شرایط و مقررات بازنشستگی زنان بر اساس قوانین تامین اجتماعی

نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی تأمین اجتماعی و شرایط آن

شرایط و مقررات بازنشستگی زنان
شرایط و مقررات بازنشستگی زنان

شرایط و مقررات بازنشستگی زنان بر اساس قوانین تامین اجتماعی یکی از مواردی است که از اهمیت زیادی برای بانوان برخوردار است. در این مقاله از سایت کارتابان قصد داریم انواع بازنشستگی بانوان را شرح دهیم و ضوابط خاص آن را بررسی کنیم.

برتری های بازنشستگی زنان نسبت به مردان در قانون تامین اجتماعی

اولین امتیاز بازنشستگی زنان نسبت به مردان سن بازنشستگی زنان است که ۵ سال از آقایان کمتر است. یعنی با سابقه بیمه یکسان زنان نسبت به مردان با سن 5 سال کمتر می توانند بازنشسته شوند.

خدمات آنلاین کارتابان
فیش حقوقی
قرارداد کار
نرم افزار حقوق و دستمزد

تفاوت بعدی در مورد یکی از استثناهای بازنشستگی زنان است. از لحاظ سابقه بیمه مورد نیاز برای بازنشستگی شرایط مردان و زنان یکسان است به غیر از یک مورد که زنان کارگر مشمول قانون کار می توانند با 42 سال سن و 20 سال سابقه بیمه بازنشسته شوند.


انواع شرایط و مقررات بازنشستگی زنان


۱-بازنشستگی زنان با ۴۵ سال سن و ۳۰ سال سابقه
۲-بازنشستگی زنان با ۵۵ سال سن و حداقل ۲۰ سال سابقه
۳-بازنشستگی زنان با ۲۰ سال سابقه و ۴۲ سال سن برای مشمولین قانون کار
۴-بازنشستگی زنان با ۲۰ سال سابقه متوالی یا 23.5 سال سابقه متناوب در مشاغل سخت و زیان‌آور
۵-بازنشستگی زنان با ۲۰ سال سابقه بدون شرط سنی برای جانبازان
۶-داشتن حداقل ۲۰ سال سابقه و ۴۵ سال سن برای معلولان عادی
۷- داشتن ۳۵ سال سابقه بدون شرط سنی
۸- زنان داشتن ۵۵ سال سن با حداقل۱۰ سال سابقه متناسب با سنوات پرداخت حق‌بیمه؛ در این حالت بیمه‌شده می‌تواند از ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه بیمه درخواست بازنشستگی کند که حقوق و مستمری ماهانه به میزان سنوات واریز بیمه تامین اجتماعی خواهد بود (بین ۱۰ تا ۲۰ روز حقوق). در این صورت اگر مبلغ حقوق و مستمری وی از حداقل کمتر باشد تا حداقل حقوق قانون کار افزایش نمی‌ یابد.
۹-زنانی که سن آن‌ها به ۵۵ سال رسیده است ولی سابقه بیمه پردازی آنان از ۱۰ سال کمتر است می‌توانند با پرداخت یکجای حق‌ بیمه سنواتی که مانده تا سابقه به ده سال برسد می توانند با حقوق و مستمری ده روز بازنشسته شوند. در این حالت که مستمری ماهانه از حداقل حقوق قانون کمتر خواهد بود ترمیم نخواهد شد.


نکات مهم در شرایط بازنشستگی زنان


طبق ماده 111 قانون تامین اجتماعی مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی نباید از حداقل حقوق قانون کار و کارگران کمتر باشد.

البته موارد استثنائی باید به طور موردی و مصداقی در قانون تعیین و تصریح شود. در موارد بازنشستگی فوق‌الذکر از بند اول تا بند ۷ این قاعده جاری است ولی برای بندهای ۸ و ۹ مبنای محاسبه مستمری و پرداخت آن میزان سنوات پرداخت حق‌بیمه یا اصطلاحا مستمری استحقاقی است. در این صورت ماده ۱۱۱ اجرا نمی‌شود و در صورتی که حقوق استحقاقی از حداقل حقوق کمتر باشد تا حداقل ارتقا نخواهد یافت.
-در تمامی موارد ذکرشده فقط بیمه‌شده می‌تواند به سازمان تامین‌اجتماعی درخواست بازنشستگی دهد و کارفرما نمی‌تواند بازنشستگی کارگر خود را تقاضا کند. صرفا در یک مورد کارفرما می‌تواند خواستار بازنشستگی کارگر خود شود و آن هم در موردی است که سن کارگر بیمه‌شده حداقل ۵ سال از زمان قانونی بازنشستگی گذشته باشد که این موضوع برای بانوان ۶۰سالگی است. یعنی کارفرما می‌تواند از سازمان بخواهد که کارگر زن خود را که به ۶۰ سالگی رسیده بازنشست کند.

