قانون جدید حق اولاد کارگران

شرایط، فرمول و مبلغ ماهانه حق اولاد دختر و پسر طبق قانون جدید

حق اولاد کارگران در قانون کار و تامین اجتماعی چیست؟

داشتن فرزند، یکی از مواردی است که در قانون تامین اجتماعی به آن توجه خاصی شده است و امکاناتی برای مستمری بگیران و بیمه شدگان در نظر گرفته شده است. در این مقاله صرفا به حق اولاد دختر و پسر کارگران (نه کمک عائله مندی مستمری بگیران) پرداخته شده است. در مورد کمک عائله مندی مستمری بگیران در مقاله دیگری بحث شده است که می توانید مطالعه نمایید.

حق عائله مندی یا همان حق اولاد یکی از اجزای حقوق و دستمزد شاغلان مشمول قانون کار محسوب می شود.

اگر بخواهیم خیلی ساده حق اولاد را توضیح دهیم باید بگوییم که بر اساس مواد ۸۶ و ۸۷  قانون تامین اجتماعی، کارفرما علاوه بر پرداخت حقوق و دستمزد برای کارگران دارای فرزند، باید هزینه ای تحت عنوان حق اولاد (کمک هزینه عائله مندی) را نیز پرداخت کند.

حق اولاد در اصل کمک هزینه ای برای مخارج فرزندان کارگران بیمه شده است که مبلغ آن، ضریبی از افزایش حداقل مزد روزانه کارگران است. تا پیش از سال ۱۳۹۴ مقرراتی مبنی بر پرداخت حق اولاد تنها برای دو فرزند وجود داشت اما با توجه به تغییرات اعمال شده در قانون جدید حق اولاد، در حال حاضر محدودیتی برای تعداد فرزندان وجود ندارد. یعنی باید.

حق اولاد برای همه فرزندان باید پرداخت شود.

مبلغ ماهانه حق اولاد دختران و پسران در قانون تامین اجتماعی

مبلغ حق اولاد چه برای فرزند دختر و چه برای فرزند پسر معادل ۳ برابر حداقل مزد روزانه کارگر قانون کار برای هر فرزند در هر ماه است. همچنین این مبلغ طی هر سال، با افزایش حداقل دستمزد نیز افزایش پیدا می کند.

فرمول محاسبه حق اولاد (عائله مندی) در حقوق و دستمزد قانون کار

حق اولاد یا عائله مندی کارگران برای هرماه به شرح فرمول زیر محاسبه می گردد:

حداقل حقوق کارگران در هر سال × ۳ × تعداد فرزندان

مثال های نحوه محاسبه حق اولاد کارگران قانون کار در سال ۱۴۰۴

۱ – کارگر با سابقه کار ۷۲۰ روز و دارای یک فرزند زیر ۱۸ سال:

۳* حداقل مزد کارگر درسال ۱۴۰۴ * ۱ = حق اولاد   : حل

۲- کارگر با سابقه کار ۷۲۰ روز و دارای دو فرزند زیر ۱۸ سال:

۳* حداقل مزد کارگر در سال ۱۴۰۴ * ۲ = حق اولاد   : حل

۳ – کارگر با سابقه کار ۷۲۰ روز و دارای سه  فرزند زیر ۱۸ سال:

۳* حداقل مزد کارگر در سال ۱۴۰۴ * ۳ = حق اولاد   : حل

قانون کار و تامین اجتماعی در مورد حق اولاد چه می گوید: ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی: کمک عائله‌مندی منحصراً تا دو فرزند بیمه‌ شده پرداخت‌می‌شود مشروط بر آنکه بیمه شده حداقل سابقه پرداخت  حق بیمه ۷۲۰ روز کاری را داشته باشد. سن فرزندان او از هجده سال کمتر باشد یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند تا پایان تحصیل یا در اثر بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون های پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون قادر به کار نباشند. میزان کمک عایله مندی معادل سه برابر حداقل مزد روزانه کارگر در مناطق مختلف برای هر فرزند در هر ماه است. توجه شود که: در حال حاضر و طبق قوانین و مقررات موجود محدودیت و سقف تعداد فرزند برداشته شده است و باید برای تمام فرزندان حق اولاد پرداخت شود.

