چطور پیگیری بیمه بیکاری را انجام دهیم؟

در این مقاله سعی داریم تا شرایط دریافت و پیگیری بیمه بیکاری را شرح دهیم. پیگیری بیمه بیکاری با کد ملی و رمز عبور سامانه جامع روابط کار به صورت غیر حضوری قابل انجام است. روش‌های مختلفی اعم از حضوری و غیر حضوری برای پیگیری وجود دارد. از نظر قانون: بیکار، بیمه شده ای است که بدون میل و اراده بیکار شود و آماده به کار باشد. مطابق این قانون بیمه شدگانی که به علت تغییرات ساختار اقتصادی کارگاه مربوط، به تشخیص وزارتخانه ذی‌ربط و تایید شورای عالی کار، بیکار موقت شناخته شوند و بیمه شدگانی که به علت بروز حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ و آتش‌سوزی بیکار می شوند نیز می توانند از مقررات این قانون استفاده کنند.

ملاک اصلی برقراری حمایت‌های قانونی برای بیمه‌شدگان بیکار، غیرارادی بودن بیکاری است. بنابراین کارگری که به میل خود، کار خود را ترک می کند، نمی تواند از این حمایت ها برخوردار شود. تشخیص ارادی و غیر ارادی بودی بیکاری بیمه شدگان بر عهده کمیته ای متشکل از نمایندگان اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی است و شعب تامین اجتماعی بر اساس معرفی ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در خصوص برقراری مقرری بیمه بیکاری برای بیمه شدگان اقدام می کنند.

نحوه ثبت درخواست در سامانه بیمه بیکاری

پس از اینکه سامانه جامع روابط کار (prkar.mcls.gov.ir) که به عنوان بزرگ‌ترین خدمت الکترونیک وزارت کار محسوب می‌شود راه‌اندازی شد؛ ثبت‌نام اینترنتی و غیرحضوری بیمه بیکاری برای متقاضی امکان‌پذیر خواهد شد. این بخش شامل مراحل زیر است:

مراحل درخواست بیمه بیکاری به صورت اینترنتی

• 1- احراز هویت
• 2- ثبت نام اینترنتی
• 3- پیگیری ثبت نام اینترنتی بیمه بیکاری

فیلم های آموزش ثبت نام اینترنتی و غیر حضوری بیمه بیکاری و پیگیری بیمه بیکاری با کد ملی

سامانه جامع روابط کار

در صفحه سامانه جامع روابط کار گزینه های ایجاد حساب کاربری برای کسانی که احراز هویت نشده اند وجود دارد. چنانچه کارگر فقط درخواست بیمه بیکاری داشته باشد و قصد شکایت از کارفرما را نداشته باشد می تواند به صورت اینترنتی و بدون مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت در سامانه ثبت نام کرده و احراز هویت شود. چنانچه هم قصد درخواست بیمه بیکاری و هم شکایت از کارفرما وجود داشته باشد احراز هویت و ثبت نام در سامانه حتما باید به صورت حضوری و در دفاتر پیشخوان دولت انجام شود.

پس از دریافت رمز عبور، متقاضی ثبت نام بیمه بیکاری را انجام می دهد. پس از تکمیل فرایند ثبت نام بیمه بیکاری، متقاضی می تواند با مراجعه دوباره به سامانه جامع روابط کار و وارد کردن کدملی و رمز عبور مراحل انجام کارهای بیمه بیکاری را پیگیری نماید.

راه‌های پیگیری بیمه بیکاری

پیگیری بیمه بیکاری از روش های زیر امکان‌پذیر است:

–پیگیری حضوری بیمه بیکاری

–پیگیری غیر حضوری بیمه بیکاری

– پیگیری آنلاین بیمه بیکاری یا پیگیری اینترنتی بیمه بیکاری و پیگیری بیمه بیکاری با کد ملی و رمز عبور

– پیگیری پرونده بیمه بیکاری از اداره کار

– پیگیری پرونده بیمه بیکاری از تامین اجتماعی

برای مثال: ممکن است در ثبت آدرس کارگاه مشکلی وجود داشته باشد که در این صورت به اداره کار محل مراجعه می‌کنیم. ممکن است در تأمین اجتماعی مشکل به حدنصاب نرسیدن سابقه، عدم تجمیع سابقه به وجود بیاید که در این صورت به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه می‌کنیم.

در این قسمت نحوه پیگیری پرونده بیمه بیکاری از طریق غیر حضوری و اینترنتی توسط سامانه جامع روابط کار را شرح می دهیم.

