کلیه قوانین ناگفته طبقه‌بندی مشاغل قانون کار
فهرست مطالب
تاریخچه و کلیات طبقه بندی مشاغل قانون کار
طبقه بندی مشاغل قانون کار با هدف جلوگیری از بهره کشی از کار دیگران، استاندارد سازی مشاغل، استقرار مناسبات صحیح کارگاه یا بازار کار در زمینه مزد و مشخص بودن شرح وظایف و دامنه مسئولیت مشاغل مختلف در کارگاه اجرا می شود. از آنجا که اجرای طرح طبقه بندی مشاغل ممکن است برخی محدودیت ها و اضافه پرداختی در حقوق و مزایا به کارگران را متوجه کارفرمایان نماید لذا اجرای اختیاری آن به صورت همه گیر مقدور نمی گردد از این رو دولت ها در راستای حمایت از اهداف طرح طبقه بندی مشاغل مزبور قوانین و مقرراتی را در این زمینه تصویب و اجرای آن را الزامی می نمایند. در ایران نیز از سال ۱۳۵۲ قوانین و مقررات مختلفی در رابطه با الزام اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه های مشمول تصویب و به مرحله اجرا گذاشته اند. آخرین قوانین مربوط به مواد ۴۸ و ۴۹ قانون کار جمهوری اسلامی ایران است که آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی آن ها نیز تصویب و ابلاغ گردیده است.
انواع کارگاه ها با ماهیت های مختلف اعم از دولتی، خصوصی، تعاونی، شهرداری ها، بانک ها و … با کارهای مختلف خدماتی، عمرانی، صنعتی، آموزشی، حمل و نقل و … با شرایط خاص خود می توانند مشمول طرح طبقه بندی مشاغل باشند.
شرکت ها و کارگاه هایی که علاوه بر کارگرانی که با کارفرمای اصلی قرارداد کار دارند برخی کارگران خود را نیز به واسطه پیمانکاران به کار می گیرند که در چنین شرایطی کارگران پیمانکار نیز تحت شرایطی باید از طرح طبقه بندی مشاغل قانون کار کارگاه طبعیت نمایند.
در برخی ادارات دولتی که کارکنان آن مشمول قانون کار نیستند و طرح طبقه بندی مشاغل موضوع مواد ۴۸ و ۴۹ قانون کار در آنها جاری نیست وقتی برخی امور خود مانند آشپزخانه، تعمیرات و نگهداری، امور تنظیفی و امثال آن ها را به واسطه شرکت های پیمانکاری تامین نیروی انسانی به کار می گمارند نیز به موجب تصویبنامه شماره ه/۳۴۶۱۳ت/۸۴۵۱۵ مورخه ۸۴/۱۲/۱۵ هیات محترم وزیران و دستورالعمل آن باید با کارگران خود طبق مصوبه مزبور رفتار نمایند.
در قوانین و مقررات طرح طبقه بندی مشاغل قانون کار کارگاه های مشمول طرح طبقه بندی مشاغل، زمان اجرایی شدن طرح طبقه بندی مشاغل برای کارگاه ها، چگونگی تهیه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل، چگونگی تطیبق مشاغل فعلی کارگاه به مشاغل طرح طبقه بندی مشاغل، چگونگی تعیین مزد شغل و مزد سنوات کارگران و سایر جزئیات اجرای طرح طبقه بندی مشاغل مشخص شده اند.
برخی قوانین طبقه بندی مشاغل قانون کار
قانون اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه ها – مصوب ۷ اسفند ۱۳۵۲
اولین قانون طبقه بندی مشاغل در هفتم اسفند ۱۳۵۲ در مجلس شورای ملی به ریاست عبدالله ریاضی تصویب شد. قانون قانون طبقه بندی مشاغل در یک ماده و پنج تبصره در تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۵۲ در مجلس سنا تصویب و در روز سه‌شنبه هفتم اسفند ۱۳۵۲ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
ماده واحده- کارفرمایان مکلفند طرح طبقه‌بندی مشاغل در کارگاههای خود را که شامل شرح وظایف – شرایط احراز و ارزیابی مشاغل-دستورالعمل اجرایی طرح و جدول مزد – تغییرات جداول مزد ناشی از تغییر حداقل مزد در مناطق و صنایع – همچنین سایر ضوابط فنی مربوط میباشد طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب شورای عالی کار خواهد رسید در مهلت‌هایی که شورای مزبور تعیین خواهد کرد تهیه و به موقع اجرا بگذارند.
تبصره ۱- وزارت کار و امور اجتماعی برای تسهیل طبقه‌بندی مشاغل در کارگاه‌ها به دفاتر مشاور فنی طبقه‌بندی مشاغل که صلاحیت فنی آنان‌مورد تأیید شورای عالی کار قرار گیرد بر اساس ضوابطی که شورای مزبور تعیین خواهد کرد اجازه کار خواهد داد.
تبصره ۲- در صورتی که کارفرمایان مشمول این قانون در پایان مهلتهای تعیین شده مشاغل کارگاههای خود را طبقه‌بندی ننمایند وزارت کار وامور اجتماعی انجام این امر را به یکی از دفاتر مشاور فنی طبقه‌بندی مشاغل واگذار خواهد نمود و کارفرما مکلف است هزینه‌های مربوط را با اعلام‌وزارت کار و امور اجتماعی به دفتر مشاور فنی مذکور بپردازد به علاوه ۱۰% هزینه‌های مشاوره را به عنوان جریمه به حساب خزانه پرداخت نمایند.
