ساعات انجام کار در کارگاه های مختلف بسته به نوع و ماهیت کار، منطقه، شرایط جسمی و محیط کار متفاوت است. ماهیت برخی کارها به این صورت است که باید در ساعات غیر از ساعات عادی روز انجام شود و همچنین بعضی از کارها باید به صورت مستمر در تمام شبانه روز و یا قسمت بیشتری از شبانه روز باید فعال باشند. در چنین کارهایی کارفرما مجبور است نیروی کار خود را به نحوی به کارگیری نماید که بتواند برای تمام ساعات کاری نیروی انسانی مورد نیاز را تامین نماید. برخی از این حالت ها به صورت شیفت های کاری گردشی هستند. مقررات و نحوه محاسبه شیفت کاری و حق شیفت 1403 در این مقاله آموزش داده شده است.
فهرست مطالب
نوبت کاری 1403 از نظر قانون کار
برخی مشاغل را نمیتوان به عنوان مشاغل عادی معرفی کرد و افراد مختلفی باید در ساعاتهای عصر و شب در این کارها مشغول به فعالیت باشند. بر اساس ماده ۵۵ قانون کار، نوبت کاری به کاری گفته میشود که زمان انجام آن ثابت نیست و به دلیل ویژگیهای شغلی، زمان حضور کارگر در محل کارش طی یک ماه تغییر میکند. در ادامه به بررسی انواع نوبت کاری و مثال برای آن، نحوه محاسبه نوبت کاری و… بپردازیم.
علاوه بر اینکه در ماده 55 قانون کار انواع نوبت کاری و شیف های کاری گردشی تعریف شده، در ماده 56 قانون کار نیز مزایایی که باید به انواع نوبت کاری ها تعلق بگیرد تعیین شده است.
نکته مهمی که در محاسبه نوبت کاری وجود دارد این است که حق شیفت 1403 کارگران باید به صورت ماهانه و از روی حقوق ماهانه هر کارگر محاسبه شود. محاسبه نوبت کاری به صورت ساعتی و چند روز از ماه صحیح و قانونی نیست.
از این مواد قانونی چنین نتیجه گیری می شود که به کارگیری نیروی انسانی و کارگران به صورت شیفت کاری قانونی است.
نوبت کاری در چه مشاغلی کاربرد دارد؟
به طور کلی نوبت کاری در مشاغلی که ماهیت خدمت رسانی داشته مثل بیمارستانها، اورژانس، آتش نشانی، تولیدیها، پرستاران، نگهبانی و… و یا امکان توقف تولید و خدمت وجود ندارد مانند کارخانجاتی که دارای کوره هستند و یا تولید جوابگوی بازار نیست می تواند از راهکارهای مدیریتی برای برنامه ریزی حضور کارکنان در سر کار باشد.
مراحل تشخیص و محاسبه نوبت کاری 1403
با توجه به جدول زیر به راحتی میتوان تشخیص داد آیا ساعاتی که کارگر به کار مشغول است نوبت کاری اتفاق میافتد یا خیر.
برای تشخیص و محاسبه حق شیفت و نوبت کاری 1403 ابتدا باید انجام کار در شیفت های صبح، عصر و شب بررسی شود.
پس از آن شرط دوم گردش در طول ماه است که با تحقق این دو شرط نوع کار نوبت کاری تلقی میشود.
در صورت وجود تمام شرایط و پس از تشخیص نوع نوبت کاری، فرمول حق شیفت در جدول زیر نوشته شده است که با استفاده از آن میتوان حق شیفت کارگر را محاسبه کرد.
جدول نرخ حق شیفت 1403
در قانون کار نوبت کاری گردشی در چهار حالت شناخته شده است که نوبت کاری 1403 نیز مانند سال های قبل باید با یکی از این حالت ها تطبیق داده شود.
در جدول نرخ حق شیفت 1403 نرخ و درصد نوبت کاری هر حالت از نوبت کاری مشخص شده و برای آشنایی با نحوه محاسبه نوبت کاری، به عنوان نمونه فوق العاده نوبت کاری 1403 برای حداقل حقوق ماهانه قانون کار محاسبه شده است.