پیگیری بیمه بیکاری به‌صورت اینترنتی و غیرحضوری

پیگیری غیرحضوری بیمه بیکاری از طریق سامانه جامع روابط کار قابل انجام است. پس از انجام مراحل ثبت‌نام بیمه بیکاری با کلیک روی آیکون خانه در صفحه اول از حساب کاربری سامانه جامع روابط کار به شکل زیر در قسمت بالای سامانه کلیک کنید تا به صفحه اول حساب کاربری هدایت شوید. در این روش پیگیری بیمه بیکاری با کد ملی از طریق سامانه جامع روابط کار انجام می‌شود.

سپس مسیر زیر را طی کنید:

گزارشهای کارگری – بیمه بیکاری

در این قسمت درخواستی که ثبت‌شده نمایش داده می‌شود. بر روی دکمه نظرات کلیک کنید تا هر اتفاقی که روی پرونده رخ‌داده نمایش داده شود.

اگر نقص مدارک را، ملاحظه کردید به کارپوشه و صندوق ورودی خود مراجعه کرده و درخواست بیمه بیکاری خود را باز کنید. در قسمت توضیحات نقص مدارک بیمه بیکاری توسط کارشناس اداره کار توضیح داده‌شده است. نقص‌های موجود را در فرم‌ها برطرف کرده و دوباره ارسال نمایید.

چنانچه مدارک پرونده بیمه بیکاری صحیح بوده و شرایط درست باشد پرونده شما به ترتیب:

تایید کارشناس اداره کار و تایید کارشناس تامین اجتماعی را گرفته و به واحد مقرری تامین اجتماعی ارجاع می‌گردد. این مرحله آخرین مرحله از ثبت بیمه بیکاری غیرحضوری خواهد بود.

پیگیری حضوری بیمه بیکاری

ممکن است در پیگیری آنلاین و اینترنتی و غیرحضوری بیمه بیکاری به نتیجه نرسید، یا مشکلی در فرآیند ثبت‌نام پیش بیاید که به‌صورت غیرحضوری نتوانید به نتیجه مطلوب برسید. در این حالت باید به‌صورت حضوری درخواست بیمه بیکاری خود را پیگیری کنید.

در قسمت‌های قبلی توضیح دادیم که تشکیل و تکمیل پرونده بیمه بیکاری هم در اداره کار و هم در تامین اجتماعی انجام می‌شود. بنابراین برای مشکلاتی که مربوط به اداره کار هستند به اداره کار محل و برای پیگیری مشکلاتی که به سازمان تامین اجتماعی مربوط می‌شود به شعبه تامین اجتماعی مربوطه خود مراجعه کنید.

پیگیری تلفنی بیمه بیکاری

در برخی موارد ممکن است پیگیری بیمه بیکاری با کد ملی و سامانه جامع روابط کار پاسخگو نباشد. علت‌های مختلفی مانند ثبت و انتخاب اشتباه اطلاعات، نیاز به ارائه اصل مدارد، مشکلات فنی در سامانه، خطای کارکنان اداره کار و تامین اجتماعی ممکن است باعث اخلال پیگیری بیمه بیکاری با کد ملی و سامانه جامع روابط کار شوند. در این حالت بهتر است که متقاضی به صورت تلفنی با اداره کاری که مربوط به محل کار متقاضی است و پرونده در آن اداره جریان دارد تماس تلفنی گرفته و موضوع را پیگیری نماید.

پیگیری حضوری

با توجه به اینکه برخی ادارات شماره تلفن مشخصی ارائه نمی کنند بنابراین تماس تلفنی با کارشناس انجام دهنده کار مقدور نمی شود. در این حالت چاره‌ای غیر از مراجعه حضوری وجود ندارد. با توجه به شرایط همه گیری کرونا در حال حاضر به هیچ وجه توصیه به پیگیری حضوری نمی شود.

بیمه بیکاری به چه کسانی تعلق می گیرد :

• مشمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی باشند.
• بیکاری حداکثر ۳۰ روز پس از اخراج یا اعلام عدم نیاز توسط کارفرما به اداره کار گزارش شود (در موراد خاص بیشتر از ۳۰ روز نیز امکان دارد)
• افرادی که به صورت غیر ارادی از کار اخراج شده باشند.
• کسانی که تبعه کشورهای خارجی نباشند.
• افرادی که مستمری‌بگیر، بازنشسته یا از کارافتاده کلی نباشند.
• بیمه‌شده قبل از بیکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
• بیمه‌شدگانی که به علت بروز حوادث غیرمترقبه مانند سیل، جنگ، زلزله و آتش‌سوزی(افرادی که به دلیل شیوع بیماری کرونا بیکار شده‌اند نیز مشمول این بند می‌شوند) بیکار می‌شوند، برای دریافت مقرری بیمه، نیاز به داشتن حداقل سابقه پرداخت حق بیمه ندارند و حتی اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوندمی‌توانند حقوق بیمه بیکاری دریافت کنند.
• بیمه‌شدگان باید در دوره‌های کارآموزی و سوادآموزی که از سوی ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نهضت سوادآموزی برگزار می‌شود، شرکت کنند و هر دو ماه یک‌بار، گواهی لازم در این زمینه را به شعب تأمین اجتماعی ارائه کنند.

