راه‌های تشخیص سختی کار
سختی کار اصطلاحی است که در بین اغلب کارگران و کارکنان مطرح میشود. منظور از سختی کار چیست و چگونه بفهمیم سختی کار داریم جزو سوالات بسیار رایج و پرتکرار این حوزه است. برای پاسخ به این سوالات باید ابتدا با معنی قانونی سختی کار آشنا شده و سپس به مزایای سختی کار پرداخته و در نهایت با مشاغل سخت و زیان آور آشنا میشویم.
فهرست مطالب
مفهوم و معانی سختی کار در قوانین و مقررات
در قانون کار و یا تامین اجتماعی اصلاح با عنوان دقیق سختی کار مطرح نشده است. در این دو قانون از عبارت مشاغل سخت و زیان آور استفاده شده است. سخت و زیان آور در ماده 52 قانون کار مزایایی مانند کاهش ساعات کار و افزایش مدت مرخصی را دارد و در ماده 76 قانون تامین اجتماعی کارگران شاغل در کارهای سخت و زیان آور از بازنشستگی پیش از موعد بهره مند میشوند.
تفاوت‌های اساسی بین مزایای تعریف شده برای کارهای سخت و زیان آور در قانون کار و تامین اجتماعی وجود دارد که در مقاله قبلی با عنوان بازنشستگی کارهای سخت و زیان آور و کاهش ساعات کار به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است.
برخی کارگاه‌ها در حقوق و مزایای ماهانه مبلغی با عناوینی مانند حق سختی کار پرداخت می شود که پرداخت مبالغی با عناوین مختلف شبیه سختی کار دلیلی بر سخت و زیان آور بودن شغل آنان نیست.
معیارهای تشخیص مشاغل سخت و زیان آور
در قانون، کارهای سخت و زیان آور، کارهایی هستند که در آن ها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار، غیر استاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر ازظرفیت های طبیعی (جسمی و روانی) در کارگر ایجاد میشود.
پس در متن قانون معیارهای تشخیص سخت و زیان آور بودن مشاغل وجود عوامل فیزیکی مانند صدا، گرد و غبار و عوامل شیمیایی مانند بخارات مضر و عوامل بیولوژیکی مانند تماس با انواع باکتری ها و ویروسها تعیین شده است.
در اغلب محیط‌های کار این عوامل وجود دارند و چنانچه شدت و مدت مواجهه با این عوامل بیشتر از حدود مجاز تعیین شده باشد به عنوان سخت و زیان آور شناخته میشوند.
آیا لیست مشاغل سختی کار در قانون وجود دارد؟
در قوانین و مقررات مربوطه لیست مشاغل سختی کار در برخی موارد تعیین شده است. لیست مشاغل سختی کار موجود در قوانین بسیار محدود است و علاوه بر آن هزاران شغل در محیط کار واقعی وجود دارد. تکلیف مشاغلی که در لیست نیستند چیست؟ راه برای سایر مشاغل سختی کار بسته نیست بلکه در قانون برای این کار کمیته سخت و زیان آور تعیین شده است تا این مشاغل را بررسی کند.
کارگرانی که شغل آنان در لیست مشاغل سختی کار نیست پس از تکمیل سوابق بیمه مورد نیاز پس از ثبت نام اینترنتی سختی کار (ثبت نام قبلا به صورت فرم دستی بود که اکنون در اغلب استان‌های به صورت اینترنتی است) این درخواست در کمیته سختی کار استانی مطرح و در صورت تایید به تامین اجتماعی ارسال میشود.
لیست مشاغل سختی کار را در راهنمای جامع مشاغل سخت و زیان آور مطالعه کنید. پس برای اینکه چگونه بفهمیم سختی کار داریم یا نه ابتدا باید لیست مشاغل را بررسی کرده و در صورت عدم وجود عنوان شغلی ما در این لیست، باید شغل خود را جهت بررسی در کمیته سختی کار استان محل کار خود مطرح کنیم.
