آییننامه اجرایی مصوب ۱۴۰۲/۱۰/۲۷ هيات وزيران
موضوع: آييننامه اجرايی قانون نقل و انتقال سوابق بيمه يا كسور بازنشستگی بين صندوقهای بازنشستگی و تجميع سوابق بيمهای اشخاص (مصوب ۱۴۰۲/۱۰/۲۷)
هيات وزيران در جلسه ۱۴۰۲/۱۰/۲۷ به پيشنهاد شماره ۲۲۲۵۱۹ مورخ ۱۴۰۲/۶/۱۲ وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی و به استناد اصل يكصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران و ماده (۸) قانون نقل و انتقال سوابق بيمه يا كسور بازنشستگی بين صندوقهای بازنشستگی و تجميع سوابق بيمهای اشخاص مصوب ۱۴۰۲، آييننامه اجرايی قانون يادشده را به شرح زير تصويب كرد:
ماده ۱- در اين آييننامه، اصطلاحات زير در معانی مشروح مربوط به كار میروند و ساير اصطلاحات مطابق تعاريف مندرج در قانون نقل و انتقال سوابق بيمه يا كسور بازنشستگی بين صندوقهای بازنشستگی و تجميع سوابق بيمهای اشخاص مصوب ۱۴۰۲ است:
۱- قانون: قانون نقل و انتقال سوابق بيمه يا كسور بازنشستگی بين صندوقهای بازنشستگی و تجميع سوابق بيمهای اشخاص مصوب ۱۴۰۲.
۲- وزارت: وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی.
۳- پنجره واحد: درگاه واحد ثبت درخواست مستمری جمع و اجرای ماده (۷) قانون با استفاده از سامانههای خدمات برخط دستگاههای اجرايی و صندوقهای بازنشستگی از طريق گذرگاه خدمات سازمانی (آر اِس بی) وزارت، متصل به پايگاه اطلاعات رفاه ايرانيان.
۴- بازماندگان بيمهشده: افراد تبعی و تحت پوشش بيمهشده كه در صورت فوت وی، به موجب قوانين و مقررات ذیربط، امكان استفاده از مستمری و يا ساير مزايای قانونی را دارند.
۵- حق بيمه: وجوهی كه تحت عنوان حق بيمه و يا كسور بازنشستگی يا عناوين مشابه، حسب مورد توسط بيمهشده يا كارفرما بابت عضويت بيمهشده به صندوق بازنشستگی ذیربط پرداخت شده است.
۶- مابهالتفاوت: تفاوت مبلغ قابل پرداخت توسط بيمهشده بابت حق بيمه سنوات قابل انتقال به صندوق مقصد، پس از كسر مبالغ حق بيمه بهروزرسانی شده، مطابق ماده (۴) قانون.
ماده ۲- در تمامی مواردی كه در اين آييننامه به درخواست يا تقاضای ذینفع اشاره شده است، منظور ارائه درخواست به صورت مكتوب اعم از الكترونيكی و يا غيرالكترونيكی است كه به روش مطمئن، توليد و حسب مورد در پنجره واحد يا صندوق بازنشستگی مقصد ثبت و يا واصل شده باشد.
ماده ۳- در صورتی كه بيمهشده واجد يكی از شرايط مقرر در بندهای زير باشد، می تواند نسبت به نقل و انتقال سوابق بيمهای خود با رعايت احكام قانون و اين آييننامه، اقدام نمايد:
۱- بيمهشدگانی كه به علت انتقال، استعفا، بازخريد خدمت، اخراج، انفصال دائم و همچنين تغييرات ساختاری ناشی از ادغام، انحلال و واگذاریها، رابطه استخدامی آنان با كارفرمای متبوع قطع و به تبع آن از عضويت و شمول صندوق بازنشستگی مربوط خارج يا به سبب بيمهپردازی، مشترک صندوق بازنشستگی جديد شده يا بشوند.
