حقوق و تکالیف دوره کارآموزی توام با کار
موضوع: دستورالعمل شرایط پذیرش، حقوق و تکالیف دوره کارآموزی توام با کار، موضوع بند (ب) ماده (۱۱۲) قانون کار، مصوب ۱۳۷۹
ماده ۱- در اجرای تبصره (۲) ماده (۱۱۲) قانون کار جمهوری اسلامی ایران شرایط پذیرش، حقوق و تکالیف دوره کارآموزی داوطلبان مذکور در بند (ب) ماده مزبور به موجب این دستورالعمل خواهد بود.
تبصره- در این دستورالعمل سازمان آموزش فنی و حرفه‌‌ای کشور به اختصار سازمان نامیده می‌شود.
ماده ۲- کارآموز از نظر این دستورالعمل به کسی اطلاق می‌گردد که بر اساس قرارداد کارآموزی به منظور فرا گرفتن حرفه‌‌ای خاص در یک کارگاه معین به کارآموزی توام با کار در کارگاه مشغول می‌گردد و در هر حال سن کارآموز نباید از ۱۵ سال کمتر و از ۱۸ سال تمام بیشتر باشد.
تبصره- کارآموز تابع مقررات مربوط به کارگران نوجوان مذکور در مواد (۷۹) الی (۸۴) قانون کار بوده و جمع ساعت کارآموزی توام با کار وی از ۶ ساعت در روز تجاوز نخواهد کرد.
ماده ۳- در این دستورالعمل کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارآموز به درخواست و به حساب او به کارآموزی توام با کار اشتغال دارد.
ماده ۴- بر اساس این دستورالعمل کارگاه محلی است که کارآموز به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا به کارآموزی توام با کار می‌پردازد.
ماده ۵- بر طبق این دستورالعمل کارآموزی توام با کار عبارت است از فرا گرفتن یک حرفه خاص همراه با انجام کار و تولید یا ارایه خدمات.
ماده ۶- منظور از حرفه خاص در این دستورالعمل مجموعه مهارت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مرتبط و منسجمی است که فراگیری آن‌ها به کارآموز این امکان را می‌دهد که پس از پایان دوره کارآموزی در کارگاهی استخدام گردیده و یا به صورت خویش فرما به یک فعالیت تولیدی یا خدماتی مشغول شود.
ماده ۷- استانداردهای آموزشی کارآموزی توام با کار حاوی مدت دوره، اطلاعات نظری، توانایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های عملی، شرایط و امکانات کارگاه، شرایط کارفرما، شرایط و میزان تحصیلات کارآموز می‌باشد و سازمان می‌تواند در تهیه و تدوین استانداردهای مذکور از همکاری سازمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کارفرمایی و کارگری و کارشناسان استفاده نماید.
ماده ۸- قرارداد کارآموزی عبارت است از قرارداد کتبی که بین کارفرما و کارآموز به منظور کارآموزی توام با کار منعقد شده و علاوه بر مشخصات طرفین باید حاوی مطالب ذیل باشد:
الف- تعهدات طرفین.
ب- سن کارآموز.
ج- مزد کارآموز.
د- مدت قرارداد با توجه به استانداردهای آموزشی مصوب.
هـ- محل کارآموزی.
و- حرفه یا شغل کارآموزی.
ظ- شرایط فسخ قرارداد (در صورت لزوم).
ح- هر نوع شرایط دیگری که طرفین، در حدود مقررات قانونی، ذکر آن‌ها را در قرارداد لازم بدانند.
ماده ۹- سازمان نسبت به ثبت نام داوطلبان کارآموزی توام با کار که شرایط بند (ب) ماده (۱۱۲) قانون کار جمهوری اسلامی ایران را دارا باشند و پذیرش تقاضای کارفرمایانی که متقاضی کارآموز هستند اقدام نموده و داوطلبان را به کارفرمایان متقاضی معرفی می‌نماید.
تبصره- در اجرای این ماده سازمان دفاتری را در مراکز آموزشی خود در شهرستان‌‌ها ایجاد می‌کند.
ماده ۱۰- رعایت استانداردهای آموزشی مصوب سازمان در اجرای کارآموزی توام با کار، توسط کارفرما کارآموز الزامی است.
ماده ۱۱- نظارت بر حسن اجرای این دستورالعمل و کنترل برنامه کارآموزی توام با کار توسط بازرسان کار وزارت کار و امور اجتماعی انجام می‌گردد.
ماده ۱۲- رعایت آیین‌نامه انضباطی کارآموزی توام با کار که توسط شورای موضوع ماده (۱۹) این دستورالعمل تهیه و تصویب شده است برای طرفین قرارداد کارآموزی الزامی است.
ماده ۱۳- پس از پایان دوره کارآموزی توام با کار، قید شده در قرارداد کارآموزی، رابطه کارفرما با کارآموز قطع می‌شود.
تبصره ۱- قرارداد کارآموزی توام با کار در سه نسخه تنظیم می‌شود که یک نسخه از آن به سازمان آموزش فنی و حرفه‌‌ای محل، یک نسخه نزد کارآموز و یک نسخه نزد کارفرما خواهد بود.
تبصره ۲- چنانچه در پایان قرارداد کارآموزی طرفین مایل به ادامه دوره کارآموزی در حرفه دیگری باشند می‌توانند نسبت به انعقاد قرارداد کارآموزی جدید با رعایت کلیه شرایط مندرج در این آیین‌نامه اقدام نمایند.
تبصره ۳- اگر کارفرما مایل به استخدام کارآموز پس از دوره کارآموزی او باشد، می‌تواند طول دوره کارآموزی را جزء سنوات خدمت او محسوب نماید.
ماده ۱۴- جهت تامین حفاظت فنی و جلوگیری از بیماری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حرفه‌‌ای و تامین بهداشت کار برای کارآموز، رعایت دستورالعمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حفاظت فنی و بهداشت کار در کارگاه توسط کارفرما، ضروری است.
ماده ۱۵- کارفرما مکلف است نسبت به بیمه کردن کارآموزان در مدت قرارداد کارآموزی توام با کار، اقدام نماید. حق بیمه کارآموز طبق شرایط مذکور در ماده (۳۳) قانون تامین اجتماعی خواهد بود.
ماده ۱۶- سازمان از کارآموزان دوره دیده، آزمون تشخیص صلاحیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فنی و حرفه‌‌ای به عمل‌‌‌آورده و گواهی‌نامه مهارت این دوره‌‌ها را طبق استاندارد مربوطه به آنان ارایه می‌نماید.
ماده ۱۷- کمیته آموزش در صنایع سازمان نسبت به اعمال معافیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های موضوع ماده (۱۸) قانون کارآموزی در مورد کارگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که بر اساس این دستورالعمل کارآموز پذیرفته‌اند، طبق شرایط قانونی اقدام می‌نماید.
ماده ۱۸- به منظور سیاست گذاری و اتخاذ خط مشی مناسب و نظارت بر حسن اجرای این دستورالعمل و سایر موارد مرتبط با ماده (۱۱۲) قانون کار، شورایی در سازمان به نام «شورای کارآموزی توام با کار» با ترتیبات ذیل تشکیل می‌گردد:
الف- اعضای شورا:
– معاون وزیر کار و امور اجتماعی و رییس سازمان که ریاست شورا را بر عهده خواهد داشت.
– معاون فنی و آموزشی سازمان که دبیر شورا است.
– یک نفر نماینده کارفرمایان عضو شورای عالی کار، به انتخاب همان شورا.
– یک نفر نماینده کارگران عضو شورای عالی کار، به انتخاب همان شورا.
– نماینده معاونت تنظیم روابط کار وزارت کار و امور اجتماعی.
ب- وظایف شورا:
– تعیین حقوق و تکالیف طرفین قرارداد کارآموزی توام با کار.
– نظارت بر اجرای صحیح این دستورالعمل.
– تهیه و تصویب فرم قرارداد کارآموزی توام با کار.
– تهیه و تصویب آیین‌نامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های انضباطی کارآموزی توام با کار.
– تعیین حداقل مزد کارآموز برای حرف و مشاغل مختلف در هر سال.
– ترویج و تبلیغ کارآموزی توام با کار.
– گسترش و ارتقای فرهنگ کارآموزی توام با کار در جامعه.
– برگزاری جلسات مشترک با اتحادیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های صنفی و تشکل‌های کارگری و کارفرمایی به منظور ارایه راهکارهای ارتقای کمی و کیفی دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کارآموزی.
تبصره ۱- حکم ریاست شورا به وسیله وزیر کار و امور اجتماعی و احکام سایر اعضا توسط رییس شورا صادر می‌گردد.
تبصره ۲- معاون وزیر کار و امور اجتماعی و رییس سازمان و معاون فنی و آموزشی سازمان عضو ثابت شورا می‌باشند و بقیه اعضا برای مدت دو سال تعیین و انتخاب می‌گردند. انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
ماده ۱۹- این دستورالعمل مشتمل بر ۱۹ ماده و ۸ تبصره در جلسه ۲۹؍۶؍۱۳۷۹ شورای عالی کار مطرح و مورد موافقت قرار گرفت و توسط وزیر کار و امور اجتماعی تصویب گردید.