فرمول کلی محاسبه حق شیفت 1403
فوق العاده نوبت کاری = حقوق ماهانه * درصد حق شیفت
درصد حق شیفت در فرمول حق شیفت، با توجه به شرایط کار از روی جدول حق شیفت زیر انتخاب می شود.
نوع شیفت | درصد حق شیفت | حقوق ماهانه 1403 | فوق العاده نوبت کاری یا حق شیفت |
---|---|---|---|
صبح – عصر | 10% | 71،661،840 | 7،166،184 |
صبح – شب | 22.5% | 71،661،840 | 16،123،914 |
عصر – شب | 22.5% | 71،661،840 | 16،123،914 |
صبح – عصر – شب | 15% | 71،661،840 | 10،749،276 |
انواع نوبت کاری و حق شیفت در سال 1403
بر اساس قانون کار 24 ساعت شبانه روز به 3 دوره زمانی 8 ساعته (صبح، عصر و شب) تقسیم شده است که ساعات شروع و پایان هر دوره به صورت زیر است:
نوبت کاری صبح و عصر
در قانون نوبت کاری شیفت صبح از ساعت 6 صبح تا 14 بعدازظهر و شیفت عصر از ساعت 14 بعدازظهر تا ساعت 22 شب ادامه دارد. کارگرانی که در این شیفت های کاری مشغول به کار باشند و نوبت های کاری آنان در طول یک ماه گردش داشته باشد مشمول دریافت نوبت کاری صبح و عصر هستند. در این نوع شیفت طبق ماده 56 قانون کار ،کارگر 10 درصد علاوه بر مزد به عنون فوق العاده نوبت کاری دریافت میکند.
فرمول محاسبه حق شیفت 1403 برای نوبت کاری صبح و عصر:
فوق العاده نوبت کاری صبح و عصر = حقوق ماهانه 1403 * 0.1
نوبت کاری صبح و شب
در این نوع نوبت کاری شیفت صبح همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم از ساعت 6 صبح تا 14 بعدازظهر است و شیفت شب از ساعت 22 شب تا 6 صبح خواهد بود. برای اینکه کار در این نوبت های کاری مشمول دریافت حق شیفت 1403 شود کارگر باید در هر دو نوبت کار کرده باشد و گردش شیفت های کاری وی در طول یک ماه اتفاق افتاده باشد.
برای این نوع نوبت کاری نیز فوق العاده نوبت کاری معادل 22.5 درصد حقوق ماهانه در نظر گرفته شده است.
فرمول محاسبه حق شیفت 1403 برای نوبت کاری صبح و شب:
فوق العاده نوبت کاری صبح و شب = حقوق ماهانه 1403 * 0.225
نوبت کاری عصر و شب
نوع دیگر نوبت کاری که عصر و شب گفته میشود نوبت کاری عصر از ساعت 14 تا 22 شب و نوبت کاری شب از ساعت 22 تا 6 صبح خواهد بود. کارگرانی که نوبت کاری آنها در عصر و شب قرار داشته و در طول ماه گردش داشته باشد مشمول دریافت حق شیفت 1403 بر مبنای حقوق ماهانه خود خواهند بود. همانند نوبت کاری صبح و شب و طولانی بودن حضور در ساعات شب و به دلیل فشار کاری بیشتر در این نوع از نوبت کاری، در قانون کار مزایای بیشتری برای این نوع نوبت کاری در نظر گرفته شده است و کارگران نوبت کار عصر و شب معادل 22.5 درصد حقوق ماهانه هر کارگر خواهد بود.
فرمول محاسبه حق شیفت 1403 برای نوبت کاری عصر و شب:
فوق العاده نوبت کاری عصر و شب = حقوق ماهانه 1403 * 0.225
نوبت کاری صبح، عصر و شب
نوبت کاری فوق دارای سه شیفت صبح، عصر و شب است. یعنی کارگر باید در طول یک ماه هر سه شیفت صبح، عصر و شب را تجربه کرده و گردش هر سه شیفت در طول یک ماه اتفاق بیافتد. با این شرط کارکرد کارگر نوبت کاری شناخته شده و فوق العاده نوبت کاری 1403 وی معادل 15% حقوق ماهانه وی خواهد بود.