لازم به ذکر است حتی با وجود بودن شغل در لیست مشاغل سخت و زیان آور بازهم نیاز است این مشاغل در کمیته سختی کار مطرح و تایید شوند.
در نتیجه این سوال که آیا شغل ما سختی کار دارد یا نه از قبل قابل تشخیص و پیش بینی نیست و باید پس از احراز شرایط سابقه در کمیته مربوطه مطرح و بررسی شود.
چگونه در کمیته سختی کار درخواست ثبت کنیم؟
اولین مرحله برای پاسخ به این سوال که چگونه بفهمیم سختی کار داریم یا نه: جمع بندی و بررسی سوابق بیمه و سن است. ابتدا باید شرایط سنی وسوابقه بیمه خود را برآورد کنیم. برای استخراج سوابق بیمه می توانید به سامانه اینترنتی تامین اجتماعی و یا کارگزاری های تامین اجتماعی مراجعه کنید. سپس سوابقی که احتمال دارد جزو مشاغل سخت و زیان آور باشد را با هم جمع می کنیم. در نهایت دو نوع سابقه احتمال دارد که داشته باشیم. اول سوابق بیمه عادی مانند سربازی، بیمه بیکاری، بیمه اختیاری، بیمه کارهای عادی و نوع دوم سوابق بیمه سختی کار احتمالی.
این دو رقم را جدا جدا نوشته و سپس مدت سوابق بیمه ای که احتمال دارد به عنوان سختی کار تایید شوند را در عدد 1.5 (یک و نیم) ضرب می کنیم. عدد به دست آمده را با مدت سوابق بیمه ای عادی جمع می کنیم. عدد نهایی به دست آمده با به عنوان سابقه بیمه فرض می کنیم.
در نهایت دو عدد خواهیم داشت. 1- سن و 2-سابقه. این دو عدد را با شرایط زیر تطیبق داده و در صورتی که با یکی از حالت‌های زیر مطابقت داشته باشد درخواست سختی کار را در کمیته ثبت می کنیم.
الف) شرایط بازنشستگی برای مردان :
۱- داشتن ۵۰ سال سن و ۳۰ سال سابقه.
۲-داشتن ۶۰ سال سن و ۲۰ سال سابقه.
۳-داشتن ۳۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه بدون شرط سنی.
ب) شرایط بازنشستگی برای زنان :
۱-داشتن ۴۵ سال سن و ۳۰ سال سابقه.
۲-داشتن ۵۵ سال سن و ۲۰ سال سابقه.
۳-داشتن ۳۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه بدون شرط سنی.
۴- داشتن۲۰ سال سابقه کار و ۴۲ سال سن، با ۲۰ روز حقوق بازنشسته می شوند.
ثبت نام اینترنتی و پیگیری سختی کار
در حالت عادی ثبت نام سختی کار از طریق ادارات کار و با تکمیل فرم شماره 1 انجام می گرفت. هر متقاضی برای خود فرم شماره 1 را تکمیل و به اداره کار ارائه می کرد و این درخواست در کمیته مطرح و بررسی می شود. پیگیری ثبت نام نیز از طریق مراجعه حضوری انجام می شد.
در حال حاضر دراغلب نقاط کشور ثبت نام اینترنتی سختی کار راه اندازی شده است. فعل حال سایت ثبت نام اینترنتی سختی کار برای هر استان متفاوت است و باید در موقع ثبت نام باید خیلی دقت شود که سختی کار هر استان را در سایت استان مربوطه انجام دهیم.
خیلی از افراد پس از سپری شدن مدت ها متوجه می شوند که در سایت استان دیگری ثبت نام کرده اند و این زمان از دستشان رفته است.
برای اطمینان از آدرس اینترنتی سایت ثبت نام سختی کار هر استان بهتر است به یکی از ادارات کار همان استان مراجعه شود.