نگاهی به بازنشستگی زنان کارگر


در جوامع مختلف سن بازنشستگی به تناسب شرایط اقتصادی و اجتماعی و با در نظر گرفتن مولفه‌هایی همچون ترکیب جمعیتی، وضع بهداشت و سلامت، هزینه‌ها و امید به زندگی از ۵۵سال تا ۷۰سال متفاوت استو مهمترین دلیل بازنشستگی، کهولت سن، فرسودگی جسمی، اشتغال به کارهای سخت و زیان آور و شرایط اقتصادی و اجتماعی عنوان می‌شود.
بسیاری از کارگران و بیمه شدگان پس از سالها کار و تلاش به دلیل رسیدن به شرایط و سنی که قانون فرد را بازنشسته می‌داند، بازنشسته می‌شوند. برخی دیگر به دلیل اشتغال در کارهایی که عمدتا سخت و زیان آور است نظیر کار در معادن یا اشتغال در مناطق بد آب و هوا دچار فرسودگی و پیری زودرس شده و قبل از رسیدن به سن مورد نظر یا داشتن سابقه کامل بازنشسته می‌شوند و دسته‌ای دیگر از بیمه شدگان به دلیل شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مثل بحران بیکاری یا تورم نیروی کار در بنگاه ها از سوی دولت به شکل زودهنگام بازنشسته می‌شوند.
احراز بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی بر اساس دو معیار مهم رسیدن به سن مقرر در قانون و داشتن سنوات پرداخت حق بیمه به میزان مقرر در قانون تامین اجتماعی صورت می‌پذیرد.
تعریف بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی عدم اشتغال بیمه شده به کار به سبب رسیدن به سن بازنشستگی عنوان شده است؛ به تعبیر دیگر بازنشستگی رسیدن به شرایطی است که بر اساس آن توان کاری فرد کاهش یافته و قدرت و توانایی سابق را برای ادامه کار و فعالیت ندارد.
در مجموعه قوانین و مقررات امور بازنشستگی ایران، اشکال متفاوتی برای بازنشستگی پیش‌بینی شده که یکی از آنها بازنشستگی پیش از موعد است و امکان بازنشستگی پیش از موعد برای زنان دارای ۲۰سال خدمت در آن دیده شده است.


قانون بازنشستگی زنان کارگر

بازنشستگی زنان کارگر از قانون تامین اجتماعی و مقررات آن تبعیت می کند. همانطور که در قسمت های قبلی نیز گفته شد در قانون تامین اجتماعی قانون بازنشستگی از دو معیار و مولفه اصلی تعبیت می کند:

1-سن زن کارگر

2-سابقه بیمه زن کارگر

شرایط سن و سابقه بیمه برای زنان جهت بهره مندی از بازنشستگی تامین اجتماعی دو شرط همزمان است. یعنی کارگر بیمه شده زن باید همزمان هر دو شرط را داشته باشد.

دو شرط پایه و اصلی در قانون بازنشستگی زنان داشتن 45 سال تمام سن و 30 سابقه بیمه است. علاوه بر این شرایط اصلی و عمومی سایر شرایطی نیز که از لحاظ سن و سابقه متفاوت هستند به این شرط اضافه شده است که در قسمت های قبلی به صورت کامل نوشته شده است.

بازنشستگی زنان خانه دار چگونه است؟

موضوع بازنشستگی زنان خانه دار در جامعه ما کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این مساله مشکلات بسیاری را برای این زنان که بخش مهم و زیادی از جامعه ما را تشکیل می دهند بویژه پس از کهنسالی بوجود می آورد.

زنان خانه دار در بیرون از منزل اشتغال ندارند، اما به طور روزانه به اندازه یک کارگر و یا حتی بیشتر مشغول به کار هستند. از لحاظ بررسی های صورت گرفته خانه داری جزو مشاغل سخت در جهان به شمار می رسود.

