شرایط شکایت کارفرما از کارگر
معمولا آنچه بیشتر شنیده ایم شکایت کارگر از کارفرماست. حال سوال اینجاست، آیا کارفرما نیز می تواند از کارگر شکایت کند؟ در این مقاله از سایت کارتابان قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم. لطفا تا پایان با ما همراه باشید.
قبل از پرداختن به موضوع شکایت از کارگر، باید با وظایف کارگر و کافرما در قبال یکدیگر آشنا شویم.
فهرست مطالب
وظایف کارگر در مقابل کارفرما
در مقابل دریافت مزد، تکالیفی مطابق با قانون کار برای کارگر پیش بینی شده است و موظف است تا پایان مدت قرارداد به تمامی مندرجات در قرارداد و یا قانون پایبند باشد.
این وظایف و وظایف عبارتند از:
اجرای صحیح کار مدنظر: از جمله مهمترین و اصلی‌ترین وظیفه‌ای که کارگر در قبال کارفرما دارد اجرای کار مدنظر طرفین است.
رعایت دقت در اجرای کار: صرف انجام کار توسط کارگر، منجر به رفع مسئولیت و وظیفه محول شده به کارگر نیست. بنابراین کارگر می‌بایست کار مورد نظر را مطابق با آنچه مقصود کارفرما می‌باشد انجام و به اتمام برساند.
امانت داری: کارگر می‌بایست در حفظ وسایل، آلات و ادوات کارفرما در کارگاه یا محل کار که به واسطه‌ی انجام کار و عمل مورد توافق به وی تحویل نموده اصل امانت داری را رعایت نماید. در صورتی که به واسطه اهمال و سهل انگاری وی وسایل تلف یا معیوب شود مسئول خواهد بود.
اجرای دستور‌های کارفرما: در مدت قرارداد، کارگر موظف است تمامی دستورات و نکات لازم در حیطه و چارچوب قرارداد بین خود و کارفرما را اجرا نماید.
رعایت مقررات انضباطی کارگاه: هرچقدر کارگر در اجرای کار مدنظر، مهارت داشته باشد و یا کار مورد نظر خود را مطابق با خواسته‌ی کارفرما محقق سازد، ولی فاقد نظم و انضباط باشد عمل وی به هیچ عنوان مورد قبول کارفرما قرار نخواهد گرفت.
وظایف کارفرما در مقابل کارگر
همانطور که اشاره شد تکلیف قرارداد‌های کارگر و کارفرما دوطرفه است پس از تشریح وظایف کارگر، می‌بایست به وظایف کارفرما نیز پرداخته شود.
وظایف کارفرما در مقابل کارگر عبارتند از:
پرداخت حقوق: همانطور که در خصوص مهمترین و اصلی‌ترین وظیفه کارگر به انجام کار اشاره شد، اصلی‌ترین و مهمترین وظیفه و تکلیف کارفرما نیز پرداخت مزد و حقوق مورد توافق یا حقوق تعیین شده مطابق با وزارت کار است.
رعایت شرایط کار: منظور از شرایط در این قسمت، درخواست انجام کار از کارگر مطابق با توافق انجام شده در قرارداد، قانون یا عرف برای مثال کارفرما نباید درخواست انجام کار خارج از وقت و ساعت کار را از کارگر بخواهد یا شرط بر انجام کار بیشتر از آنچه معمول و عرف است را کارگر بخواهد.
رعایت الزامات قانونی: یک سری از توافقات و شرایط و الزامات در قرارداد بین کارگر و کارفرما شکل می‌گیرد. اما الزاماتی توسط قانون گذار برای کارفرما به وجود آمده است که کارفرما را مکلف به انجام آن نموده است. مواردی از جمله؛ مرخصی استعلاجی، مرخصی زایمان، ممنوعیت بکارگیری افراد کمتر از پانزده سال و…
بیمه نمودن کارگران: واریز بیمه تامین اجتماعی کارگران از جمله وظایفی است که قانون کارفرما را مکلف به انجام نموده است. این امر به قدری مهم بوده است که در صورت عدم انجام آن توسط کارفرما، به محکوم شدن کارفرما به جزای نقدی خواهد شد.