قانون جدید حق اولاد

همانطور که در بالا گفته شد در متن ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی حق اولاد صرفا تا دو فرزند قابل پرداخت بود. ولی طبق قانون جدید حق اولاد که طی قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده مصوب ۱۳۹۲/۳/۲۰ به تصویب رسید هر گونه محدودیتی که در تمامی قوانین برای تعداد فرزند بود لغو شد. لذا محدودیت تعداد فرزند به دو نفر برای پرداخت حق اولاد نیز از تاریخ ذکر شده حذف و طبق قانون جدید حق اولاد باید به تمامی فرزندان مشمول پرداخت شود.

شرایط پرداخت کمک هزینه حق اولاد یا کمک عائله مندی چیست؟

شرایط و قوانین خاصی برای پرداخت کمک هزینه حق اولاد از سمت کارفرما وجود دارد که در این قسمت به صورت موردی به بررسی این موارد می پردازیم.

• کارفرما قبل از اینکه بخواهد برای پرداخت کمک هزینه حق اولاد اقدامات لازم را انجام دهد، باید سابقه بیمه کارگر را استعلام کند. به بیانی ساده تر، سابقه کار مورد نیاز یک کارگر برای دریافت حق اولاد، ۷۲۰ روز است. در صورتی که فرد دارای این میزان از سابقه بیمه باشد، کارفرما باید برای پرداخت حق اولاد اقدام کند.
• حق عائله مندی تنها به مشمولین قانون تامین اجتماعی و قانون کار تعلق می گیرد. در اصل کسانی که هم زمان مشمول قانون کار و تامین اجتماعی هستند باید حق اولاد دریافت کنند. تنها کارگران قانون کار هم زمان مشمول این دو قانون هستند. بنابر این فقط کارگران مشمول قانون کار مشمول دریافت حق اولاد هستند.
• سن فرزندان فرد کارگر بیمه شده باید از ۱۸ سال تمام  کمتر باشد یا اینکه فرزندان به صرفا  مشغول به تحصیل باشند. همچنین فرزندانی که به دلیل بیماری یا همچنین نقص عضو، گواهی کمیسیون های پزشکی را دریافت کرده اند و می توانند اثبات کنند که شرایط کار کردن برای آن ها فراهم نیست، می توانند از حق اولاد نیز بهره مند شوند.

برای جزئیات کامل حق اولاد و کمک عائله مندی مقاله جزئیات کامل حق اولاد و کمک عائله مندی قانون کار و قانون تامین اجتماعی را نیز مطالعه کنید. توجه شود که در قانون جدید مربوط به حق اولاد صرفا محدودیت تعداد فرزند لغو شده و سایر مقررات مربوط به حق اولاد کماکان طبق ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی برقرار است.

در صورت عدم پرداخت حق اولاد به کارگر از جانب کارفرما، چه کار کنیم؟

عدم پرداخت حق اولاد یکی از مواردی است که گاهی اوقات احتمال پیش آمدن آن وجود دارد و در چنین شرایطی کارگران نمی دانند باید چه کاری انجام بدهند. همانطور که ذکر شد در ماده ۸۷ قانون تامین اجتماعی، پرداخت حق اولاد و کمک عائله کندی به عهده کارفرماست. اعم از اینکه کارفرما در کل حق اولاد پرداخت نکند و یا طبق قانون جدید حق اولاد را محدود به دو فرزند بکند تخلف از قانون بوده و قابل پیگیری و مطالبه است.

در اصل تمام کارگرانی که در انواع سازمان ها و شرکت هایی اعم از شرکت های پخش مویرگی، کارخانه ها و مکان های دیگر کار می کنند و دارای بیمه تامین اجتماعی هستند، در صورت دارا بودن شرایط باید از این حق بهره مند شوند. حال در صورتی که به هر دلیل این کار انجام نشود، کارگر می تواند برای حل این مسئله اقدام کند.

در تبصره ماده ۸۷ قانون تامین اجتماعی، هر گونه اختلاف یا مسائل متفاوت در زمینه پرداخت حق اولاد توسط کارفرما به کارگر، در مراجع حل اختلافات اداره کار قابل پیگیری و حل کردن است.

بر اساس  ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی و قانون جدید حق اولاد به سوالات زیر پاسخ داده می شود

الف: به چند فرزند حق اولاد و کمک عائله مندی تعلق می گیرد؟

در ابتدا برابر با این قانون به حداکثر ۲ فرزند تعلق می گیرد.

در ماده واحده قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده از ۲۹/۴/۱۳۹۲ محدودیت تعداد فرزندان حذف شده و به تمام فرزندان حق اولاد یا کمک عائله مندی تعلق می گیرد.

ب: تا چه سنی به فرزندان حق اولاد و کمک عائله مندی تعلق می گیرد؟

به فرزندان تا ۱۸ سال تمام حق اولاد تعلق می گیرد.

برای فرزندان بالای ۱۸ سال چنانچه صرفا به تحصیل اشتغال داشته باشند و یا طبق نظریه کمسیون پزشکی ماده ۹۱ قانون قادر به کار نباشند حق اولاد تعلق می گیرد.

ج:مبلغ حق اولاد و کمک عائله مندی در هر ماه چقدر است؟

حق اولاد برای هر فرزند معادل سه روز حداقل مزد هر سال است.

د:شرط سابقه بیمه برای پرداخت حق اولاد و کمک عائله مندی چقدر است؟

بیمه شده باید حداقل سابقه ۷۲۰ روز بیمه را داشته باشد.

سوالات متداول حق اولاد سال کارگران قانون کار

آیا حق اولاد به بانوانی که همزمان با همسرانشان در یک کارگاه مشغول به کار هستند، تعلق می گیرد؟
پرداخت حق اولاد منوط به داشتن سابقه پرداخت ۷۲۰ روز حق بیمه نزد سازمان تامین اجتماعی می باشد .
از آنجا که برابر ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی این پرداخت به بیمه شده صورت می گیرد و بیمه شده نیز اعم از زن و مرد است، لذا بانوان شاغل بیمه شده حتی اگر با همسرشان در یک واحد کارگاهی و یا در کارگاه های جدا از هم مشغول به کار باشند هر دو آنها مشمول استفاده از حق اولاد خواهند بود .
فرزندان بیمه شده ای که کمتر از ۱۸سال دارند ازدواج نموده و از تحت تکفل وی خارج شده اند آیا کارگر بیمه شده کماکان می تواند از بابت آنان از حق اولاد استفاده نماید؟
از آنجا که در قانون تامین اجتماعی به شرط حضانت و یا تحت تکفل و عبارت مشابه اشاره ای نشده است. بنابراین حتی اگر فرزندان زیر ۱۸ سال تمام ازدواج کرده باشند، مشمول دریافت حق اولاد خواهند بود.
آیا تولد فرزند در وسط ماه باعث میشود که حق عائله مندی مربوط به این فرزند در ماه تولد کامل پرداخت شود یا به نسبت تعداد روزهای باقی مانده تا پایان ماه؟
با توجه به اینکه شرط پرداخت حق اولاد در قانون تامین اجتماعی وجود فرزند و سابقه بیمه است، لذا پرداخت حق اولاد از روز تولد فرزند باید به کارگر پرداخت شود. لذا اگر کارگری در پانزدهم یک ماه صاحب فرزند شود از روز تولد به بعد به او حق اولاد تعلق می گیرد.
خانمی که طلاق گرفته و دو فرزند دارد که فرزندان با همسرش زندگی می کنند. آیا خانم مشمول حق اولاد می گردد؟
بله
در قانون تامین اجتماعی شرط کفالت و حزانت فرزندان وجود ندارد. بنابراین حتی در صورتی که زوجین متارکه کرده باشند، به هر کدام حق اولاد باید پرداخت شود.
آیا به کارگری که دخترش ازداوج کرده و بعد طلاق گرفته و خود دختر مشغول به کار است و بیمه برایش رد می شود آیا بابت این دختر حق اولادی به کارگر قابل پرداخت هست؟ با توجه به قانون حق اولاد برای دختر که شرط آن مجرد یا متاهل بودن است؟
شرط پرداخت حق اولاد، ازدواج، طلاق و متارکه نیست. برای فرزندان زیر ۱۸ سال هیچ شرط و استثنایی برای پرداخت حق اولاد وجود ندارد و برای فرزندان بالای ۱۸ سال تمام صرف اشتغال به تحصیل شرط پرداخت حق اولاد است. اگر فرزند دختر با هر شرایطی بعد از ۱۸ سال تمام هم مشغول به کار باشد و هم تحصیل، حق اولاد به او تعلق نمی گیرد.

اگر کارگری بیشتر از دو فرزند زیر ۱۸ سال داشته باشد آیا به فرزند سوم به بعد نیز حق اولاد تعلق می گیرد؟

بله. در قانون جدید حق اولاد محدودیت تعداد فرزند که در ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی تعیین شده بود لغو شده است.