هر چند زنان خانه دار مشمول قانون کار نیستند ولی برای اینکه ممکن است بخشی از مخاطبین و بازدید کنندگان کارتابان بخواهند در این مورد نیز اطلاعاتی داشته باشند. بنابراین در این قسمت به موضوع قانون بازنشستگی زنان خانه دار پرداخته شده است.

قانون بیمه زن خانه دار چه شرایطی دارد؟

در قانون تامین اجتماعی برای بازنشستگی زنان خانه دار بیمه صاحبان حرفه‌‌ها و مشاغل آزاد ‌‌تعیین شده است.

برای واریز بیمه زنان خانه دار می بایست با مراجعه به شعب تامین اجتماعی برای واریز بیمه زنان خانه دار با تامین اجتماعی قرارداد منعقد شود. پس از انعقاد قرارداد باید به صورت ماهانه و یا سه ماه یک بار (طبق روال و مقررات تامین اجتماعی) حق بیمه باید واریز گردد.

بیمه زنان خانه دار برای چه کسانی مناسب است؟

زنانی که شاغل نسیتند و رابطه استخدا‌‌می‌ و حقوق و دستمزد با کارفرمایی ندارند که تحت پوشش تامین اجتماعی و یا صندوق های بیمه بازنشستگی باشند حائز شرایط استفاده از بیمه زنان خانه دار هستند.

آن دسته از زنانی که برای مدتی شاغل بوده اند و چند سالی نیز حق بیمه پرداخت کرده اند ولی پرداخت حق بیمه را ادامه نداده اند تا به مرحله بازنشستگی برسند، ‌‌می‌توانند با استفاده از بیمه بازنشستگی زنان خانه دار ضمن استفاده از حقوق و مزایای آن، سابقه بیمه خود را ادامه دهند.

برای بازنشستگی زنان خانه دار چه شرایطی لازم است؟

  • بازنشستگی زنان در ۴۵ سالگی و برخوردار بودن از ۳۰ سال سابقه
  • بازنشستگی زنان در ۵۵ سالگی و برخورداری از حداقل ۲۰ سال سابقه
  • بازنشستگی مشمولین قانون کار در ۴۲ سالگی و برخورداری از ۲۰ سال سابقه
  • بازنشستگی زنان فعال در مشاغل سخت با ۲۰ سال سابقه کاری متوالی و یا ۲۵ سال سابقه کاری متناوب
  • بازنشستگی زنان جانباز با برخورداری از ۲۰ سال سابقه کاری بدون در نظر گرفتن شرط سنی
  • بازنشستگی معلولان عادی در ۴۵ سالگی با حداقل ۲۰ سال سابقه
  • بازنشستگی زنان با ۳۵ سال سابقه کار بدون در نظر گرفتن شرط سنی
  • بازنشستگی زنان در ۵۵ سالگی با برخورداری از ۱۰ سال سابقه بیمه متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه. در این شرایط متقاضی ‌‌می‌تواند با حداقل ۱۰ سال و حداکثر ۲۰ سال سابقه بیمه ، نسبت به بازنشستگی اقدام نماید. مستمری این افراد با توجه به سنوات پرداخت حق بیمه مشخص ‌‌می‌شود که مبلغی معادل با ۱۰ تا ۲۰ روز حقوق خواهد بود. در این وضعیت، ماده ۱۱۱ قابل اجرا نخواهد بود و چنانچه مستمری از حداقل حقوق تعیین شده کمتر باشد، تا حداقل حقوق افزایش پیدا نمی‌کند.
  • زنانی که به سن ۵۵ سالگی رسیده اند، اما سابقه آنها کمتر از ۱۰ سال است، ‌‌می‌توانند حق بیمه سنوات کسری تا ۱۰ سال سابقه را پرداخت نمایند. بدین ترتیب ‌‌می‌توانند خود را با حقوق ۱۰روز بازنشسته کنند. لازم به ذکر است چنانچه حقوق این افراد نیز کمتر از حداقل حقوق اعلا‌‌می ‌از سوی شورای عالی باشد، تا حداقل حقوق افزایش پیدا نخواهد کرد.

حقوق بازنشستگی زنان چطور محاسبه ‌‌می‌شود؟

مستمری و حقوق بازنشستگی زنان خانه دار همانند سایر بازنشستگان تامین اجتماعی از روی میانگین حقوق بیمه پردازی دو سال آخر محاسبه می شود.

زنان خانه دارد می توانند در هنگام واریز بیمه می توانند با مبلغی بیشتر از حداقل حقوق و دستمزد قانون کار بیمه واریز نمایند تا در موقع بازنشستگی مستمری بالاتری داشته باشند.