پس از ثبت نام اینترنتی سختی کار یک کد رهگیری به متقاضی داده می شود. متقاضی می تواند بعدا از طریق این کد رهگیری پیگیری ثبت نام سختی کار خود را انجام دهد.
پس از صدور رای کمیته اگر سختی کار تایید نشود کارگر می تواند اعتراض به سختی کار را از طریق همان سایت اینترنتی و یا فرم شماره 4 به صورت دستی ثبت کند. فرم شماره 4 سختی کار بستگی به هر استان یا به صورت اینترنتی ثبت می شود و یا فرم دستی تکمیل و کمیته تجدید نظر استانی ارائه می شود. نظر قطعی کمیته بدوی و یا تجدید نظر سختی کار پاسخ قطعی به این سوال است که بفهمیم سختی کار داریم یا نه؟
سلام وقت بخیر
من 21ماه در گونی بافی کار کردم بعد شش ماه بیمه بیکاری دریافت کردم دوباره به کار سختی کار برگشتم شرایط سختی کار من در رابطه با 21ماه و در حال حاضر تعطیلی و کارخانه گونی بافی چگونه است؟
سلام
سختی که به مدت اشتغال در محل کار و مدتی که با عوامل زیان آور مواجهه وجود دارد تعلق می گیرد. مدت بیمه بیکاری جزو سختی کار محسوب نمی شود.
سلام من در کوهستان مشغول به کار هستم قبر کن هستم ولی برگی قراردادم فضای سبز نوشته شد آیا سختی کار به من تقلوق میگیر یا نه
سلام
تعلق سختی کار به شغل بستگی به شرایط کار واقعی دارد. برای اینکه در آینده موقع درخواست سختی کار با مشکل عنوان شغلی مواجه نباشید و بتوانید اثبات کنید که شغل واقعی شما چه بوده باید کارفرما در لیست بیمه و قرارداد و سایر اسناد عنوان شغل واقعی درج کند. در صورتی که پیمانکار مربوط به فضای سبز است که محدودیت عنوان شغلی دارد حداقل علاوه بر قرارداد کار ابلاغیه برای شغل واقعی بدهد و در لیست بیمه نیز عنوان شغلی مرتبط ثبت نماید.
سلام من در یک کارخانه شیشه سازی کارمیکنم که دراین کارخانه از گردوخاک ودد وگرد سیلیس وکربنات پخش ودود روغن بلک زیاد ه من ۲۰سال حق بیمه ریختم ایا سختی کار به من میخوره
سلام خدمت مدیر محترم
من یازده سال در شرکت خصوصی ماشین سازی معادن کار میکنم که اصلا قانون کار رعایت نمیشه به اداره کارم گزارش دادیم اصلا رسیدگی نکردن میخواستم بدونم با این یازده سال میشه اقدام به سختی کار کرد یا نه؟ ممنون میشم اگه راهنمایی کنید
سلام
در صورتی که از لحاظ مجموع سابقه بیمه و شرط سن با فرض بر تایید سختی کار این کارگاه حائز شرایط بازنشستگی باشید می توانید درخواست بدهید.
با سلام
۲۵ساله سابقه کاری در تراشکاری دارم
آیا سختی کار به من تعلق میگیره!
باعرض سلام خسته نباشید خدمت شما من در یک کارخانه چسب کار میکنم ما همیشه با مواد شیمیایی مثل اسیدتون _ کلوان ومواد شیمیایی دیگر سر کار داریم آیا سختی کار به اینجانب تعلق میگیرد اگر میگیرد سختی کار نداریم باید بنده برای سختی کار چه کارکنم ممنون از پاسخگویدون
سلام
آیا تعلق می گیرد در متن مقاله کامل توضیح داده شده است.
باید پس از تکمیل سابقه بیمه درخواست سختی کار را در اداره کار ثبت کنید.