فرمول محاسبه حق شیفت 1403 برای نوبت کاری صبح، عصر و شب:
فوق العاده نوبت کاری صبح، عصر و شب = حقوق ماهانه 1403 * 0.15
مثال محاسبه انواع نوبت کاری و حق شیفت 1403
پس از آشنایی با مقررات و نحوه محاسبه نوبت کاری، طبق فرمول های محاسبه حق شیفت مثالهایی از انواع نوبت کاری را شرح داده می شود:
مثال های نوبت کاری صبح و عصر
کارگری که یک هفته 9 الی 16 و یک هفته 16 الی 24 مشغول به کار است.
کارگری که یک هفته صبح و 5 روز عصر کار کند و در طول ماه این گردش ادامه داشته باشد.
مثال های نوبت کاری صبح و شب
کارگری که 12 ساعت کار و 24 ساعت استراحت میکند.
کارگری که یک هفته به مدت 12 ساعات صبح و یک هفته به مدت 12 ساعات شب مشغول به کار باشد.
مثال های نوبت کاری عصر و شب
کارگری که یک هفته از ۱۶ الی ۲۳ و یک هفته از ۲۳ الی ۷ (گردش هفتگی) مشغول به کار باشد.
کارگری که 10 روز عصر و 10 روز در ساعات شب مشغول به کار است.
مثال های نوبت کاری صبح و عصر و شب
کارگری که 8 روز صبح، 8 روز عصر و 8 روز شب کار کند و در طول ماه این گردش ادامه داشته باشد.
کارگری که 10 روز صبح، 10 روز عصر و 10 روز شب مشغول به کار باشد.
نحوه محاسبه شیفت کاری
محاسبه نوبت کاری 1403 به صورت زیر انجام میشود:
حقوق ماهانه = 30 * مزد ثابت روزانه
فوق العاده نوبت کاری ماهانه = درصد فوق العاده نوبت کاری * حقوق ماهانه
محاسبه فوق العاده نوبت کاری کارگری که در فروردین 1403 با شرایط زیر مشغول به کار است:
مزد ثابت روزانه 2،388،728 ریال
ساعات کاری:
ده روز 16 الی 23 و ده روز 23 الی 7 صبح
الف: تشخیص نوع و درصد نوبت کاری:
از روی ساعات ورود و خروج میتوان فهمید که دارای گردش و تنوع است و گردش در طول ماه اتفاق میفتد پس نوبت کاری است.
ساعات کار 16 الی 23 مربوط به نوبت کاری عصر و ساعات 23 الی 7 صبح مربوط به نوبت کاری صبح است. پس این شیفت از نوع نوبت کاری عصر و شب است که فوق العاده آن 22.5 درصد حقوق ماهانه کارگر است.
ب: محاسبه فوق العاده نوبت کاری:
پساز تشخیص نوع نوبت کاری و درصد آن مبلغ را محاسبه میکنیم:
طبق فرمول بالا که گفته شد:
1) حقوق ماهانه = 30 * مزد ثابت روزانه
71،661،840 = 30 * 2،388،728
2) فوق العاده نوبت کاری ماهانه = درصد فوق العاده * حقوق ماهانه
16،123،914 = 22.5% * 71،661،840
پس فوق العاده نوبت کاری این کارگر 16،123،914 ریال خواهد بود.
مبنای محاسبه شیفت کاری
در متن ماده ۵۶ قانون کار به صراحت بیان شده است که نوبت کاری به کاری گفته می شود که در طول ماه گردش داشته باشد لذا برای کارهای کمتر از یک ماه نمی توان از عبارت نوبت کاری استفاده کرد. از مفهوم این ماده نیز واضح است که مبنای محاسبه فوق العاده نوبت کاری حقوق ثابت (موضوع ماده ۳۶ قانون کار) ماهیانه کارگران خواهد بود.
این مقاله را به دوستان خود ارسال کنید و در صورت نیاز به توضیحات تکمیلی از کارشناسان کارتابان مشاوره درخواست کنید. برای ثبت درخواست مشاوره کافی است از منوی سایت گزینه مشاوره تلفنی را انتخاب کنید.