۲- بيمهشدگانی كه به سبب تبديل وضعيت استخدامی و يا ساير مقررات و ضوابط قانونی، صندوق بازنشستگی آنان تغيير نموده و مشترک صندوق بازنشستگی جديد شده يا بشوند.
تبصره- منظور از تبديل وضعيت استخدامی، تبديل وضعيت استخدامی بيمهشده از حالت پيمانی، موقت، غيردائم و يا ساير عناوين مشابه به وضعيت استخدام رسمی، رسمی – آزمايشی، ثابت، دائم و يا ساير عناوين مشابه يا برعكس آن میباشد.
ماده ۴- در مواردی كه سوابق بيمهپردازی بيمهشده در دو صندوق بازنشستگی با يكديگر همپوشانی داشته باشد، ملاک پذيرش سابقه مطابق درخواست متقاضی میباشد.
ماده ۵- مدت زمان استفاده از غرامت دستمزد و غرامت ايام بارداری و بيماری و ايام بيمه بيكاری كه طبق قوانين و مقررات مربوط، جزو سوابق بيمهای در صندوق مبدا لحاظ شده باشد، به عنوان سوابق بيمهای قابل اعلام به صندوق مقصد میباشد.
ماده ۶- سوابق بيمه يا كسور بازنشستگی در حالات زير قابل نقل و انتقال نمیباشد:
۱- سوابق بيمهای كه حق بيمه دريافتی بابت آن طبق قوانين و مقررات مربوط، به فرد مسترد شده باشد.
۲ (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۸/۰۹) – نقل و انتقال سوابق حق بيمه يا كسور بازنشستگی، پس از برقراری حقوق بازنشستگی، ازكارافتادگی يا مستمری بازماندگان، از صندوق بازنشستگی پرداخت كننده مستمری به ساير صندوقهای بازنشستگی ممنوع است.
تبصره- ممنوعيت مذكور در اين ماده شامل امكان نقل و انتقال سوابق بيمهپردازی از ساير صندوقهای بازنشستگی به صندوق بازنشستگی پرداخت كننده مستمری نمیباشد.
ماده ۷- در صورت فوت بيمهشده، بازماندگان واجد شرايط وی میتوانند با رعايت اين آييننامه و ضوابط مقرر، درخواست نقل و انتقال سوابق بيمه يا كسور بازنشستگی متوفی از ساير صندوقهای بازنشستگی را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه دهند.
تبصره – به منظور طی فرآيند قانونی درخواست نقل و انتقال سوابق بيمه يا كسور بازنشستگی متوفی از سوی بازماندگان واجد شرايط وی، توافق جمعی آنها شرط شروع درخواست میباشد.
ماده ۸- نحوه محاسبه و بهروزرسانی وجوه حق بيمه يا كسور بازنشستگی از صندوق بازنشستگی مبدا به صندوق بازنشستگی مقصد در هر سال به شرح زير است:
(اصل مبلغ حق بيمه قابل انتقال در هر سال، ضرب در آخرين نرخ سود اوراق مشاركت يک ساله اعلامی از سوی بانک مركزی جمهوری اسلامی ايران در تاريخ ثبت درخواست متقاضی، ضرب در تعداد سالهای نگهداشت حق بيمه در صندوق مبدا) به علاوه اصل حق بيمه قابل انتقال.
تبصره ۱- پس از محاسبه و بهروزرسانی وجوه حق بيمه در هر سال، جمع وجوه بهروزرسانی شده سنوات قابل انتقال توسط صندوق بازنشستگی مبدا به صندوق بازنشستگی مقصد پرداخت میشود.
تبصره ۲- مبلغ حق بيمه بهروزرسانی شده حداكثر تا سقف مبلغ مابهالتفاوت سهم بيمهشده در صندوق مقصد، قابل انتقال خواهد بود و مابقی به متقاضی مسترد میشود.
