل مربوطه.
ت- نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث- نماینده تشکل عالی کارگران با رعایت ماده ۱۳۶ قانون کار.
تبصره- در صورت درخواست متقاضی، مرکز موظف است، در اسرع وقت نسبت به بررسی و رسیدگی به درخواست واصله اقدام نماید.
ماده ۱۲- کمیته ارزیابی و نظارت بر عملکرد، با هدف نظارت بر حسن ارائه خدمات توسط شرکتها و کارشناسان فنی مجاز با اعضای زیر تشکیل میشود:
الف- رئیس گروه برنامهریزی و نظارت بر واحدهای تحقیقاتی (به عنوان رئیس کمیته).
ب- یک نفر کارشناس مرکز با معرفی رئیس مرکز.
پ- یک نفر بازرس کار از اداره کل بازرسی کار با معرفی مدیر کل مربوطه.
ت- نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث- نماینده تشکل عالی کارگران با رعایت ماده ۱۳۶ قانون کار .
ماده ۱۳- کمیته انضباطی با هدف رسیدگی به شکایات و تخلفات شرکتها و کارشناسان فنی مجاز با اعضای زیر تشکیل میشود:
الف- معاون مرتبط مرکز (رئیس کمیته).
ب- معاون اداره کل بازرسی کار.
پ- رئیس گروه برنامهریزی و نظارت بر واحدهای تحقیقاتی مرکز (دبیر کمیته).
ت- نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث- نماینده تشکل عالی کارگران.
ج- نماینده دفتر حقوقی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
چ- نماینده کانون سراسری انجمنهای صنفی شرکتها مستند به اعتبارنامه و اساسنامه در صورت تشکیل.
تبصره- تصمیمات کمیته انضباطی ظرف ۱۵ روز کاری از زمان ابلاغ در کمیته تجدید نظر انضباطی قابل طرح است.
ماده ۱۴- کمیته تجدید نظر انضباطی با هدف رسیدگی به اعتراض به تصمیمات کمیته انضباطی با اعضای زیر تشکیل میشود:
الف- رئیس مرکز (رئیس کمیته).
ب- مدیر کل بازرسی کار.
پ- مدیر کل دفتر حقوقی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
ت- نماینده کانون عالی کارفرمایان سراسر کشور.
ث- نماینده تشکل عالی کارگران.
تبصره- مصوبات این کمیته قطعی میباشد.
ماده ۱۵- احکام اعضای شورای سیاستگذاری و کمیتههای موضوع این آییننامه حسب معرفی بالاترین مقام واحد ذیربط، توسط معاون روابط کار صادر میگردد.
ماده ۱۶- مصوبات شورای سیاستگذاری و کمیتههای موضوع این آییننامه با نظر اکثریت نسبی اعضای حاضر در جلسه و تائید رئیس مرکز نافذ است.
تبصره ۱- نتایج صادره در هر یک از کمیتهها با امضای رئیس مرکز به ذینفعان ابلاغ میشود.
تبصره ۲- اعضای «کمیته انضباطی» و «کمیته تجدید نظر انضباطی» نمیتوانند یکسان باشند.
تبصره ۳- نمایندگان کانون عالی کارفرمایان و تشکل عالی کارگران در کمیتههای موضوع این ماده باید حداقل دارای مدرک کارشناسی در رشتههای فنی و مهندسی باشند.
فصل چهارم: احراز صلاحیت کارشناسان فنی مجاز
ماده ۱۷- متقاضی احراز عنوان کارشناس فنی مجاز باید دارای شرایط عمومی زیر باشد:
الف – تابعیت ایرانی.
ب – توانایی جسمانی متناسب با زمینه تخصصی حسب ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی.
پ – دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای آقایان.
ت – عدم سوء پیشینه کیفری حسب گواهی رسمی از مراجع قانونی.
ث – عدم وجود هر گونه رابطه استخدامی در دستگاههای موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری حسب اقرار نامه محضری.
ماده ۱۸- متقاضی احراز عنوان کارشناس فنی مجاز باید دارای شرایط تخصصی زیر باشد:
الف- دارا بودن حداقل دانشنامه کارشناسی متناسب با زمینه تخصصی درخواستی وفق دستورالعمل اجرایی.
ب- داشتن حداقل سابقه کار مرتبط پس از فراغت از تحصیل برای مدارک کارشناسی۳ سال، کارشناسی ارشد ۲ سال و دکتری ۱ سال مستند به لیست بیمه.
پ- شرکت در آزمون ورودی و قبولی با حداقل نمره ۱۴ از ۲۰.
ت- متقاضیان بازنشسته، مستعفی و بازخرید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به شرط دارا بودن حداقل ۱۰ سال سابقه کار در پست بازرس کار یا پست کارشناس بهداشت و حفاظت فنی کار مرکز در ستاد و گروه های استانی و داشتن حداقل ۵۰۰ ساعت آموزش ضمن خدمت تخصصی، حسب رشته تحصیلی، با نظر کمیته تشخیص و تایید صلاحیت بدون شرکت در آزمون ورودی در ۲ زمینه تخصصی احراز صلاحیت می¬شوند.
