حق بیمه کارگری، کارفرمایی، مشاغل آزاد، اختیاری و رانندگان سال ۱۴۰۴
هر سال با تصویب شورای‌عالی کار و ابلاغ بخشنامه رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، میزان حداقل دستمزد و حق بیمه تامین اجتماعی تعیین و به واحدهای اجرایی و کارفرمایان ابلاغ می‌شود. امسال نیز براساس بخشنامه شماره۲۳۱۷۱۱ مورخ ۲۸ اسفند ۱۴۰۳، حداقل دستمزد روزانه مبنای کسر حق بیمه برابر با ۳,۴۶۳,۶۵۶ ریال تعیین شده و سایر سطوح مزدی نیز به میزان ۳۲ درصد به‌علاوه رقم ثابت روزانه ۳۱۰,۵۳۵ ریال افزایش یافته است.
به موجب این مصوبه، مبالغی نظیر کمک‌هزینه مسکن، بن کارگری، پایه سنوات و حق تاهل نیز مشمول کسر حق بیمه خواهند بود و تمامی کارفرمایان موظف‌اند این مقادیر را در لیست‌های ماهانه لحاظ کرده و حق بیمه مربوطه را به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند.
در ادامه این مطلب، به صورت کامل و بر اساس بخشنامه رسمی، جدول حق بیمه تامین اجتماعی سال ۱۴۰۴ را برای کارگران، کارفرمایان، صاحبان مشاغل آزاد، بیمه‌شدگان اختیاری و رانندگان بررسی کرده‌ایم تا با جزئیات سهم هر گروه و نحوه محاسبه آن آشنا شوید.
فهرست مطالب
جدول حق بیمه تامین اجتماعی ۱۴۰۴ کارگران و کارفرمایان
در جدول زیر، میزان حق بیمه تامین اجتماعی سال ۱۴۰۴ برای کارگران و کارفرمایان در شرایط مختلف (مجرد، متاهل، دارای فرزند و با سابقه یا بدون سابقه) محاسبه شده است. مبنای محاسبه بر اساس حداقل دستمزد روزانه مصوب ۳,۴۶۳,۶۵۶ ریال و سهم‌های قانونی ۷٪ برای کارگر و ۲۳٪ برای کارفرما تنظیم شده است.
| شرایط کارگر | حداقل مبلغ حقوق | حق بیمه کارگران ۱۴۰۴ | حق بیمه کارفرمایان ۱۴۰۴ |
|---|---|---|---|
| حقوق فرد مجرد بدون سابقه | ۱۳۴٬۹۰۹٬۶۸۰ | ۹٬۴۴۳٬۶۷۸ | ۳۱٬۰۲۹٬۲۲۶ |
| حقوق فرد مجرد با یک سال سابقه | ۱۳۷٬۷۲۹٬۶۸۰ | ۹٬۶۴۱٬۰۷۸ | ۳۱٬۶۷۷٬۸۲۶ |
| حقوق فرد متاهل بدون فرزند بدون سابقه | ۱۳۹٬۹۰۹٬۶۸۰ | ۹٬۷۹۳٬۶۷۸ | ۳۲٬۱۷۹٬۲۲۶ |
| حقوق فرد متاهل با یک فرزند بدون سابقه | ۱۵۰٬۳۰۰٬۶۴۸ | ۹٬۷۹۳٬۶۷۸ | ۳۲٬۱۷۹٬۲۲۶ |
| حقوق فرد متاهل بدون فرزند با یک سال سابقه | ۱۴۲٬۷۲۹٬۶۸۰ | ۹٬۹۹۱٬۰۷۸ | ۳۲٬۸۲۷٬۸۲۶ |
| حقوق فرد متاهل با یک فزرند با یک سال سابقه | ۱۵۳٬۱۲۰٬۶۴۸ | ۹٬۹۹۱٬۰۷۸ | ۳۲٬۸۲۷٬۸۲۶ |
پس از مشاهده جدول بالا، مشخص است که سهم حق بیمه‌ی پرداختی کارفرما حدود سه برابر سهم کارگر است و این نسبت برای تمامی سطوح مزدی ثابت می‌ماند. در نتیجه، هرگونه افزایش حقوق، به‌صورت مستقیم موجب افزایش مبلغ حق بیمه‌ی هر دو طرف خواهد شد.
سقف بیمه تامین اجتماعی ۱۴۰۴
سقف بیمه تامین اجتماعی به حداکثر حقوق و مزایایی گفته می‌شود که سازمان تامین اجتماعی برای محاسبه‌ی حق بیمه در نظر می‌گیرد. یعنی اگر حقوق کارگر یا کارمند از این مقدار بیشتر باشد، حق بیمه فقط تا سقف تعیین شده کسر و پرداخت می‌شود. و بخش مازاد مشمول بیمه نخواهد بود.
حداکثر دستمزد روزانه‌ی مشمول کسر حق بیمه از ابتدای سال ۱۴۰۴ برابر با ۷ برابر حداقل دستمزد روزانه تعیین شده است. با توجه به حداقل مزد روزانه، سقف دستمزد ماهانه برای ماه‌های مختلف سال به شکل زیر محاسبه می‌شود:
| نوع ماه | سقف دستمزد ماهانه مشمول بیمه (ریال) |
|---|---|
| ماه ۲۹ روزه | ۷۰۳,۱۲۲,۱۶۸ |
| ماه ۳۰ روزه | ۷۲۷,۳۶۷,۷۶۰ |
| ماه ۳۱ روزه | ۷۵۱,۶۱۳,۳۵۲ |
بنابراین حداکثر حقوق و مزایای مشمول بیمه در سال ۱۴۰۴ به تناسب تعداد روزهای ماه متغیر است. رعایت این سقف برای تمام کارگاه‌ها و کارفرمایان الزامی است و در صورت عدم رعایت، هنگام ارسال لیست بیمه یا بازرسی‌های سازمان، مغایرت در محاسبات ایجاد می‌شود.
حق بیمه مشاغل آزاد ۱۴۰۴
در سال ۱۴۰۴، مبلغ پرداختی برای بیمه مشاغل آزاد تامین اجتماعی با توجه به نرخ انتخابی و حداقل دستمزد اعلام شده توسط وزارت کار تعیین می‌شود.
نرخ حق بیمه مشاغل آزاد بر اساس نوع تعهدات بیمه‌ای ۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد است و مبنای محاسبه آن، حقوق پایه وزارت کار می‌باشد. جدول زیر مبلغ حق بیمه ماهانه مشاغل آزاد در نیمه اول و دوم سال ۱۴۰۴ را نشان می‌دهد.
| نرخ بیمه مشاغل آزاد | مبلغ حق بیمه مشاغل آزاد در نیمه اول سال ۱۴۰۴ (ماه‌های ۳۱ روزه) | مبلغ حق بیمه مشاغل آزاد در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ ( ماه‌های ۳۰ روزه) |
|---|---|---|
| ۱۲ درصد | ۱۲,۸۸۴,۸۰۰ | ۱۲٬۴۶۹٬۱۶۲ |
| ۱۴ درصد | ۱۵٬۰۳۲٬۲۶۷ | ۱۴٬۵۴۷٬۳۵۵ |
| ۱۸ درصد | ۱۹٬۳۲۷٬۲۰۰ | ۱۸٬۷۰۳٬۷۴۲ |
حق بیمه اختیاری ۱۴۰۴
بیمه اختیاری تامین اجتماعی یکی از انواع بیمه‌های خویش‌فرما است که برای افرادی در نظر گرفته شده که تحت پوشش کارفرما نیستند اما می‌خواهند سابقه بیمه‌پردازی خود را حفظ کرده و از مزایایی مانند بازنشستگی، ازکارافتادگی و درمان بهره‌مند شوند.
طبق بخشنامه شماره ۲۳۱۷۱۱ مورخ ۱۴۰۳/۱۲/۲۸، حداقل مبنای پرداخت حق بیمه بیمه‌شدگان اختیاری در سال ۱۴۰۴معادل نصف حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار (۲/۱ برابر) تعیین شده است. به عبارت دیگر، مبنای پرداخت بیمه اختیاری در سال جدید نمی‌تواند کمتر از ۱,۷۳۱,۸۲۸ ریال در روز (نصف حداقل دستمزد ۳,۴۶۳,۶۵۶ ریالی) باشد.
همچنین افرادی که در سال ۱۴۰۳ مبنای پرداخت بالاتری داشته‌اند، در سال ۱۴۰۴ باید ۳۲ درصد افزایش به‌علاوه رقم ثابت روزانه ۳۱۰,۵۳۵ ریال را اعمال کنند.
فرمول محاسبه جدید به این صورت است:
مبنای پرداخت حق بیمه روزانه = (آخرین مبنا در سال ۱۴۰۳ × ۱.۳۲) + ۳۱۰,۵۳۵
نرخ پرداخت بیمه اختیاری تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۴ همچنان ۲۷ درصد از دستمزد مبنا است. افرادی که سابقه بیمه دارند اما در حال حاضر شاغل نیستند، می‌توانند با پرداخت این مبلغ، بیمه خود را به صورت اختیاری ادامه دهند.
برای محاسبه‌ی مبلغ حق بیمه اختیاری کافی است حقوق پایه شخص را در نرخ ۲۷ درصد ضرب کنید.
به عنوان مثال، اگر فردی حقوق پایه سال ۱۴۰۴ را دریافت کند، باید مبلغ زیر را برای حق بیمه خود پرداخت نماید:
۲۸,۰۵۵,۶۱۴= 27% × ۱۰۳,۹۰۹,۶۸۰
نرخ پرداخت بیمه اختیاری تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۴ همچنان ۲۷ درصد از دستمزد مبنا است. افرادی که سابقه بیمه دارند اما در حال حاضر شاغل نیستند، می‌توانند با پرداخت این مبلغ، بیمه خود را به صورت اختیاری ادامه دهند.
حق بیمه تامین اجتماعی رانندگان ۱۴۰۴
بیمه رانندگان یکی از طرح‌های حمایتی سازمان تامین اجتماعی است که برای رانندگان وسایل نقلیه عمومی درون‌شهری و برون‌شهری اجرا می‌شود. این بیمه، مانند سایر بیمه‌ها، خدماتی از جمله بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و درمان را در بر می‌گیرد و مبنای آن حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار است.
همانطور که قبلا اشاره کردیم دستمزد روزانه رانندگان در سال ۱۴۰۴ بر اساس نوع فعالیت تعیین شده است. ضرایب دستمزد برای رانندگان درون‌شهری و برون‌شهری به ترتیب برابر با ۱/۱، ۱/۳۵ و ۱/۶۵ برابر حداقل دستمزد روزانه (۳,۴۶۳,۶۵۶ریال) است. بنابراین، میزان حق بیمه رانندگان در سال ۱۴۰۴ به شرح زیر محاسبه می‌شود:
حق بیمه = (حداقل دستمزد × ضریب دستمزد) × نرخ بیمه (۱۳.۵٪ با یارانه یا ۲۷٪ بدون یارانه)
در ادامه، جدول کامل مبالغ ماهانه حق بیمه رانندگان سال ۱۴۰۴ را مشاهده می‌کنید که به تفکیک رانندگان درون‌شهری، برون‌شهری و نوع یارانه دولتی تنظیم شده است.
الف) رانندگان بین‌شهری:
| رانندگان وانت بار، سواری، مینی بوس، کامیونت و … | رانندگان اتوبوس، کامیون و … |
|---|---|
| ۱/۳۵ برابر حداقل دستمزد | ۱/۶۵ برابر حداقل دستمزد |
ب) رانندگان درون‌شهری:
| رانندگان حمل بار | رانندگان حمل مسافر (سواری، مینی بوس و …) | رانندگان اوتوبوس درون شهری |
|---|---|---|
| ۱/۱ برابر حداقل دستمزد | ۱/۱ برابر حداقل دستمزد | ۱/۱ برابر حداقل دستمزد |
حق بیمه رانندگان سال ۱۴۰۴ (شامل کمک دولت)
| عنوان | سهم بیمه شده | مبلغ ماهیانه (ریال) |
|---|---|---|
| رانندگان درون‌شهری | ۱۳.۵٪ | ۱۵٬۹۵۰٬۰۰۰ |
| رانندگان برون‌شهری (خودروهای سبک) | ۱۳.۵٪ | ۱۹٬۵۶۹٬۰۰۰ |
| رانندگان برون‌شهری (خودروهای سنگین) | ۱۳.۵٪ | ۲۳٬۹۱۷٬۰۰۰ |
حق بیمه رانندگان سال ۱۴۰۴ (فاقد کمک دولت)
| عنوان | سهم بیمه شده | مبلغ ماهیانه (ریال) |
|---|---|---|
| رانندگان درون‌شهری | ۲۷٪ | ۳۰٬۸۶۱٬۱۸۰ |
| رانندگان برون‌شهری (خودروهای سبک) | ۲۷٪ | ۳۷٬۸۷۵٬۰۸۰ |
| رانندگان برون‌شهری (خودروهای سنگین) | ۲۷٪ | ۴۶٬۲۹۱٬۷۶۰ |
پرداخت حق بیمه رانندگان بر عهده چه کسی است؟
مسئولیت پرداخت حق بیمه رانندگان به نوع فعالیت آن‌ها بستگی دارد. بر اساس وضعیت پرداخت حق بیمه در سال ۱۴۰۴ به شرح زیر است:
- رانندگان خویش‌فرما: در این حالت، راننده شخصا مسئول پرداخت کل حق بیمه است. نرخ حق بیمه برای این دسته ۲۷ درصد از دستمزد مقطوع روزانه است. در صورت برخورداری از یارانه دولتی، دولت ۱۳.۵ درصد از این مبلغ را پرداخت کرده و راننده تنها ۱۳.۵ درصد باقی‌‌مانده را می‌پردازد.
- رانندگان تحت پوشش شرکت‌ها: اگر راننده برای شرکت‌ها یا مؤسسات حمل‌ونقل کار کند، کارفرما موظف به پرداخت ۲۳ درصد از حق بیمه است و ۷ درصد دیگر از حقوق راننده کسر و به سازمان تامین اجتماعی واریز می‌شود.
- یارانه دولتی: رانندگانی که پیش از سال ۱۳۸۹ تحت پوشش بیمه رانندگان بوده‌اند یا دارای شرایط خاص صنفی هستند (مانند عضویت در اتحادیه‌ها یا تعاونی‌های حمل‌ونقل)، مشمول یارانه ۱۳.۵ درصدی دولت خواهند بود.
تمام مبالغ و ضرایب اعلام‌شده در این مطلب بر اساس آخرین بخشنامه سال جاری و مصوبات شورای‌عالی کار تنظیم شده است.
هدف از ارائه این جداول، ایجاد شفافیت در محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی سال ۱۴۰۴ برای تمامی گروه‌ها شامل کارگران، کارفرمایان، مشاغل آزاد، بیمه‌شدگان اختیاری و رانندگان است.
رعایت دقیق ارقام و دستورالعمل‌های ذکر شده، از بروز مغایرت‌های بیمه‌ای و مالی جلوگیری کرده و موجب ثبت صحیح سوابق بیمه‌ای افراد در سال جدید خواهد شد.