ماده ۹ (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۲/۰۹)- در بهروزرسانی وجوه حق بيمه يا كسور بازنشستگی، چنانچه صندوق بازنشستگی ذیربط با كسر سهم درمان در ايام بيمهپردازی، بيمهشده را علاوه بر مستمری بازنشستگی، ازكارافتادگی و فوت، در برابر بيماریها بيمه نموده باشد حق بيمه سهم درمان در هنگام بهروزرسانی كسر خواهد شد و چنانچه علاوه بر خدمات درمانی، وی را تحت پوشش هر كدام از ساير خدمات شامل كمک هزينه ازدواج، بارداری، حقوق ايام بيماری و غرامت نقص عضو قرار داده باشد، سهم درمان به علاوه يک درصد (۱%) بابت مزايای يادشده از جمع وجوه قابل انتقال كسر میشود.
ماده ۱۰– مراحل نقل و انتقال سوابق بيمهای به شرح زير است:
۱ (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۲/۰۹)– بيمهشده يا بازماندگان واجد شرايط بيمه شده متوفی حسب مورد، تقاضای انتقال سوابق بيمه را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه مینمايند. صندوق بازنشستگی مذكور، مكلف است پس از بررسی و انطباق تقاضا با ضوابط و مقررات ذیربط، ظرف يک ماه از تاريخ درخواست، تقاضای وی را به صندوق بازنشستگی مبدا ارسال نمايد.
۲- صندوق بازنشستگي مبدأ مكلف است ظرف (۳۰) روز كاري از تاريخ وصول تقاضا از صندوق بازنشستگي مقصد، نسبت به تعيين سوابق بيمه اي قابل انتقال و محاسبه و به روزرساني حق بيمه قابل انتقال (اعم از سهم بيمه شده و كارفرما) با رعايت احكام قانون و اين آيين نامه و كسر سهم درمان مطابق با تبصره (۲) ماده (۳) قانون، اقدام نموده و مراتب را به صندوق بازنشستگي مقصد اعلام نمايد.
۳- صندوق بازنشستگی مقصد مكلف است ضمن محاسبه مابهالتفاوت متعلقه براساس ماده (۴) قانون، مراتب را ظرف (۱۰) روز كاری، به متقاضی اعلام نمايد. متقاضی مكلف است ظرف (۱۰) روز كاری نسبت به تاييد يا انصراف از درخواست خود، اقدام كند.
تبصره – عدم اعلام تاييد يا انصراف متقاضی در مهلت مذكور به منزله انصراف محسوب میشود و ثبت مجدد تقاضا منوط به طی مجدد مراحل مذكور است.
۴ (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۲/۰۹)– صندوق بازنشستگی مقصد مراتب تاييد متقاضی را جهت انتقال حق بيمه و سوابق بيمهای مربوط، به صندوق بازنشستگی مبدا اعلام مینمايد تا نسبت به واريز وجوه به حساب صندوق بازنشستگی مقصد اقدام نمايد، به نحوی كه از تاريخ اعلام صندوق مقصد به صندوق مبدا (موضوع بند (۱) اين ماده)، تا تاريخ وجوه به صندوق بازنشستگی مقصد، بيش از سه ماه نشود.
ماده ۱۱- در مواردی كه صندوق بازنشستگی به موجب اجرای قوانين و به دليل تبديل وضعيت استخدامی گروهی يا تغييرات ساختاری ناشی از ادغام، انحلال و واگذاری، تغيير يابد، چنانچه پس از تاييد وزارت، بازپرداخت به روز حق بيمه توسط صندوق مبدا به صندوق مقصد باعث اختلال در پيشبينی منابع مالی صندوق مبدا شود، ضمن انتقال سوابق بيمهشده، هزينه تحميل شده به صندوق مبدا (حق بيمه بهروزرسانی شده) با نظارت وزارت، تقسيط يا تهاتر خواهد شد. اين امر نافی برقراری مستمری بيمهشده نخواهد بود.
ماده ۱۲- مابهالتفاوت متعلقه به طور يكجا ظرف سه ماه و يا به صورت اقساطی از تاريخ ابلاغ به بيمهشده از او وصول میشود و پس از واريز نقدی يا پرداخت تمام اقساط، سوابق بيمهای مربوط به آن در سوابق بيمهپردازی بيمهشده در صندوق بازنشستگیس مقصد اعمال میشود.