شرایط قطع شدن مقرری بیمه بیکاری:

• اشتغال مجدد
• عدم شرکت در کلاس های آموزش فنی و حرفه ای یا نهضت سوادآموزی
• خودداری از پذیرش شغل تخصصی خود  یا شغل مشابه پیشنهادی
• احراز شرایط بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی
• اعاده به کار بیمه شده با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی

نکاتی در دریافت و پیگیری بیمه بیکاری

• مدت‌زمان دریافت بیمه بیکاری جز سوابق بیمه از نظر بازنشستگی و ازکارافتادگی محسوب می‌شود. بنابراین دریافت بیمه بیکاری نه‌تنها صدمه‌ای به بازنشستگی نمی‌زند، بلکه زمان دریافت این مزایای بیمه‌ای به‌عنوان سابقه بیمه برای بازنشستگی در نظر گرفته می‌شود.
• مقرری بیمه بیکاری افراد واجد شرایط از روز اول بیکاری قابل پرداخت است، حتی اگر مراحل اداری در اداره کار چندین ماه طول بکشد.
• دریافت مبلغ بیمه بیکاری مانع از دریافت مستمری ازکارافتادگی جزئی نمی‌شود.
• در صورت بیکاری زن و شوهر بیمه‌شده، هر دو از حقوق بیمه بیکاری برخوردار می‌شوند.
• در صورتی که پس از پرداخت حقوق بیمه بیکاری به بیمه‌شده‌ای، مشخص شود که بیکاری بیمه‌شده، ناشی از اراده شخصی وی بوده است بیمه‌شده باید وجوه دریافتی به‌عنوان حقوق بیمه بیکاری را به سازمان تأمین اجتماعی بازپرداخت کند. همچنین بیمه‌شدگانی که با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار قبلی خود بازمی‌گردند نیز باید مبالغ دریافتی را به تامین اجتماعی برگردانند.
• چنانچه بیمه‌شده بیکار، اشتغال مجدد خود را اعلام نکند و علی‌رغم اشتغال همچنان به دریافت حقوق بیمه بیکاری ادامه دهد، باید مقرری دریافتی از زمان اشتغال را به تامین اجتماعی برگرداند.
• بیمه‌شدگانی که وفق مقررات قانون کار و حسب آراء صادره از مراجع حل اختلاف مقرر در این قانون به دلیل قصور در انجام وظایف محوله و یا نقض آیین‌نامه‌های انضباطی کارگاه توسط کارفرما اخراج شده‌اند، مستحق دریافت حقوق بیمه بیکاری نخواهند بود.
• کارگران فصلی در صورتی که صرفا در اثنای فصل کار اخراج گردیده و بیکاری آن‌ها بلا اراده تشخیص داده شود، مشمول دریافت حقوق بیمه بیکاری خواهند بود.
• بیکاران دارای قرارداد کار با مدت معین در صورتی که بر اساس رای مراجع حل اختلاف در اثنای مدت قرارداد اخراج گردیده باشند، مشمول استفاده از بیمه بیکاری خواهند بود.
• چنانچه بیمه‌شده در پایان قرارداد کار بیکار شود، داشتن یک سال سابقه پرداخت حق بیمه در آخرین کارگاه الزامی است.
• به مدیرعامل شرکت‌ها حقوق ایام بیکاری تعلق نمی‌گیرد. مطابق قوانین بیمه بیکاری تأمین اجتماعی، پرداخت حقوق به مدیرعامل شرکت‌ها و بیمه پردازی آن‌ها اختیاری بوده و اجباری نیست، مشمول قوانین بیکاری نبوده و می‌توان در صورت درج نام مدیرعامل در لیست بیمه ، ۳ درصد بیمه بیکاری را از حقوق وی کسر نکرد. در هر حال مدیرعامل شرکت حتی در صورت بیکاری مشمول دریافت حقوق ایام بیکاری نخواهد بود.
• پیگیری بیمه بیکاری با کد ملی فقط از طریق سامانه جامع روابط کار امکان‌پذیر است.