تأمین ایمنی کارگاه: کارگر برای انجام کار مدنظر کارفرما می‌بایست از تمام اصول ایمنی و حفاظتی برخوردار باشد و همچنین وسایل و ابزار آلاتی که کارگر با آن مشغول کار میشود نباید دارای نقص فنی باشد؛ چرا که در صورت وجود هرگونه آسیب و خسارت به موجب نقص ابزار و وسایل، کارفرما مسئول تمامی خسارات وارده خواهد بود. جرائم دولتی برای عدم رعایت مقررات ایمنی در کارگاه توسط کارفرما در ماده ۱۷۶ قانون کار تعیین شده و از جریمه نقدی تا حبس تعیین شده است.
فسخ یا تعلیق یک‌جانبه قرارداد کار از سوی کارفرما مجاز است؟ یا خیر؟
پس از بیان وظایف هر دو طرف قرارداد‌های کار، لازم است به یک مورد خاص که توسط کارگران به تصور اینکه نقض تعهد مسئول نمی‌شود و مسئول نخواهند بود می‌پردازیم.
ترک کار توسط کارگر
همانطور که اشاره شد کارگر در قبال کارفرما دارای وظایفی است که مهمترین آن اتمام صحیح کار مدنظر کارفرما است. حال در صورتی که کارگر پیش از اتمام قرارداد یا پیش از به پایان رساندن کار موردنظر از به اقدام به ترک کار نماید در برابر کارفرما مسئول کلیه خسارات وارده می‌باشد.
مورد گفته شده در خصوص وجود قرارداد مدت معین یا دائم بین کارگر و کارفرما است.
اما سوالی که در این زمینه ممکن است به وجود آید این است که آیا درصورت عدم وجود قرارداد فی مابین کارگر و کارفرما آیا بازهم این امکان وجود دارد که کارگر بدون اجازه و رضایت کارفرما قبل از اتمام کار، کار را ترک نماید؟
در این خصوص می‌بایست در ابتدا گفت که، در قرارداد‌های بین کارگر و کارفرما الزامی در خصوص مکتوب بودن آن نیست بلکه به صورت شفاهی هم معتبر خواهد بود.
جدای از این موضوع حتی اگر قراردادی بین طرفین وجود نداشته باشد و در صورتی که کارگر انجام عمل مدنظر کارفرما را قبول کرده باشد، درصورت ترک کار بدون رضایت و اطلاع کارفرما و همچنین درصورت ورود ضرر و خسارت به کارفرما، کارگر در این باره مسئول است.
دستورالعمل شماره ۱۷ روابط کار ( ترک کار از طرف کارگر ) را مطالعه نمایید.
راه شکایت کارفرما از کارگر
در صورتی که کارگر به وظایف گفته شده عمل ننماید این حق برای کارفرما به وجود خواهد آمد تا با به همراه داشتن کلیه مدارک و مستندات به مراجع قضایی دادگستری مراجعه نموده و شکایت خود را از کارگر ثبت نماید.
طبق خواسته و موضوع شکایت کارفرما از کارگر به احتمال زیاد پرونده جهت تعیین اینکه خسارتی ناشی از ترک کار کارگر به کارفرما وارد شده یا نه و سپس چه میزان از مسئولیت خسارت وارد کارگر است به کارشناسان مربوطه ارجاع می شود.
در نهایت پس از اثبات تقصیر کارگر در خسارت وارده به کارفرما دادگاه کارگر را به پرداخت خسارت وارده محکوم می نماید.
در چه مواردی کارفرما می تواند از کارگر شکایت کند؟
در دو حالت کارفرما می تواند از کارگر شکایت کند.
الف : در موارد حوزه قانون کار
در قانون کار دو موضوع مهم وجود دارد که کارفرما می تواند از کارگر شکایت کند.
۱- ماده ۲۱ قانون کار و ترک کار و استعفا بدون رعایت یک ماه ادامه به کار.
در این حالت همانطور که در قسمت قبلی نیز اشاره شد چنانچه ناشی از عمل کارگر خسارتی به کارفرما وارد شود می تواند در دادگاه علیه کارگر شکایت کند.
۲- وارد کردن خسارت به کارگاه و کارفرما
در مواردی هم ممکن است خطای کارگر باعث بروز خسارت به کارفرما شود. در چنین مواردی نیز کارفرما می تواند در دادگاه از کارگر شکایت نماید.