این دسته از زنان ‌‌می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه ای را بین حداقل و حداکثر میزان مصوب شورای عالی اعلام نمایند.

این حق بیمه‌‌ها به شرح ذیل ‌‌می‌باشند:

  • بیمه بازنشستگی و فوت در دوران بعد از بازنشستگی حق بیمه ای ۱۲ درصدی دارد که بر اساس حقوق انتخابی متقاضی و میزان حداقلی و یا حداکثری بودن آن محاسبه ‌‌می‌شود.
  • بیمه بازنشستگی و فوت قبل و بعد از دوران بازنشستگی حق بیمه ای ۱۴ درصدی دارد که همانند مورد پیشین، محاسبه حق بیمه بر مبنای حداقل حقوق و یا حداکثر حقوقی خواهد بود که از سوی متقاضی انتخاب ‌‌می‌شود.
  • بیمه بازنشستگی و فوت قبل و بعد از دوران بازنشستگی و از کارفتادگی حق بیمه ای ۱۸ درصدی به همراه سرانه درمان برای خدمات درمانی را شامل ‌‌می‌شود.

حداقل مدارک لازم برای شروع بیمه زنان خانه دار

به منظور درخواست بیمه بازنشستگی زنان خانه دار باید در زمان مراجعه به یکی از کارگزاری‌‌های رسمی تامین اجتماعی شناسنامه، کپی شناسنامه، کارت ملی، کپی کارت ملی و عکس پرسنلی به همراه داشته باشید.

در ادامه فرم بیمه زنان خانه دار به شما ارائه ‌‌می‌شود که باید پر کنید. در صورتی که تمایل به دریافت دفترچه بیمه دارید، باید در فرم مزبور گزینه درمان را انتخاب نمایید.

پرسش و پاسخ های متدوال شرایط و مقررات بازنشستگی زنان

💎 صدور قرارداد کار، فیش حقوقی و تسویه حساب کارکنان برای کارفرمایان آسان شد!

ویژگی‌های نرم‌افزار کارمزد


مطابق با قانون کار: از مطابقت اسناد خود با آخرین مقررات کار مطمئن باشید.
محاسبات خودکار: حقوق و مزایا را به صورت دقیق و بدون خطا محاسبه کنید.
رابط کاربری ساده: حتی اگر با کامپیوتر آشنایی زیادی ندارید، به راحتی می‌توانید از کارمزد استفاده کنید.
ساده و سریع: با چند کلیک ساده، تمام اسناد را دریافت کنید.

‫26 دیدگاه ها

  1. سلام. 44سال سن دارم با 20سال سابقه کار با بیمه تامین اجتماعی.آیا میتونم درخواست بازنشستگی بدهم.شرایط خاصی یا ماده تبصره ای نداره ؟

  2. سلام
    من 21 سال سابقه کار دارم 45 سالمه . با حقوق کامل میخوام بازنشسته بشم. ایا با 25 سال کار میتونم حقوق کامل بگیرم

    1. سلام
      زنان کارگر در سن بالای 42 سال با سابقه 20 سال و بیشتر می توانند با مستمری به نسبت سابقه بیمه بازنشسته شوند.

  3. سلام وقت بخیر
    من ۴۲ ساله هستم و 20 سال سابقه کار دارم . 3 سال از این 20 سال سابقه رو حقوق بیکاری دریافت کردم . آیا مشمول بازنشستگی میشم یا خیر ؟
    ممنونم

  4. سلام. من خانمی 56 ساله هستم و 20 سال سابقه پرداخت بیمه دارم. آیا میتونم برای بازنشستگی اقدام کنم و حقوق مستمری به چه صورت خواهد بود؟

  5. سلام وقت بخیر
    من ۱۹ سال و ۶ ماه سابقه کار دارم و سن ۴۲ سال می تونم این ۶ ماه رو بیمه بیکاری بگیرم و با ۲۰ سال سابقه بازنشسته بشم و آیا تاثیری در حقوق من داره
    یعنی حقوق مستمری من کمتره میشه؟

    1. سلام من کارمند دانشگاه علوم پزشکی هستم و ۵۵ سال سن و تحت پوشش تامین اجتماعی ودر سازمان تامین اجتماعی ۲۶ سال سابقه دارم که ۲۳ سالش بطور کامل تا الان در در علوم پزشکی سابقه دارم میخوام بدونم با توجه به سن میتونم از قانون بازنشستگی بانوان تحت پوشش تامین اجتماعی درخواست بازنشستگی بدم

      1. سلام
        می توانید از شرط سنی بالایی 55 سال برای خانم ها استفاده کنید ولی مستمری بازنشستگی به نسبت سابقه بیمه پرداخت می شود و اگر این مستمری از حداقل حقوق تامین اجتماعی کمتر باشد حداقل حقوق کامل پرداخت می شود.