تبصره – تقاضای ارتقای سطح کارشناس فنی مجاز حسب درخواست متقاضی و ارائه مستندات در کمیته تشخیص و تائید صلاحیت که به این منظور تشکیل می شود، بررسی میگردد.
ماده ۱۹- هر کارشناس فنی مجاز حداکثر در ۲ زمینه تخصصی احراز صلاحیت میشود و در هر زمینه تخصصی حق فعالیت در بیش از یک شرکت را ندارد.
ماده ۲۰- مشاوران حقیقی و حقوقی قبلی از تاریخ ابلاغ این آییننامه و دستورالعمل اجرایی آن باید درخواست مکتوب و مدارک لازم برای انطباق وضعیت با شرایط این آیین نامه و دستورالعمل اجرایی آن را به مرکز تسلیم نمایند.
ماده ۲۱- کلیه گواهینامهها و گزارشهای فنی و تخصصی شرکتها باید پس از تائید کارشناس فنی مجاز زمینه تخصصی مجری خدمات، به امضای مدیر عامل شرکت نیز برسد.
تبصره ۱- کارشناسان فنی مجاز نمیتوانند موضوع خدمات را به غیر محول نمایند.
تبصره ۲- مدیر عامل شرکت بعد از احراز شرایط میتواند به عنوان کارشناس فنی مجاز در همان شرکت فعالیت نماید.
فصل پنجم: احراز صلاحیت شرکتها
ماده ۲۲- متقاضیان احراز صلاحیت به عنوان شرکت، باید اشخاص حقوقی دارای شرایط و مدارک زیر باشند:
الف- ارائه شناسه ملی از ثبت شرکتها.
ب- تصویر برابر با اصل شده اساسنامه شرکت که زمینه یا زمینههای تخصصی درخواستی عیناً در «موضوع» آن درج شده باشد.
پ- تصویر آگهی ثبتی در روزنامه رسمی کشور و آخرین تغییرات آن که برابر اصل شده باشد.
ت- بکارگیری کارشناس فنی مجاز مستند به یک نسخه از قرارداد استخدام در زمینه تخصصی و متناسب با رتبه درخواستی.
ث- فهرست وسایل و تجهیزات بازرسی فنی (مستند به شماره سریال و گواهی کالیبراسیون معتبر) و ملزومات اداری.
ج- معرفی اقامتگاه با کاربری تجاری یا اداری مستند به تصویر سند ملکی یا اجارهنامه رسمی برابر با اصل.
چ- ارائه بیمهنامه معتبر مسئولیت مدنی.
ح- مستندات توان فنی و اجرایی، مستند به سوابق شرکت در زمینه تخصصی درخواستی (وجود پیشینه تأسیس)
خ- ارائه اصل گواهی موضوع ماده ۱۸۶ قانون مالیاتهای مستقیم.
د- مفاصا حساب پرداخت حق بیمه وفق ماده ۳۷ قانون تامین اجتماعی.
ذ- تصویر آگهی ثبتی در روزنامه رسمی کشور و آخرین تغییرات آن که برابر اصل شده باشد.
ماده ۲۳- پروانه صلاحیت برای شرکتهای پذیرفته شده با اعتبار دو سال صادر میشود و در صورت تائید کمیته ارزیابی و نظارت برعملکر د و انطباق با شرایط این آیین نامه، اعتبار پروانه آنها تمدید میشود.
تبصره ۱- شرکتها مکلفند سه ماه قبل از انقضای اعتبار پروانه خود نسبت به ارائه درخواست مکتوب همراه با مستندات لازم برای تمدید پروانه به مرکز اقدام نمایند.
تبصره ۲- مرکز مکلف است حداکثر ظرف مدت یک ماه بعد از دریافت درخواست تمدید شرکت و در صورت دارا بودن شرایط لازم نسبت به تمدید پروانه متقاضیان اقدام و در صورت رد تقاضا یا وجود نواقص مراتب را به صورت کتبی با ذکر دلایل به وی اعلام نماید.
ماده ۲۴- کلیه قراردادهای فیمابین شرکتها با خریداران خدمت باید با رعایت قوانین و مقررات جاری کشور تنظیم و توسط شرکت در سامانه بارگذاری شوند.
ماده ۲۵- شرکتها باید گزارش مراتب تائید یا رد (موارد عدم انطباق) موضوع این آییننامه را (به همراه مستندات) حداکثر تا ۷ روز کاری بعد از ارائه خدمت در سامانه ثبت نمایند.
تبصره- دارندگان پروانه صلاحیت تا زمان ایجاد سامانه مذکور مکلف به ارسال گزارشات به صورت کتبی و به طریق مقتضی به مرکز و اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان محل ارائه خدمت میباشند.
ماده ۲۶- کلیه دارندگان پروانه صلاحیت ملزم به رعایت ضوابط فنی، شرکت در دورههای توجیهی، تمدید به موقع پروانه صلاحیت، ارائه منظم گزارشات ماهانه و حض ور کارشناسان فنی مجاز در دورههای بازآموزی مرکز میباشند.
فصل ششم: نظارت و کنترل
ماده ۲۷- مرکز موظف است، نسبت به ایجاد سامانه ظرف مدت ۶ ماه اقدام نماید و کلیه امور شرکتها و کارشناسان فنی مجاز را از آن طریق راهبری نماید.
تبصره – سامانه مذکور باید به نحوی طراحی شود که در تمامی استانها امکان نظارت توسط بازرسان کار میسر گردد.
ماده ۲۸- ضوابط فنی موضوع این آییننامه توسط مرکز تهیه و برای تائید به شورای سیاستگذاری ارائه میگردد.
ماده ۲۹- مسئولیت نظارت بر حسن اجرای دستورالعملهای فنی در خصوص موضوع این آییننامه بر عهده ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استانهای محل ارائه خدمت است و تخلفات شرکتها و کارشناسان فنی باید به مرکز برای تکمیل پرونده در کمیته ارزیابی و نظارت بر عملکرد و طرح و تصمیمگیری در کمیته انضباطی گزارش شوند.
ماده ۳۰- شکایات و تخلفات شرکت از همه مبادی ذیربط نظیر: کارگر، کارفرما و ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استانها باید برای رسیدگی به مرکز ارسال شوند.
ماده ۳۱- هرگاه رسیدگی به موضوع تخلف به تشخیص کمیتههای نظارت بر عملکرد، انضباطی و تجدید نظر انضباطی مستلزم استفاده از نظر کارشناسی و یا بازرسی باشد، موضوع حسب مورد از طریق مرکز به ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استانها ارجاع میشود. اداره کل استان باید حداکثر در ۱۰ روزکاری نسبت به ارائه گزارش درخواستی اقدام نماید.
ماده ۳۲- شرکت در صورت قطع همکاری هر یک از کارشناسان فنی مجاز و استخدام کارشناسان فنی مجاز جدید، باید حداکثر ظرف ۳ روز کاری با ارسال تصویر نامه موضوع استعفا یا اخراج و تصویر قرارداد جدید، مراتب را به مرکز اعلام نماید. ارائه خدمات توسط شرکت در زمینه تخصصی مذکور منوط به معرفی و جایگزینی کارشناس فنی مجاز با سطح معادل خواهد بود.
ماده ۳۳- شرکتها مکلفند تغییرات مشروح در جدول زیر را به صورت رسمی و مکتوب حداکثر ظرف ۳ روز کاری به مرکز اعلام و مستندات مربوطه را بعد از درج در روزنامه رسمی به مرکز ارائه نمایند.
موضوع تغییر مستندات پیوست
تغییر اقامتگاه شرکت سند ملکی/ اجاره نامه رسمی
تغییر در اساسنامه شرکت تصویر برابر اصل شده اساسنامه
تغییر در هیأت مدیره و مدیر عامل تصویر برابر با اصل شده روزنامه رسمی
ماده ۳۴- خدمات آزمایشگاهی مورد نیاز در زمینههای تخصصی باید از طریق آزمایشگاههای تائید صلاحیت شده سازمان ملی استاندارد انجام شود.
ماده ۳۵- میزان تعرفه خدمات شرکت در هر سال با پیشنهاد تشکل قانونی کارفرمایی شرکتها و با تایید شورای سیاستگذاری با رعایت مقررات جاری و ابلاغ آن توسط مرکز تعیین میشود و کلیه شرکتهای مذکور ملزم به رعایت این تعرفه میباشند.
ماده ۳۶- شرکتها و کارشناسان فنی مجاز موظف به رعایت اصول رازداری، عدم تعارض منافع و استقلال در امور بازرسیها و آزمایشات فنی شخص ثالث به شرح موارد زیر میباشند:
الف – رازداری در حفظ اسرار حرفهای با رعایت ملاحظات ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی.
ب- عدم وجود تعارض منافع و استقلال از طرفین ذیربط با رعایت عدم مداخله با عناوین طراح، سازنده، عرضهکننده، نصاب، خریدار، مالک، بهره بردار یا سرویس کار اقلام موضوع این آییننامه.
تبصره- واحدهای بازرسی فنی یا خدمات مهندسی یا سایر عناوین مشابه با وظیفه راهبری، تعمیر و نگهداری و بازرسیهای فنی از تجهیزات و ماشینآلات صنعتی مشمول آزمایشات ایمنی ادواری به استناد آیین نامه های مصوب شورا در شرکتها و مجتمعهای بزرگ صنعتی با درخواست شرکت و تائید شورای سیاستگذاری، در صورت اثبات استقلال از شرکت اصلی، حسب مواردی که در دستورالعمل اجرایی این آییننامه تبیین میشود و داشتن سایر الزامات، میتوانند به عنوان شرکت موضوع این آییننامه احراز صلاحیت شوند.
این آییننامه در ۶ فصل، ۳۶ ماده و ۱۶ تبصره در جلسه مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۲۲ شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ ۱۳۹۸/۰۹/۱۷ به تصویب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسید.
توجه: این آیین نامه جایگزین آییننامه مشاوران حفاظت فنی و خدمات ایمنی مصوب ۱۳۹۴/۱۱/۰۶ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی میشود.