ب: موارد خارج از قرارداد کار و قانون کار
ممکن است بین کارگر و کارفرما اختلاف هایی مانند توهین، ضرب و شتم، سرقت، نشر اطلاعات کارگاه و امثال آن بوجود آید. در چنین مواردی نیز کارفرما خارج از رابطه کارگری کارفرمایی می تواند از کارگر در دادگاه شکایت نماید.
مراجع رسیدگی به شکایت کارفرما از کارگر و کارگر از کارفرما
کارگر و کارفرما هر کدام در مقابل یکدیگر تکالیف و تعهداتی دارند که در صورت نقض هرکدام توسط طرف مقابل این حق برای کارگر یا کارفرما به وجود می‌آید که با مراجعه به اداره کار و دادگستری طرح موضوع خواستار محکومیت طرف مقابل و پرداخت خسارت به او بشود.
مراجع حل اختلاف اداره کار فقط می توانند به شکایت کارگر از کارفرما رسیدگی نمایند.
بنابراین وقتی در مراجع حل اختلاف اداره کار چنین محدودیتی وجود دارد چنانچه کارفرما قصد شکایت از کارفرما را داشته باشد می تواند در دادگاه که مرجع رسیدگی عام است طرح شکایت نماید.
شکایت از کارگر دزد و سارق
سرقت یکی از اتهام هایی هست که جنبه کیفری دارد. چنانچه کارفرما با ادعای سرقت علیه کارگر خود طرح دعوی نماید باید بتواند اثبات کند.
در صورت اثبات کارگر علاوه بر محکومیت به رد مال به جرم دولتی نیز محکوم خواهد شد. اگر اتهام شکایت از کارگر دزد به نتیجه نرسد و کارفرما نتواند این اتهام را اثبات نماید کارگر می تواند از کارفرما اعاده حیثیت نماید.
شکایت از کارگر بابت خسارت
در قسمت های قبلی هم گفته شد که شکایت از بابت خسارت در قانون کار پیش بینی شده است. چنانچه کارگر در حین کار چه به صورت عمدی و یا سهوی و خطای انسانی منجر به بروز خسارت به کارفرما شود مانند تصادف راننده شرکت در حال رانندگی با کامیون متعلق به شرکت، کارفرما در صورتی که ادعا کند که مسبب این خسارت کارگر بوده می تواند شکایت از کارگر بابت خسارت را در دادگاه مطرح نماید.
جریان رسیدگی به شکایت از کارگر بابت خسارت هم مانند سایر شکایت های مطرح شده بین کارفرما و کارگر است که پس از تعیین مقصر و مسبب و میزان خسارت محکومیت کارگر صادر می شود.
کارمند ما یه روز بیخبر دفتر نیومد. جواب تلفن هم نداد . به همسرم که مدیرعامل شرکت بود پیام داد که بخاطر اینکه حقوق من رو زیاد نمیکنید (یه روز گفتن حقوقم رو زیاد کنید من گفتم تمام فروش هایی کن داشتی رو برام بنویس بیار . نیاورد و من یه بار دیگه م بهش یاداوری کردم نیاورد. میخواستم براساس فروش هاش افزایش حقوق بدم که چون خودش پشت گوش انداخت افزایش حقوقش انجام نشد) و برای فهمیدن ساعت رفت و امدم دوربین ها رو چک کردید ( چون ما هفته پیش سفر بودم از ۴ روزی که نبودیم ۳ روز رو با تاخیر اومده بود و به من دروغ گفت و گفت فقط یه روز ۲۰ دقیقه تاخیر داشتم و من فهمیدم دروغ میگه دوربین ها رو چک کردم)و باهام بد صحبت کردید (بد صحبت کردیم چون هر آموزشی رو ۴ ،۵ بار بهش میگفتیم اما انگار خنگ و سر به هوا بود) نمیام و مانده حقوقم رو بدید. گوشی موبایل شرکت رو هم با خودشون بردن و جواب پیام های من رو نمیدن .
حالا هم بخاطر گوشی بردنش و جواب ندادنش میخوام ازش شکایت کنم هم چون بدون استعفا و اعلام یکماه زودتر کارو ترک کرد. بنظر شما این امکان پذیره؟
امکان پذیر هست ولی زمان زیاد رسیدگی در دادگاه و نحوه اثبات ادعا و … مشکلات این اقدام هستند.