  6. سلام من ۱۹ سال سابقه بیمه دارم ودر حال حاضر ۳۶ ماه برام بیمه بیکاری تصویب شده و سنم ۵۰ سال هست آیا بعد از تمام شدن بیمه بیکاری می تونم باز نشستگی بگیرم

    1. با سلام.چون شما بانو هستید اگر مشمول قانون وزارت کار باشید میتوانید با سن 42 و سابقه کار 20 سال،میتوانید درخواست بازنشستگی فرمایید. در غیر این صورت در سن 55 سالگی و پرداخت حق بیمه 20 سال به بالا نیز اعلام بازنشستگی فرمایید.

  7. سلام
    من ۸ سال قرار دادم طبق قانون کار بوده و در سالمندان کار می کردم و۴سال سختی کار برام شامل شد و بعداز۸سال درمرکزبهداشت بعنوان بهیارکارکردم به مدت ۱۳سال ولی باقراردادکارمعین الان هم میخواهم با۲۰سال سابقه و۴۲سال سن بازنشست کنم آیا می‌توانم لطفاراهنماییم کنین

    1. سلام
      باید مشمول قانون کار باشید تا از این شرایط بازنشستگی استفاده کنید.
      در صورتی که الان قانون کار نیستید می توانید استعفا بدهید و در یک کارگاه قانون کار چند ماهی مشغول به کار باشید بعد درخواست بازنشستگی بدهید.

  8. سلام همسر بنده با 50 سال سن دارای 16 سال و 7 ماه بیمه دارد ایا میتواند تقاضای بازنشستگی بدهد یا نه ؟

    1. سلام
      خیر- بیمه شده زن در سن زیر 55 سال باید حداقل دارای 30 سال سابقه بیمه باشد. در صورتی که در کارگاه مشمول قانون کار مشغول به کار باشد با تکمیل سابقه به 20 سال می تواند در سن زیر 55 با مستمری به نسبت سابقه درخواست بازنشستگی بدهد.

  9. سلام وقتتون بخیر
    من 8 سال سابقه کار دارم و 30 سالم هست روشی هست که بتونم اقدام کنم که ترک کار کنم و ادامه بیمه رو خودم واریز کنم یا میتونم از بیمه زنان خانه دار واسه ادامه بیمه استفاده کنم؟ یا خودمو با همین سابقه باز خرید کنم؟ و سوال بعدی اینه اگر خانمی بیمه زنان خانه دار رو واریز کنه در آینده از حقوق بازنشستگی همسر فوت شده خودش هم میتونه استفاده کنه؟ باتشکر

    1. سلام
      بله می توانید پس از قطع رابطه کاری از انوع بیمه های اختیاری تامین اجتماعی برای ادامه سوابق بیمه واریز کنید.

  10. باسلام.بنده ۱۴سال بیمه اجباری داشتم .۶سال هم خودم ریختم .سنم هم ۴۵ سال تمام میتوانم برای بازنشستگی اقدام نمایم

    1. سلام
      صرفا زنانی که در مشاغل قانون کار و کارگری مشغول به کار هستند می توانند در 42 سالگی با 20 سال سابقه بیمه با حقوق 20 روزه بازنشسته شوند.

  11. سلام
    بنده مدت 15 سال است با اشعه کار می کنم وهروقت حق کار با اشعه خواستم گفتند دانشکده مجوز نسب دستگاه پرتو را ندارد در صورتی که بیست سال شاید هم بیشتر با دستگاه ها دارد کار می کن مدت چند ماه که مجوز گرفتن و بنده هم در انرژی اتمی با مدارکی که می خواست تایید شدم و تعیین گروه ولی حالا دانگشاه می گه به شما تعلق نمی گیرد من را رهنمای کنید 15 سال دارم بدون هیچ گونه حقی اشعه می خورم.

      1. سلام
        خانم سرپرست خانوار با ۵۵ سال و ۲۵ سال سابقه می تونه در خواست بازنشستگی با ۲۵ روز حقوق بده ؟؟،

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *