جلسه پنجم: اقلام ثابت و متغیر حق السعی

اقلام ثابت و متغیر حق السعی

در ماده ۳۴ قانون کار به اقلام ثابت و متغیر دریافتی کارگر حق السعی اطلاق شده است. هر کدام از این اقلام ممکن است به صورت رقم ثابت پرداخت شود و یا اینکه بسته به شرایط کار یا پرداخت نشود و یا رقم متغیری باشند. در این جلسه از دوره جامع آموزش محاسبه حقوق و دستمزد و مزایای قانون کار با عناوین اقلام ثابت و متغیر حق السعی به صورت تیتر وار آشنا خواهیم شد.

اقلام ثابت حق السعی

اقلام ثابت حق السعی شامل دو قسمت می شوند:
۱- مزد و مزایای ثابت به تبع شغل
۲- مزایای انگیزشی و رفاهی

در ماده ۳۶ قانون کار مزد ثابت و مبنا تعریف شده است:

مزد ثابت

مزد ثابت عبارت است از: مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل.

از مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– مبالغ پرداختی بر حسب ماهیت شغل، محیط کار
-مزایای سختی کار، سرپرستی، فوق العاده شغل و …
– مبالغ برای ترمیم دستمزد و در ساعات عادی کار

مزد مبنا

به طور خلاصه در کارگاه های فاقد طبقه بندی مشاغل از مزد ثابت و در کارگاه های دارای طبقه بندی مشاغل از مزد مبنا استفاده می شود.

مزایای انگیزشی و رفاهی

قسمت بعدی از اقلام ثابت و متغیر حق السعی موضوع تبصره ۳ ماده ۳۶ قانون کار هستند.

– کمک هزینه مسکن
– کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار (بن کارگری)
– کمک هزینه عائله مندی (حق اولاد)

اقلام فوق جز اقلام ثابت حق السعی هستند ولی جزو مزد نیستند. این اقلام مبالغ ثابتی دارند که همه ساله در شورای عالی کار یا هیات وزیران به تصویب می رسند. مبالغ این اقلام در بخشنامه مزد سال ۱۴۰۰ به شرح زیر است:

مبلغ	عنوان
۴.۵۰۰.۰۰۰	کمک هزینه مسکن
۶.۰۰۰.۰۰۰	کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار
تعداد فرزند × حداقل مزد ×۳  2.655.495 = 885165 × ۳ × ۱	کمک هزینه عائله مندی

برابر ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی مبلغ حق اولاد (کمک هزینه عائله مندی) معادل ۳ برابر حداقل مزد روزانه کارگر قانون کار برای هر فرزند در هر ماه است. محدودیتی برای تعداد فرزندان وجود ندارد و برای تمام فرزندان زیر ۱۸ سال باید پرداخت گردد که برای فرزندان بالای ۱۸ سال صرف اشتغال به تحصیل ملاک خواهد بود.

به این نکته توجه نمائید که حق اولاد بر اساس حداقل مزد روزانه قانون کار محاسبه می شود نه بر اساس مزد کارگر.

کمک هزینه مسکن کارگران پس از پیشنهاد شورای عالی کار در هیات وزیران تصویب می شود. در سال ۱۴۰۰ مبلغ کمک هزینه مسکن به صورت ماهانه ۴.۵۰۰.۰۰۰ ریال تصویب شد و اجرای این مبلغ از ابتدای سال ۱۴۰۰ الزامی است.

اقلام متغیر حق السعی

همانطور که از نام این اقلام پیداست این اقلام به صورت ماهانه و ثابت پرداخت نمی شوند و تابع شرایط کار است. عدم پرداخت در ساعات کار عادی یکی دیگر از ویژگی های این اقلام است. برای اقلام متغیر حق السعی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-فوق العاده اضافه کاری
-فوق العاده جمعه کاری
-فوق العاده شب کاری
-فوق العاده نوبت کاری
-فوق العاده ماموریت