تبصره ۱- ميزان پيش پرداخت و مبالغ اقساط ماهيانه و تعداد آن با توافق متقاضی و صندوق بازنشستگی مقصد، مطابق ضوابط آن صندوق تعيين میشود.
تبصره ۲- مهلت پرداخت قسط اول حداكثر به مدت يک ماه از تاريخ ارائه تقاضای تقسيط بوده و برای اقساط بعدی به ترتيب يک ماه پس از پايان مهلت قسط قبل خواهد بود. چنانچه پرداخت هريک از اقساط با تاخير و خارج از مهلت مقرر صورت پذيرد و يا اساسا ظرف مهلت تعيين شده پرداخت نشود، صرفا اقساط مذكور با اخذ درخواست مجدد از متقاضی، مورد تجديد محاسبه قرار گرفته و مبالغ پرداختی خارج از مهلت از كل مبلغ تعيين شده نيز كسر میشود. اقساط پرداخت شده در مهلت و همچنين اقساط آتی كه سررسيد آن منقضی نشده، مشمول تجديد محاسبه نمیشود.
ماده ۱۳- ايثارگران در احكام مربوط به نقل و انتقال سوابق حق بيمه، تابع قوانين و مقررات خاص خود میباشند.
ماده ۱۴- نقل و انتقال حق بيمه يا كسور بازنشستگی از صندوق بيمه اجتماعی كشاورزان، روستاييان و عشاير به ساير سازمانها و صندوقهای بازنشستگی و يا بالعكس، در چهارچوب ضوابط قانونی حاكم بر صندوق مقصد، امكانپذير بوده و مابهالتفاوت وجوه حق بيمه يا كسور بازنشستگی اين افراد مطابق ماده (۴) قانون، محاسبه و از متقاضی وصول میشود.
ماده ۱۵- مشمولان ماده (۲) قانون و ساير بيمهشدگانی كه تمايل به نقل و انتقال سوابق بيمهای مطابق با احكام قانون و اين آييننامه ندارند، میتوانند با رعايت احكام مندرج در ماده (۶) قانون و مفاد اين آييننامه درخواست برقراری مستمری جمع نمايند.
ماده ۱۶- چنانچه بيمهشده در هر يک از صندوقهای بازنشستگی (اعم از مبدا يا مقصد) واجد شرايط دريافت مستمری استحقاقی شود و متقاضی دريافت اين مستمری باشد، مشمول استفاده از مستمری جمع نخواهد شد.
ماده ۱۷- چنانچه بيمهشده مشترک فعال صندوق بازنشستگی مقصد باشد، امكان برقراری مستمری جمع برای وی يا بازماندگان ايشان وجود دارد.
ماده ۱۸- شرايط احراز بازنشستگی بيمهشده و برقراری مستمری جمع، تابع قوانين و مقررات مورد عمل آخرين صندوق (مقصد) است.
ماده ۱۹- احتساب سنوات ارفاقی در محاسبه مستمری جمع، مطابق قوانين و مقررات مربوط است.
ماده ۲۰- در دريافت مستمری جمع بابت سوابق بيمهپردازی در صندوقهای بازنشستگی كه دارای همپوشانی با يكديگر میباشند، حكم ماده (۴) اين آييننامه جاری است.
ماده ۲۱- سوابق بيمهای افرادی كه قبل از لازمالاجرا شدن قانون و به موجب قوانين مربوط از يک صندوق بازنشستگی به صندوق بازنشستگی ديگری منتقل شده است و همچنين افرادی كه در گذشته به دليل استعفا، اخراج، ترک خدمت، انفصال يا محروميت دائم از خدمات دولتی و يا عمومی، بازخريد خدمت و يا ساير موارد از خدمت خارج شده و كسورات بيمهای متعلقه را از صندوق بازنشستگی ذیربط دريافت و تسويه كامل نمودهاند، مشمول مقررات اين آييننامه نمیباشند.
ماده ۲۲ (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۲/۰۹)– سوابق بيمهای مشمولان مستمری جمع تا زمان احراز شرايط برقراری مستمری در صندوق بازنشستگی مقصد (اعم از بازنشستگی، ازكارافتادگی و فوت) كماكان در صندوق بازنشستگی مبدا محفوظ میماند و در صورت برقراری مستمری جمع، قابل نقل و انتقال نمیباشد.
ماده ۲۳- ميزان مستمری ماهانه قابل پرداخت در هر يک از صندوقهای بازنشستگی به نسبت سنوات پرداخت حق بيمه به روش زير محاسبه میشود:
مستمری قابل پرداخت، برابر است با معدل نسبت حقوق يا دستمزد مشمول كسور هر سال به حداقل حقوق يا دستمزد همان سال طی دو سال آخر بيمهپردازی ضرب در حداقل حقوق يا دستمزد زمان بازنشستگی تقسيم بر (۳۰)، ضرب در سنوات بيمهپردازی.
تبصره ۱- در محاسبه مستمری جمع، منظور از حداقل حقوق يا دستمزد در بند (ت) ماده (۶) قانون، حسب مورد و با توجه به وضعيت بيمهشده، حداقل حقوق يا دستمزد مشمولين قانون كار براساس مصوبات شورای عالی كار يا حداقل حقوق كاركنان دستگاههای اجرايی براساس مصوبات هيات وزيران و مطابق با قوانين ذیربط میباشد.
تبصره ۲- بيمهشدگان صندوق بيمه اجتماعی كشاورزان، روستاييان و عشاير در محاسبه و پرداخت مستمری جمع، مشمول اين ماده میباشند.
ماده ۲۴- ميزان افزايش ساليانه مستمری جمع، تابع ضوابط حاكم بر هر يک از صندوقهای بازنشستگی ذیربط است.
ماده ۲۵- مراحل ارائه درخواست و نحوه برقراری مستمری جمع به شرح زير است:
۱- بيمهشده يا بازماندگان واجد شرايط وی راسا و يا از طريق كارفرمای ذیربط حسب مورد، میتوانند درخواست برقراری مستمری جمع را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه نمايند، مشروط بر اينكه مستندات سوابق بيمهشده را در ساير صندوقهای بازنشستگی نيز ضميمه درخواست خود نمايند به استثنای مواردی كه سوابق بيمهپردازی آنان در پنجره واحد در دسترس باشد.
تبصره – چنانچه سوابق بيمهشده در دسترس متقاضی نباشد، میتواند درخواست استعلام سوابق از ساير صندوقهای بازنشستگی را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه نمايد تا ظرف يک ماه نسبت به استعلام سوابق اقدام كند. صندوق بازنشستگی طرف استعلام مكلف است ظرف (۲۰) روز كاری پاسخ استعلام را به آخرين صندوق بازنشستگی مقصد ارسال نمايد.
۲- صندوق بازنشستگی مقصد مكلف است با توجه به مجموع سوابق بيمهای موجود در پنجره واحد و نيز حسب مورد استعلام سوابق از ساير صندوقهای بازنشستگی، ظرف (۱۰) روز كاری از تاريخ تكميل پرونده و وجود شرايط برقراری مستمری بازنشستگی يا ازكارافتادگی و فوت براساس قوانين و مقررات مورد عمل خود، مستمری بيمهشده يا بازماندگان را متناسب با سنوات بيمهپردازی تعيين و مراتب را حسب مورد به بيمهشده، متقاضی و صندوقهای بازنشستگی ذیربط اعلام نمايد.
تبصره – نحوه شناسايی بازماندگان واجد شرايط بيمهشده متوفی، شيوه برقراری و يا استمرار مستمری جمع و همچنين ميزان سهم و افزايش سالانه مستمری آنان، تابع ضوابط حاكم بر هريک از صندوقهای بازنشستگی ذیربط (اعم از مبدا يا مقصد) میباشد.
۳- صندوقهای بازنشستگی مبدا مكلفاند ظرف (۱۰) روز كاری از اعلام صندوق بازنشستگی مقصد، نسبت به محاسبه و واريز مستمری مربوط اقدام نمايند.
تبصره – واريز مستمری جمع از سوی صندوقهای ذیربط در بازه زمانی سه روز آخر هر ماه انجام خواهد شد.
ماده ۲۶- در صورت برقراری مستمری جمع برای بيمهشده، خدمات درمانی وی مشمول صندوق بازنشستگی است كه بيمهشده انتخاب میكند. چنانچه بيمهشده مشمول خدمات درمانی هيچ يک از صندوقهای ذیربط نباشد، سازمان بيمه سلامت ايران موظف است نسبت به پوشش بيمه وی اقدام نمايد.
ماده ۲۷- بيمهشده يا بازماندگان واجد شرايط وی در استفاده از ساير خدمات، مزايا و انجام تعهدات مربوط كه در قانون و اين آييننامه تعيين تكليف نشده است، تابع قوانين و مقررات آخرين صندوق بازنشستگی بيمهشده میباشند.
ماده ۲۸- صندوقهای بازنشستگی ذیربط مكلفاند به بيمهشدگان از كارافتاده كلی و يا بازماندگان واجد شرايط بيمهشده متوفی كه شرايط برقراری مستمری قانونی در آخرين صندوق بازنشستگی را احراز نمینمايند، متناسب با سنوات پرداخت حق بيمه، مستمری پرداخت كنند.
ماده ۲۹- وزارت مكلف است به منظور پرداخت مستمری جمع توسط صندوقهای بازنشستگی، ظرف يک سال زيرساختهای اجرايی لازم را از طريق پنجره واحد فراهم نمايد به نحوی كه هريک از صندوقهای بازنشستگی به تناسب مدت پرداخت حق بيمه، سهم مستمری خود را در وجه متقاضيان مشمول، پرداخت نمايد.
تبصره ۱- پنجره واحد برای ثبت درخواست مستمری جمع با رعايت محرمانگی و تعيين سطح دسترسی، بايد به نحوی طراحی و ايجاد شود كه مشتمل بر اطلاعات هويتی و سوابق بيمهای افراد، اطلاعات پرداخت مستمری و ساير مزايای نقدی و غيرنقدی، مشخصات افراد تحت تكفل و بازماندگان بيمهشده متوفی باشد.
تبصره ۲- وزارت مكلف است سامانه مذكور را به نحوی طراحی نمايد كه امكان پذيرش يا لغو درخواست برقراری مستمری جمع و مشاهده مراحل انجام كار به صورت الكترونيكی فراهم شود و در دسترس صندوقهای بازنشستگی ذیربط و متقاضی قرار گيرد.
ماده ۳۰- كليه صندوقهای بازنشستگی مكلفاند اطلاعات مربوط به سوابق بيمهپردازی بيمهشدگان و مشمولين اين آييننامه را به صورت رايگان و مستمر با روشی كه وزارت اعلام میكند در اختيار وزارت قرار دهند. وزارت مكلف است زيرساخت لازم را برای اطلاع افراد ذینفع از سوابق بيمهای خود، فراهم نمايد.
تبصره ۱- سازمان تامين اجتماعی نيروهای مسلح و صندوق بازنشستگی كاركنان وزارت اطلاعات از شمول حكم اين ماده مستثنی میباشند.
تبصره ۲- سازمان ثبت احوال كشور مكلف است اطلاعات بازماندگان بيمهشده متوفی رادر اختيار پايگاه اطلاعات رفاه ايرانيان قرار دهد.
ماده ۳۱– مشتركان سازمان تامين اجتماعی نيروهای مسلح و صندوق بازنشستگی وزارت اطلاعات، از شمول احكام مربوط به مستمری جمع خارج میباشند.
محمد مخبــر
معاون اول رييس جمهور