سلام وقتی میزان سوابق تکمیل شد با در دست داشتن نمونه مواد به کمیته مراجعه نماییدحتما پاسخ گو خواهیم بود
با سلام در شرکت تولید قطعه خودر و حدود بیست سال است مشغول کارم چند نفر از همکاران با سختی کار بازنشست شدن اما کارفرما الان میگه شرکت کلا سختی کار نداره راهنمایی کنید لطفا
سلام
کارفرما صلاحیت اظهار نظر در این خصوص را ندارد. چنانچه کارفرما با اقداماتی باعث کاهش عوامل زیان آور شده باشد در درخواست های سخت و زیان آور بعدی و از تاریخ اقدام به کاهش عوامل زیان آور تاثیر گذار است.
در هر حال کارگر می تواند درخواست سختی کار بدهد تا توسط کمیته بررسی شود.
من ۷سال در گاوداري شیری کار کردم و۱۳ سال پاکبان کمر شهرستان مهران بودم ایا سختی کار دارم
سلام
بنده در اسکله در بندر عباس روی تریلی کار میکنم آیا جزء مشاغل سخت محسوب میشه؟؟
سلام
من در قسمت کوره شرکت کاشی کار میکنم که با عواملی مانند گازهای سمی که با چشم هم دیده نمی‌شود روبرو هستم آیا به اینجانب سختی کار تعلق میگیرد؟
سلام بنده با ۱۶ سال کار در چندین کارخانه آرد کار کردم آیا به من سختی کار شامل حال بنده میشه واگر میشه باید چکار کنم ممنون
سلام
مشاغل کارخانه آرد سازی تنوع و شرایط مختلفی دارند. مشاغل موجود در قسمت تولید اعم از بوجاری و آسیاب ها و بارگیرخانه با عوامل زیان آوری مانند گرد و غبار و صدا مواجهه دارند. شدت و مدت مواجهه برای تعیین سخت و زیان آور بودن مشاغل آردسازی و سایر مشاغل تعیین کننده است.
چنانچه شدت و مدت مواجهه با عوامل زیان آور بیش از حد مجاز باشد کمیته سختی کار این مشاغل را تایید می کند.
سلام
من بیست و هشت سال سابقه دارم. سه سالش راننده شرکت واحد بودم ایا می توانم این سه سال را سختی کار بگیرم و بازنشسته شوم.ممنون
سلام
مقاله زیر را مطالعه نمایید
چگونه بفهمیم سختی کار داریم؟
باسلام وعرض خسته نباشید
من 58سال سن دارم و با دو سال سربازی 22سال بیمه دارم و شغل بنده فروشگاه سموم کشاورزی بوده و جواز فعال در این چند سال دارم، آیا میتونم درخواست شغل سخت و زیان‌آ‌ور بدم؟؟ ممنون پاسخ بنده رو بدین
سلام
در صورتی که فروشگاه متعلق به خودشما باشد و بیمه خودتان را واریز کرده باشید مشمول قانون کار نبوده و بحث سختی کار مطرح نیست.
چنانچه به عنوان کارگر در فروشگاه سموم کشاورزی مشغول به کار باشید و بیمه کارگری از طریق همان کارگاه واریز شده می توانید درخواست سختی کار ثبت نمایید.
لطفا این متن را تا اخر و با دقت بخانید تاحق مطلب ادا شود در موردقوانین سختی کارقبل از نوشتن این مطلب تاکید میشود در مورد عزیزانی که در مشاغل سخت وزیان اور کار میکننداین حقشان است که با ۲۰ سال سابقه ۳۰ روز حقوق در ماه بدون شرط سنی بگیرندو این دو مزیت حق انها و عادلانه است وگوارای وجود انها اما یک مزیت دیگر وجود دارد که باعث تبعیض در حق بازنشستگان عادی میباشد و ان سقف سابقه ۳۵ سال در بازنشستگی تامین اجتماعی میباشد که به دلایل زیر ناعادلانه میباشد . اول سقف بازنشستگی را در این گروه که ۳۵ سال است باید به ۳۰ سال کاهش داد چون شخص اگر ۲۳ سال و ۴ ماه بیمه داشته باشد ۳۵ سال حقوق شاملش میشود. که این ابتدا یک تبعیض میباشد در برابر بازنشستگان عادی که برای اینکه ۳۵ سال سقف حقوق را بگیرند باید ۳۵ سال کار کنندو همچنین اکثرا سر ۳۰ سال درخاست بازنشستگی میدهند وکو تا ۳۵ سال. ولی بازنشسته های مشاغل سخت این راه طولانی را در عرض ۱۱ سال و ۸ ماه میانبر میزنند وبا بعضی از انها که هم صحبت میشویم با غرور وفخرفروشی میگویند من با سابقه کم ۳۵ سال حقوق میگیرم در صورتیکه از شما چند سال کوچکترم وسقف حقوق را میگیرم وشما با این سن داری ۳۰ سال حقوق میگیری . همچنین میتوانم بخاطر سن کم بروم از زندگیم لذت ببرم وچند تا زن بگیرم چون خودش را بالای قله ی سقف حقوق تامین اجتماعی میبینه فقط با ۲۳ سال و ۴ ماه سابقه چون اگر این عدد را ضربدر یک سال و نیم کنید میشود ۳۵ سال(۲۳/۴×۱/۵=۳۵).چون هر سال یک سال ونیم حساب میشودوهمچنین انها میگویند شما تا ۳۰ سال سابقه را بگیری عمرت را گذاشتی و اصلا شاید هم به عدد ۳۰ سال نرسی چه برسد به عدد ۳۵ سال.و هنوز به من که سقف سابقه تامین اجتماعی را میگیرم یعنی ۳۵ سال نرسیدی در صورتیکه ۵ سال واقعا عدد بزرگیه هم برای محاسبه حقوق وهم برای کار کردن. برای گرفتن این غرور و این تبعیض اشکار باید سقف حقوق این عزیزان ۳۰ سال با هر مقدار سابقه باشد.همانطور که میبینید حتی خود بازنشستگان سخت و زیان اور ناخوداگاه با این فخرفروشی دارند به این تبعیض اعتراف میکنند واگر هم بر زبان نیاورند از زبان بدن انها میشود این فخر فروشی را تشخیص داد. ولی تاکید میشود که کارکنان مشاغل سخت وزیان اور حق دارند و عادلانه است که با ۲۰ سال سابقه ،حقوق ۳۰ سال را بدون داشتن شرط سنی بگیرند و این دو مزیت حقشونه وعادلانه . ولی مزیت سوم که سقف حقوق تامین اجتماعی یعنی ۳۵ سال است عادلانه نمیباشد. لذا انها باید سقف حقوقشان ۳۰ سال حتی باهر مقدار سابقه بیشتر از ۲۰ سال باشد. که این موضوع هم باعث میشود ۵ سال به صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی فشار مالی کمتر وارد شود. منظور این است که بازنشستگان مشاغل سخت عادلانه است که با بیست سال سابقه اولا در جوانی بازنشست شوند و ثانیا حقوق کامل ۳۰ روز را بگیرند که میشود دو مزیت شامل انها. که به حق است .ولی مزیت سوم که سقف حقوق ۳۵ سال است را به سمت بی عد التی وتبعیض با دیگر بازنشستگان عادی تامین اجتماعی سوق میدهد.همچنین کارکنان مشاغل سخت به دلیل اینکه اکثرا تحصیلات دانشگاهی ندارند سریع جذب کار میشوند .
سلام باشه چشم از سال دیگه درست میشه
سلام ای کاش از کمبود حقوق میگفتی یا هر مشکل دیگه ای که همه باهاش درگیر هستند الان اگر حقوق اون عده از افراد که بهرحال نا خواسته به جسم و روح خود صدمه وارد کرده اندکم بشود چی به شما میرسه از کمبودها بگو این حرف شما دقیقا حسادت است این حسادت هم خودت را نابود می‌کند چون کسی با حرف شما اینکار را نمکند فقط خودتو کوچیک کردی
سلام من يازده ساله دریک آزمایشگاه خصوصی به عنوان خدماتی کارمیکنم آیا به من سختی کار تعلق میگیرد
سلام وقت بخیر
بنده از سال ۸۴ در یک شرکت تولیدی کار می‌کردم که بیمه سخت وزیان آور رد شده در سال ۸۸ به مدت ۷۰ روز بیمه مشاغل آزاد رد شده ودر سال ۸۹ بیمه کشاورزی طبق ماده۱۴۸ قانون کار رد شده که سخت وزیا آور نیست وبعد از آن از سال ۹۰ تا کنون بیمه سخت وزیان آور معدن کاری رد میشه آیا سال ۱۴۰۴ که ۲۰ سالم تمام میشه میتونم بازنشست بشم در ضمن به مدت ۷ ماه در طول بیست سال دارم
سلام
باید یک و نیم برابر سابقه سخت و زیان آور به علاوه سوابق عادی در سن 50 سالگی به 30 سال تمام برسد. در سن کمتر از 50 سالگی، سابقه مزبور باید 35 سال باشد.
سلام وقت شما بخیر من 19سال هست که در شرکت تراشکاری مشغول به کار هستم ولی عنوان شغلی من رو تراشکار ننوشتن با این حال همکاران من که در همین محیط مشغول به کار هستم و با عنوان شغلی تراشکاری سختی کار رو گرفتن و باز نشست شدن تکلیف من چیه میتونم من هم درخواست سختی کار بنویسم و اینکه تأیید میشه ممنون میشم اگه راهنمایی کنید.
سلام
می توانید درخواست سختی کار بدهید ولی مهم این است که اثبان کنید که شغل شما در گذشته چی بوده و چه شرایطی داشته است.
یکی از راه های احراز عنوان شغل واقعی شکایت اداره کار هست.
باسلام الان هشت سال ددساختمان پزشکان به عنوان نگهبان شیفت مشغول فعالیت هستم ایا نگهبان ساختمان پزشکان جزو مشاغل سخت است ممنون
سلام
خیر
سلام
سخت و زیان آور به مشاغلی تعلق می گیرد که عوامل زیان آور مانند صدا، گرد و غبار، عوامل شیمیایی و … بیش از حد مجاز داشته باشند. در هر حال باید در کمیته سختی کار بررسی و اعلام نظر شود.
در حالت عادی احتمال تعلق سختی کار به نگهبانی کم است.
با درود فراوان
۲۷ سال سابقه بیمه دارم ۱۰سال راننده تاکسی پرداخت کردم آیا میتوانم تقاضای بازنشستگی بدم سختی کار تعلق میگیره ممنون
سلام ۱۱ سال در شرکت معدنی کار میکنم عنوان شغلی چندسال کنترلچی بود الان سه ساله کنترلچی و راننده رد میشه خواستم ببینم چقدر سختی کار به ما که در معدن کار میکنیم داده میشه
سلام احتراما کد ملی وکد درخواست راوارد کردیم نوشته مشمول سختی کار ایا شامل میشود سختی کار برای ما ممنون راهنمایی کنید
سلام
سامانه سخت و زیان آور هر استان متفاوت هست و چنانچه در پاسخی که در سامانه مربوط به منطقه شما مطلبی درج شده که شفاف نیست باید از اداره کار محل سوال شود.
سلام من ده سال داخل شرکت راننده تراکتور بودم سختی کار شاملم میشه الان ۱۵ سال سابقه بیمه دارم ممنون
باسلام
بعد از اینکه سابقه کار شما به بیست سال رسید میتوانید فرم درخواست بررسی مشاغل خود را به کمیته سخت و زیان آور بدهید تا مشاغل شما را بررسی کنند در صورت تایید سختی کار به شما تعلق میگیرد.