تبصره ۳- مابه‌التفاوت احتمالی دستمزد ناشی از اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل در کارگاههای موضوع این قانون و همچنین کارگاه‌هایی که قبلاً به‌موجب مقررات مصوب ۴۹.۳.۷ شورای عالی کار مکلف به طبقه‌بندی مشاغل از لحاظ مزد گردیده‌اند از تاریخ خاتمه اولین مهلت قابل پرداخت است.
تبصره ۴- مرجع محاسبه و تعیین میزان مطالبات کارگران و همچنین میزان هزینه‌های موضوع تبصره ۲ در صورت بروز اختلاف هیأت حل‌اختلاف مذکور در ماده ۴۰ قانون کار میباشد و رأی هیأت مزبور در این مورد قطعی و لازم‌الاجرا است.
تبصره ۵- حداقل مزد موضوع ماده ۲۲ قانون کار با توجه به ضروریات و حوائج زندگی یک خانواده کارگری و تأثیر آن بر سایر سطوح مزد از تاریخ‌تصویب این قانون هر سال یک بار تعیین و پس از تصویب شورای عالی کار به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
آئین نامه اجرائی قانون اجرای طبقه بندی مشاغل در کارگاه ها شماره ۴۸۱۰
پس از تصویب قانون آیین نامه اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه ها در ۷ اسفند ۱۳۵۲در تاریخ هفدهم مهر ۱۳۵۳ آیین نامه اجرایی این قانون در شورای عالی کار تصویب شد. این آیین نامه در زمان خود قانون مترقی بود و حتی شاکله اصلی مقررات فعلی طبقه بندی مشاغل و برخی مقررات و قوانین مرتبط نیز از این آیین نامه تبعیت می نمایند.
متن آئین نامه اجرائی قانون اجرای طبقه بندی مشاغل در کارگاه ها – شماره ۴۸۱۰ – ۱۷/۷/۱۳۵۳
ماده ۱- کارفرمایان کلیه کارگاههای بخش خصوصی و دولتی مکلفند طرح طبقه بندی مشاغل کارگاههای خود را در مهلت هائی که شورایعالی کار تعیین مینماید تهیه و بمورد اجرا گذارند.
تبصره ۱- مهلتهای تعیین شده از طرف شورای عالی کار مبتنی بر نوع صنعت – حرفه و تعداد کارگران هر کارگاه میباشد.
تبصره ۲- اتحادیه یا سندیکای کارفرمائی و کارگری یک صنعت – یک حرفه و حتی یک فعالیت خدماتی میتوانند با توافق یکدیگر اصول مشترکی برای طبقه بندی مشاغل در سطح حرفه – صنعت یا فعالیت خدماتی تهیه نمایند. اگر این اصول مورد تأیید وزارت کار و امور اجتماعی قرار گیرد در سطح کارگاههای آن صنعت – حرفه یا فعالیت خدماتی به مرحله اجرا گذارده میشود.
تبصره ۳- مهلت مقرر در مصوب مورخ ۷/۳/۱۳۴۹ شورای عالی کار مبنی بر تهیه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاههای بخش خصوصی و دولتی که بیش از یکصد نفر کارگر دارند، کماکان بقوت خود باقی است.
ماده ۲- طبقه بندی مشاغل که هدف نهائی آن ایجاد یک نظام صحیح مزدی است شامل شرح وظیفه – ارزیابی مشاغل، دستور العمل اجرائی و جدول مزد بشرح زیر میباشد:
الف- شرح شغل: شامل عوامل زیر میباشد:
۱- عنوان شغل: معرف نوع کار – مشخصات و اهمیت نسبی آن.
۲- تعریف شغل: متضمن شرح مختصری درباره خصوصیات اصلی کار و مسئولیت نسبی شغل.
۳- شرایط احراز شغل: شامل حداقل شرایط تحصیلی – تجربی و سایر شرایط لازم که برای تصدی شغل مورد نظر ضروری تشخیص داده شود.
ب- ارزیابی مشاغل: بر اساس ضوابطی از قبیل سطح مهارت – مسئولیت شرایط محیط کار میباشد که ارزش و اهمیت یک شغل نسبت بسایر مشاغل را از طریق تجزیه و تحلیل (کمی و کیفی) عناصر متشکله شغل تعیین مینماید که منجر به تعیین طبقات شغلی میگردد.
ج- دستور العمل اجرائی طرح:عبارت از مقرراتی است که بموجب آن وضع استخدامی شاغل با توجه به شرایط زیر تعیین میگردد:
۱- چگونگی تطبیق وضع شاغلین با طرح طبقه بندی.
۲- نحوه احتساب پایه ها و شرایط ارتقاء شاغل و تعیین طبقه و پایه جدید.
۳- تعیین شرایط جانشینی عوامل شرایط احراز شغل.
۴- شرایط و مدت کارآموزی.
۵- شرایط پرداخت دستمزد های بالاتر از مزد طبقه و پایه استحقاقی با توجه به ضرورتهای ناشی از بازار کار و متقاضیات کارگاه.
۶- پیش بینی مواردی که منجر به تجدید نظر و یا تغییر کلی طرح طبقه بندی مشاغل میشود.
د- جدول مزد: جدولی است که در آن تعداد طبقات یا گروهها و تعداد پایه ها و مزد مربوط به هر یک از طبقات یا گروه ها و پایه های مربوط تعیین شده است.
تبصره- کارفرمایان مکلفند در اجرای طرح طبقه بندی مشاغل کارگاه خود برای هریک از شاغلین شرح وظیفه ای حاوی وظایف محوله بر اساس شغل مورد تصدی تهیه نماید.
ماده ۳- کارفرمایان مشمول موظفند طرح طبقه بندی مشاغل کارگاههای خود را با اطلاع نماینده کارگران تهیه و جهت بررسی و اظهار نظر بوزارت کار و امور اجتماعی ارسال نمایند.
تبصره- منظور از نماینده کارگران در این آئین نامه عبارت است از نماینده سندیکای حائز اکثریت کارگران کارگاه و در صورت نبودن سندیکای حائز اکثریت، نماینده کارگران در شورای کارگاه و در غیر این دو صورت حداقل یکنفر از کارگران کارگاه که لااقل ۵۱% از کارگران کتبا” وی را برای این مورد انتخاب نموده باشند.
ماده ۴- وزارت کار و امور اجتماعی طرح های واصله را حداکثر ظرف یکماه در استان مرکز و دو ماه در سایر نقاط کشور از تاریخ وصول از نظر کلی بررسی و نظر خود را اعلام مینماید.
ماده ۵- کارفرمایان مشمول مکلفند با توجه به نظرات وزارت کار و امور اجتماعی در مهلتی که برای اصلاح و اجرا تعیین میشود طرح را اصلاح و پس از تأیید نماینده کارگران بموقع اجرا گذارند و نتیجه را همراه با لیست تطبیق وضع شاغلین با طرح طبقه بندی مشاغل بوزارت کار و امور اجتماعی ارسال نمایند. در صورتیکه کارفرمایان در مهلت تعیین شده نسبت به اصلاح و اجرای طرح اقدام ننمایند و یا طرح تهیه شده با اصلاح شده مورد تأیید نماینده کارگران قرار نگیرد موضوع در کمیته ای منتخب از طرف شورای عالی کار مورد رسیدگی قرار میگیرد نظر کمیته مزبور قطعی و لازم الاجرا میباشد.
تبصره- کارگاههائی که نوع کار آنان ایجاب مینماید کارگران در فصل یا زمان خاص و محدودی بکار اشتغال داشته باشند در صورتیکه در این دوره فعالیت تعداد کارگران آنها بحد نصاب برسد شورای عالی کار باستناد گزارش وزارت کار و امور اجتماعی در مورد شمول آنها تصمیم خواهد گرفت.
ماده ۶- در صورت بروز اختلاف در مورد نحوه اجرای طرح و همچنین مطالبات کارگران از نظر ما هب التفاوت احتمالی ناشی از اجرای طرح موضوع در کمیته ای مرکب از نماینده وزارت کار و امور اجتماعی نماینده کارگران و نماینده کارفرما و تهیه کننده طرح (بعنوان مشاور کارفرا) مورد رسیدگی قرار میگیرد. در مورد نحوه اجرای طرح نظر کمیته فوق با اکثریت آراء قطعی است و در صورت عدم توافق نسبت به پرداخت ما به التفاوت احتمالی ناشی از اجرای طرح طبقه بندی مشاغل پرونده امر بانضمام اعضای کمیته به هیئت حل اختلاف ارجاع میگردد.
تبصره- کارفرمایان مجاز نیستند کارگری را از طبقه مربوط به طبقه پائین تنزل دهند و بهر صورت حقوق مکتسبه کارگران از هر لحاظ محفوظ است و نیز چنانچه در اجرای طبقه بندی مشاغل دستمزد کارگری از دستمزد تعیین شده در طبقه بندی بیشتر باشد کارفرما مکلف است دستمزد او را به مأخذ آخرین دستمزد دریافتی بپردازد.
ماده ۷- وزارت کار و امور اجتماعی بطور مستمر بر کار دفاتر مشاور فنی تأیید شده از طرف شورای عالی کار نظارت نموده و در صورتیکه تشخیص دهد بهر عنوان دفاتر مزبور صلاحیت خود را از دست داده اند با تأیید شورای عالی کار پروانه کار آنانرا لغو خواهد نمود.
ماده ۸- وزارت کار و امور اجتماعی تهیه طرح طبقه بندی مشاغل کارگاههائی را که کارفرمایان آنها در اولین مهلت تعیین شده از طرف شورای عالی کار اقدامی نکرده اند با شرایط زیر بدفاتر مشاور فنی واگذار مینماید:
۱- مشخصات کارگاه را از نظر تعداد کارگر – منطقه جغرافیائی و نوع فعالیت تهیه و جهت دریافت پیشنهادات در مورد مدت لازم برای انجام کار و همچنین استعلام هزینه مربوط بدفاتر مشاور فنی صلاحیتداری که وزارت کار و امور اجتماعی تشخیص دهد ارسال میدارد.
۲- وزارت کار و امور اجتماعی پیشنهادات واصله را بررسی و مؤسسه مشاور فنی را که مناسبترین پیشنهاد را داده باشد انتخاب و با ذکر مدت انجام کار و میران هزینه مربوط به تهیه و اجرای طرح بکار فرما معرفی مینماید.
ماده ۹- کارفرمایان موظفند حداکثر ظرف یکماه پس از معرفی دفتر مشاور فنی بر اساس مدت و هزینه تعیین شده با مؤسسه معرفی شده قرار داد مربوط به تهیه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل کارگاههای خود را منعقد نمایند و در صورت خود داری کارفرمایان به عقد قرارداد با مؤسسه معرفی شده طبق تبصره ۴ ماده واحده عمل خواهد شد.
ماده ۱۰- کارفرمایان موضوع ماده ۸ این آئین نامه مکلفند آمار و اطلاعات لازم برای تهیه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل کارگاه خود را در اختیار دفتر مشاور فنی که زوارت کار و امور اجتماعی معرفی نموده است قرار دهند.
ماده ۱۱- وزارت کار و امور اجتماعی کلاسهای آموزشی بمنظور آشنائی کارگران و کارفرمایان با اصول طبقه بندی مشاغل دایر خواهد نمود.
آئین نامه فوق مشتمل بر ۱۱ ماده و ۷ تبصره در جلسه روز یکشنبه ۷/۷/۱۳۵۳. بتصویب شورای عالی کار رسید.
آيين نامه اجرايی طرح طبقه بندی و ارزيابی مشاغل كارگاه ها شماره ۱۳۸۶۶
پس از تصویب قانون کار فعلی در سال ۱۳۶۹ در مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال ۱۳۷۱ اولین بخشنامه و دستورالعمل های طبقه بندی مشاغل ابلاغ گردید.
متن آيين نامه اجرايی طرح طبقه بندی و ارزيابی مشاغل كارگاهها، «موضوع تبصره يك ماده ۴۹ قانون كار» – شماره ۱۳۸۶۶
ماده ۱- در اجرای ماده ۴۹ قانون كار جمهوری اسلامی ايران، كليه كارفرمايان مشمول قانون مزبور كه تا كنون طرح طبقه بندی مشاغل كارگاه خود را طبق نظام ارزيابی وزارت كار و امور اجتماعی تهيه و اجراء ننموده اند مكلفند در تاريخ هايی كه توسط اين وزارتخانه تعيين می شود طرح طبقه بندی مشاغل كارگاه خود را تهيه و پس از تأييد وزارت كار و امور اجتماعی به مورد اجراء گذارند.
تبصره ۱- كارگاهها می توانند قبل از تعيين مهلت های مقرر نسبت به تهيه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل خود مبادرت نموده و آن را به تأييد وزارت كار و امور اجتماعی برسانند. در اين صورت مأخذ شمول طرح در مورد كاركنان، تاريخی است كه تقاضای تهيه و اجرای طرح در اين وزارتخانه به ثبت رسيده باشد.
تبصره ۲- كارگاههايی كه بر اساس ضوابط مبادرت به ثبت توافقنامه تهيه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در وزارت كار و امور اجتماعی نموده اند و در تاريخ تصويب اين آئين نامه طرح آنان به تأييد نهايی نرسيده كماكان بر اساس توافقنامه قبلی عمل خواهند كرد.
ماده ۲- تهيه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در كارگاههايی كه در تاريخ تصويب اين آئين نامه يا بعد از آن دارای بيش از پانصد نفر كارگر تابع قانون كار بوده و مشمول مصوبه ۱۷ / ۴ / ۶۹ شورای عالی كار قرار نگرفته باشند، الزامی است. تاريخ شمول طرح درباره كارگاههای مزبور، حسب مورد، تاريخ تصويب اين آئين نامه و يا تاريخی است كه به حد نصاب مزبور می رسند.
ماده ۳- ملاك تعيين حد نصاب تعداد كارگران برای شمول اين آئين نامه در مورد كارگاهها، تعداد كارگران دائم آنها می باشد.
ماده ۴- واحدهايی كه تحت عنوان گروه يا مجتمع و نظاير آنها تابع يك شخصيت حقوقی بوده و شامل چند كارگاه مختلف می باشند از نظر ماده يك، اين آئين نامه از لحاظ تعداد كارگران يك واحد محسوب می گردند.
ماده ۵- هر نوع تغيير حقوقی در وضع مالكيت كارگاه از قبيل فروش يا انتقال به هر شكل، تغيير نوع توليد، ادغام در مؤسسه ديگر، ملی شدن كارگاه، فوت مالك و امثال آنها مانع از ادامه روند تهيه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل نمی شود و هنگام چنين تغييری تعهدات و آثار اقدامات كارفرما يا مديريت قبلی در زمينه طرح مذكور عيناً به كارفرما يا مديريت جديد منتقل می شود.
ماده ۶- طرح طبقه بندی مشاغل كه هدف آن استقرار مناسبات صحيح كارگاه با بازار كار در زمينه مزد و مشخص بودن شرح وظايف و دامنه مسئوليت مشاغل مختلف و ايجاد يك نظام مزدی صحيح است، شامل عناوين و تعاريف لازم برای تصدی هر شغل، عوامل تعيين كننده امتيازات شغل، جدول تخصيص امتيازات عوامل، جدول مزد، دستورالعمل اجرايی آن بر اساس ضوابط و رويه ها و دستورالعمل های وزارت كار و امور اجتماعی خواهد بود.
تبصره- برای دستيابی به استاندارد مشاغل در صنايع و حرفه و فعاليت های مختلف در هر صنعت يا حرفه، وزارت كار و امور اجتماعی با همكاری كارگاههای ذيربط، مشاغل را از نظر رسته و رشته و شرايط احراز و مهارت ها و توانايی ها، گروه يا طبقه شغلی، شرح وظايف، امتيازات متعلقه و نظاير آنها به تدريج استاندارد نموده و به واحدهای ذيربط ابلاغ خواهد كرد.
ماده ۷- كارفرمايان مكلفند ما به التفاوت احتمالی مزد ناشی از اجرای طرح طبقه بندی مشاغل را از تاريخی كه كارگاه مشمول اجرای طرح می شود به كارگران مشمول پرداخت نمايند.
ماده ۸- هرگونه اصلاح و تجديدنظر در طرح های طبقه بندی مشاغلی كه به تأييد رسيده اند، موكول به تأييد مجدد وزارت كار و امور اجتماعی است.
اين آئين نامه در هشت ماده و سه تبصره در تاريخ ۱۲ / ۲ / ۷۱ به تصويب وزير كار و امور اجتماعی رسيده است.
دستورالعمل موضوع تبصره بند یک بخشنامه شماره ۷۰۸۱۱ مورخ ۲۶/۱۱/۷۱ مقام وزارت
طبقه بندی مشاغل قانون کار
دستورالعمل موضوع تبصره بند یک بخشنامه شماره ۷۰۸۱۱ مورخ ۲۶/۱۱/۷۱ مقام وزارت راجع به نحوه افزایش مزد مبنا (مزد شغل و مزد سنوات) در مورد کارگاههائی که دارای طرح طبقه بندی مشاغل طبق نظام ارزیابی مصوب وزارت کار و امور اجتماعی می باشند
نحوه اجرای بند یک بخشنامه شماره ۷۰۸۱۱ مورخ ۱۳۷۱/۱۱/۲۶ مقام وزارت کار وامور اجتماعی موضوع مصوبه ۱۳۷۱/۱۱/۲۰ شورای عالی کار برای کارگاههائی که دارای طبقه بندی مشاغل برطبق نظام ارزیابی وزارت کاروامور اجتماعی می باشند در زمینه تعیین مزد مبنا (مزدشغل ومزد سنوات) به ترتیب زیر می باشد:
الف- مزد سنوات (پایه)
۱- باتوجه به اینکه مزد مبنا در مورد کارگران این واحدها متشکل از دوبخش مزدشغل (مزد گروه )ومزد سنوات می باشد لذاکل مزد سنوات هریک از کارگران به ماخذ سنواتی که در اسفندماه ۷۱دریافت می داشته اند به میزان ۱۰% ازاول سال ۱۳۷۲ اضافه می شود .به عبارت دیگر کل مزد سنوات کارگر در اسفند ۱۳۷۱ ،درعدد۱/۱ضرب وکل مزد سنوات وی رااز اول فروردین ماه ۱۳۷۲ تشکیل می دهد بدیهی است نرخ پایه مقرر در تبصره یک بند ۳ بخشنامه مذکور درسال ۱۳۷۲برای کارگران مشمول طرح همان نرخ پیش بینی شده در دستورالعمل اجرائی طرح طبقه بندی مشاغل کارگاه (بدون اعمال ضریب ۱/۱ درآن) می باشد.
تبصره- در کارگاه هائی که مزد مبنا (مزدشغل ومزدسنوات ) رایکجا تعیین ودر حکم مربوطه درج می نمایند به منظور تفکیک این دوبایستی با توجه به جدول مزدی که در اسفند ماه ۱۳۷۱ داشته اند ،باکسر مزد شغل (مزدشغل گروه مربوطه) از مزد مبنای کارگر ،مزد سنوات وی رابه دست آورند و به ترتیب فوق الذکر در زمینه افزایش آن عمل کنند.
ب- مزد شغل:
کارگاههای موضوع این دستورالعمل بایستی در اجرای بخشنامه مورد بحث ،بااصلاح جدول مزد اسفند ماه ۱۳۷۱ خود جدول مزد جدید برای طرح طبقه بندی مشاغل کارگاه تنظیم ومزد شغل کارگران راازاول سال ۱۳۷۲به مآخذ مزدشغلهای بدست آمده محاسبه نمایند .طریقه تهیه جدول مزد جدید به ترتیب زیر می باشد:
۱- در صورتیکه مزدشغل گروه یک جدول مزد در اسفندماه ۱۳۷۱همان رقم ۲۲۶۷ ریال بوده باشد ،این رقم از ابتدای سال ۷۲ به رقم ۲۹۹۴ افزایش می یابد .چنانچه مزد شغل مزبور بیش از حداقل مزد قانونی بوده باشد ،آن رادر عدد ۱/۱ ضرب وبارقم ۵۰۰ریال جمع کرده ومزد شغل جدید گروه یک را به دست می آوریم (که در حقیقت همان حداقل مزد کارگاه خواهد بود)
۲- ضریب ریالی جدول مزد کارگاه در ۱/۱ ضرب وبدین ترتیب ضریب ریالی جدید نیز در اجرای بخشنامه مذکور حاصل می شود .
تبصره- در کارگاههائی که دارای ضریب متغیر جدول مزد می باشند هریک از ضرایب متغیر در۱/۱ ضرب می شوند ومبنای محاسبه مزد شغلهای جدید قرارمی گیرند.
۳- با اعمال مزد شغل جدید مربوط به گروه یک (که با توجه به بند یک فوق الذکر به دست آمده) و ضریب ریالی حاصله، سایر مزد شغلها را با استفاده از فرمول مربوطه به دست می آوریم برای آشنائی بیشتر. پیوست این دستورالعمل روش تهیه جدول مزد یک کارگاه فرضی که دارای ضریب ثابت مزد می باشد ارائه گردیده است .
تبصره- آن دسته از کارگاههائی که در تعیین ضریب ریالی جدول مزد طرح طبقه بندی مشاغل آنان از فرمول رگرسیون استفاده شده می توانند در صورت لزوم طریقه تعیین مزد شغلهای جدید رااز این اداره کل استعلام نمایند.
ج- نتیجه: باتوجه به مواردی که ذکر شد ،مزد مبنای هرکارگر از اول فروردین ماه سال ۱۳۷۲ عبارت از مجموع مزد سنوات حاصله برطبق محاسبات قسمت الف ومزد شغل حاصله برطبق محاسبات قسمت ب این دستورالعمل خواهدبود.
مدیر کل طبقه بندی مشاغل –مزد وبهره وری –ابوالقاسم کرم بیگی ((یک مثال فرضی برای تعیین مزدشغلهای جدیددراجرای بخشنامه شماره ۷۰۸۱۱مورخ ۱۳۷۱/۱۱/۲۶))
فرض کنیم که مزد شغل گروه یک ،درکارگاه موردنظر در اسفندماه ۱۳۷۱معادل ۲۵۰۰ریال وضریب ریالی جدول آن ۱۰بوده باشد بدین ترتیب حداقل مزد کارگاه یامزدشغل گروه یک در اثر اجرای بخشنامه عبارت خواهدبود از:۳۲۵۰=۵۰۰+(۱/۱*۲۵۰۰)وضریب ریالی دراثر اجرای بخشنامه عبارت خواهدبوداز :۱۱=۱/۱*۱۰حال بااستفاده از فرمول :
یا: مزد شغل گروه یک +(اختلاف امتیاز آن گروه تاگروه یک )*ضریب ریالی =مزدشغل هرگروه سایر شغلها درگروههای بیست گانه به ترتیب زیر به دست می آیند:
توضیح: اختلاف امتیازهای مندرج در جدول فوق یعنی اعداد ۱۵،۳۰،۴۵،۶۰و۰۰۰ در موردکلیه کارگاههائی که دارای طرح طبقه بندی مشاغل مصوب طبق نظام ارزیابی وزارت کارواموراجتماعی هستند یکسان می باشد.
طبقه بندی مشاغل شرکت های پیمانکاری و تامین نیروی انسانی
به کلیه وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی مشمول تصویب نامه شماره ه/۳۴۶۱۳ت/۸۴۵۱۵ مورخه ۸۴/۱۲/۱۵ هیات محترم وزیران که مشاغل طبخ و توزیع غذا، حمل و نقل، خدمات فضای سبز، تعمیر و نگهداری ساختمان، تاسیسات و سایر خدماتی عمومی قابل واگذاری به شرکت های پیمانکاری تکلیف شده که با هر یک از کارکنان خود را با طرح طبقه بندی مشاغل تطبیق دهند و حقوق و مزایای قانونی آنان را طبق طرح طبقه بندی مشاغل پرداخت نمایند.
بدیهی است برابر با ماده ۱۳ قانون کار کارفرمای اصلی می بایست بر اجرای صحیح مقررات قانون کار از جانب شرکت های پیمانکاری نظارت نماید و قبل از اطمینان از تسویه حساب کامل پیمانکار با کارگران خود از پرداخت تضمین های شرکت خدماتی خودداری نماید.
در جدول زیر طرح هماهنگ طبقه بندی مشاغل شركتهای خدماتی پشتيبانی مصوب وزارت کار جهت دانلود قرارداده شده است.
| دانلود جداول عناوین و گروه های شغلی طبقه بندی مشاغل |
| دستورالعمل: دانلود |
| عناوين و مشخصات شغل های فعاليت خدمات عمومی: دانلود |
| عناوين و مشخصات شغل های فعاليت امور حمل و نقل: دانلود |
| عناوين و مشخصات شغل های فعاليت باغبانی و فضای سبز: دانلود |
| عناوين و مشخصات شغل های فعاليت طبخ و توزيع غذا: دانلود |
| عناوين و مشخصات شغل های فعاليت تعمير و نگهداری ساختمان و تاسيسات: دانلود |
| مشاغل مرتبط با فعاليت های خدمات شهری (شهرداريها و موسسات تابعه): دانلود |
| فهرست كلی عناوين شغلی: دانلود |
| فرم قرارداد طبقه بندی مشاغل شرکت های پیمانکاری: دانلود |
| جدول مزد گروه های ۲۰ گانه طبقه بندی مشاغل: دانلود |
| ۱۰ | ۹ | ۸ | ۷ | ۶ | ۵ | ۴ | ۳ | ۲ | ۱ | گروه |
| ۱۸۸۰۰ | ۱۸۶۰۰ | ۱۸۴۰۰ | ۱۸۲۰۰ | ۱۸۰۰۰ | ۱۷۸۰۰ | ۱۷۶۰۰ | ۱۷۴۰۰ | ۱۷۲۰۰ | ۱۷۰۰۰ | نرخ پایه |
| ۲۰ | ۱۹ | ۱۸ | ۱۷ | ۱۶ | ۱۵ | ۱۴ | ۱۳ | ۱۲ | ۱۱ | گروه |
| ۲۲۶۰۰ | ۲۲۲۰۰ | ۲۱۸۰۰ | ۲۱۴۰۰ | ۲۱۰۰۰ | ۲۰۶۰۰ | ۲۰۲۰۰ | ۱۹۸۰۰ | ۱۹۴۰۰ | ۱۹۰۰۰ | نرخ پایه |
این مطلب را مطالعه کنید: آیا مدرک تحصیلی بالاتر باعث افزایش حقوق طبقه بندی مشاغل می شود؟
با سلام
آیا بازنگری در طرح طبقه بندی مشاغل بعد از ۱۰ سال شامل بک پی خواهد شد؟
الزامی نیست. ولی اگر کارفرما بخواهد پرداخت کند منع قانونی ندارد.
سلام وقت بخیر .
من‌در شرکتی کار میکنم که چند ماه هست طبقه بندی در آن انجام شده . میخواستم بدونم اون ۴ سال گذشته رو بک پی طبقه بندی چگونه حساب میشه ؟ با نرخ روزه یا همان سال ؟
با نرخ همان سال ها.
سلام خسته نباشید
کارگاهی در سازمان خاصی بصورت پیمانکاری در حال فعالیت است که بیش از ۳۰۰ کارگر دارد حال اگر شرکت جدید با کد کارگاه جدید جایگزین شرکت سابق شود آیا طبقه بندی صفر میشود یا اینکه بایستی ادامه طرح طبقه بندی انجام شود.
درصورت ادامه طرح طبقه بندی لطفا به ماده قانونی یا آیین نامه مربوطه اشاره کنید
یا باید طبقه بندی قبلی ادامه یابد یا کافرمای جدید طبقه بندی خود را با در نظرگرفتن ضریب ریالی کارگاه اصلی اجرا کند. از لحاظ پایه سنوات نیز سوابق از بین نمی رود.
سلام
ما در مجتمع فولاد قسمت پست برق مشغول کاریم که طرح طبقه بندی برای پیمانکار اصلی بخش نورد اجرا شده
و شرکت پیمانکاری ما این طرح رو اجرا نمیکنه
میشه دقیقا بفرمایید که طبق چه ماده ای پیمانکارما هم باید طرح طبقه بندی رو اجرا کنه؟
متشکرم
طبق بند ۱ دستور العمل … در قسمت مقررات سایت، گزینه اول دانلود دستورالعمل هست می توانید دانلود و مطالعه کنید.
سلام
من و به همراه عده‌ای از همکاران سال ۹۵ با مدرک تحصیلی دیپلم استخدام شدیم و با توجه چارت سازمانی کارگاه محل کار گروه شغلی ۸ به ما تعلق گرفت و همان زمان هم کسانی که با مدرک تحصیلی لیسانس استخدام شده‌اند گروه شغلی ۱۱ به آنها تعلق گرفت
ما که مدرک دیپلم داشتیم درس خوندیم و مدرک لیسانس رو گرفتیم و حتی شرکتمون مدرک لیسانس رو برامون اعمال کرد ولی گروه شغلی ما رو تغییر نداد و بهانه هم این هست که شما با دیپلم استخدام شدین و شرایط احراز گروه شغلی ۱۱ رو ندارید
لازم به ذکر است که ما دیپلمه‌ها و لیسانسه‌ها دقیقا یکجا و یک فعالیت دقیقا شبیه هم رو داریم انجام میدیم ولی عنوان شغلی که برای ما به کار می‌برند تفاوت داره
از چند سال قبل هم طرح طبقه‌بندی مشاغل اجرا شده
حالا این درسته که ما چون با دیپلم استخدام شدیم و با اینکه مدرک لیسانس هم برامون اعمال شده نمیتونیم از شرایط شغلی لیسانسه‌ها بهره‌مند بشیم؟
ودر صورت تخلف کارگاه کجا باید شکایت کنیم؟
سلام
ارتقای مدرک تحصیلی از موجبات ارتقای گروه شغلی نیست. گروه شغلی از شغل تبعیت می کند مگر اینکه در طرح طبقه بندی کارگاه برای مدرک تحصیلی افراد نیز امتیازاتی در نظر گرفته شده ابشد.
با سلام و احترام
ممنون بابت مطالب بسیار مهم و کاربردی که ارائه فرمودید، بنده یک سوال از خدمتتان داشتم اینکه:
آیا کارفرما می تواند به دلیل تغییر شغل کارگر گروه شغلی وی را در میانه قرارداد تغییر داده و کم نماید؟
سلام
تنزیل گروه شغلی مجاز نیست. در صورتی که قرارداد کار موقت باشد بعد از اتمام قرارداد کار، در قرارداد کار جدید شغل و گروه شغلی دیگری در نظر بگیرد ولی باز هم نباید گروه شغلی کمتر از گروه شغلی طبق طرح طبقه بندی مشاغل باشد.
با سلام
میشه در مورد محاسبه بک پی پرداختی در طرح طبقه بندی توضیح دهید؟مثلا من ۱۸ سال سابقه کار دارم و طرح امسال اجرا شده است با ۳۰ در صد اضافه به پایه حقوق.
آیا محاسبه بک پی در این ۱۸ سال پلکانی است یا ثابت؟؟؟
یا توافقی است و یا قانونی. در حالت قانونی، مابه التفاوت مزد هر سال با مبلغ همان سال محاسبه می شود.
سلام، ممنون میشم بفرمایید مزد مبنا (فرضا گروه دوم) در طرح طبقه بندی چه طور لحاظ میشه. در مزد ثابت، مزایای مستمر به تبع شغل هم لحاظ میشه. ولی مزد مبنا رو ممنون میشم کسی اگه واقعا دقیق میدونه راهنمایی کنه. تشکر
سلام
در زمان اجرای طرح طبقه بندی مشاغل تمام مزایای به تبع شغل که قبل از اجرای طرح به عنوان مزد ثابت محسوب می شدند در بطن مزد مبنا قرار می گیرند. اگر بعد از اجرای طرح مزد مبنا از مزد ثابت دریافتی کارگر قبل از طرح کمتر شود، مبلغ مابه التفاوت با عنوان تفاوت تطبیق پرداخت می شود.
مزد گروه های شغلی هر کارگاه منحصر به فرد بوده و رقم مشخصی برای همه کارگاه ها ندارد.
با درود و احترام،
می فرمایید که بک پی پرداختی به کارکنان در نتیجه اجرای طرح طبقه بندی مشاغل مشمول بیمه و مالیات می شود؟ اگر جواب مثبت است آیا راه حلی وجود دارد که با حداقل تبعات بیمه و مالیات این مبالغ به کارکنان مشمول پرداخت گردد؟
سپاس
سلام
چون برای سنوات گذشته است تامین اجتماعی این مبالغ را نمی تواند دریافت کند. در صورتی که مبالغ به تفکیک ماه و سال پرداخت شده باشند و کارگران مدعی بیمه آن باشند باید در اداره کار طرح شکایت کنند. برای مالیات هم چون باید از خود کارگران کسر شود به نظر نمی رسد کارگران پیگیری کنند.
اگر مبلغ به صورت کلی و توافقی پرداخت شده باشد و قابل تفکیک به ماه نباشد امکان دریافت حق بیمه آن وجود ندارد. موضوع بیمه هم برای کارگرانی که در دو سال آخر کار خود هستند تاثیر گذار است و برای بقیه نفی ندارد.
شرکت های بزرگی که داری پیمانکار منابع انسانی هستند و هر سال پیمانکار عوض می شود و مثلا از ۱۰ سال پیش شامل طرح طبقه بندی مشاغل (بالای ۵۰ نفر) شده اند. معوقات کارکنان را با توجه به اینکه هر سال پیمانکار عوض می شود و آخرین پیمانکار برای طرح اقدام می کند چه کسی باید پرداخت کند؟ چون پیمانکار آخر نهایتا سال مربوطه خود را (سال اخیر) قبول می کند پرداخت کند!
سلام
برای هر دوره، پیمانکار مربوطه باید طرف شکایت قرار گیرد. در صورت در دسترس نبودن پیمانکار، کارفرمای اصلی باید پاسخگو باشد.
با سلام
سوالی داشت خدمتتان
طرح طبق بندی در کارگاه اجرا شده و معوقات طرح نیز به حساب پرسنل حاضر واریز شده و شخص بازنشسته ای که قبلا از پرسنل کارگاه بوده شکایت کرده و رای در نهایت پس از مدتی در آخرین مرجع به نفع صادر و مبلغی محاسبه و به حساب وی واریز شده و پس از مدتی ادعای حق بیمه معوقات طرح کرده حال سوال این است که معوقات طرح مشمول بیمه هم می گردد یا خیر اگر جواب مثبت است چگونه محاسبه می گردد و چه تاثیری در مستمری دریافتی دارد
سلام
بله. وقتی مابه التفاوت حقوق وجود دارد به تبع آن باید مابه التفاوت حق بیمه هم وجود داشته باشد و این موضوع باعث افزایش میانگین دو سال آخر شده و مستمری افزایش پیدا می کند.
البته باید به سالی که کارگر بازنشسته شده توجه شود که این تغییر چقدر خواهد بود و با توجه به فرایند بسیار طولانی ارزش پیگیری دارد یا نه.
سلام درشرکتی ۲۱سال است که.کارمیکنم که ۳ماه است طرح طبقه بندی اجراشده .آیاشرکت میتواند بک پی راپرداخت ننماید.نحوه پرداخت برچه اساس است.
سلام
از زمان شمول طرح طبقه بندی مشاغل باید بک پی و مابه التفاوت یا به صورت قانونی یا توافقی پرداخت شود.
با درود فراوان خدمت شما
بنده بعنوان کارشناس در یک نیروگاه خصوصی تولید برق به مدت ۳ سال است که کار میکنم. این نیروگاه حدود ۱۵۰ نفر نیروی رسمی بهره برداری دارد اما طرح طبقه بندی مشاغل در آن اجرا نشده است. آیا قانونا موظف به اجرای این طرح میباشند؟ و سوال دیگر اینکه بنده بعنوان کارشناس استخدام شده ام اما پایه حقوق من و سایر همکارانم به تعداد ۱۳ نفر با پایه حقوق پرسنل خدمات برابر است و شرکت به بهانه های واهی از افزایش آن سر باز میزند آیا امکان شکایت به اداره کار در این خصوص وجود دارد؟
پیشاپیش از راهنمایی شما سپاسگذارم
سلام
اجرای طرح طبقه بندی برای کارگاه های بالای ۵۰ نفر الزامی است. در کارگاه های فاقد طبقه بندی مشاغل حق السعی پرداختی از عنوان شغل و مسئولیت تبعیت نمی کند و بالاتر از حداقل قانون کار توافقی است.
سلام
بنده ۲۰ ساله که در یکی از شرکتهای خصوصی در معدن مشغول هستم و چون فاصله معدن تا شهر بیش از ۵۰ کیلومتر میباشد و ما هرروز با سرویس به معدن رفت و آمد داریم:
۱-شامل خارج از مرکز میشویم؟
2-آیا آیتم حق شایستگی میتواند بعنوان خارج از مرکز تلقی شود یا جداگانه هستند؟
سلام
ماموریت وقتی لحاظ می شود که کارگر از کارگاه اصلی برای انجام کار به فاصله بیش از ۵۰ کیلومتر اعزام شود. اینکه کارگاه با محل سکونت ۵۰ کیلومتر فاصله داشته باشد ماموریت محسوب نمی شود.
اگر منظور از حق شایستگی همان فوق العاده ماموریت باشد، حق شایستگی هم جزو مزایای ثابت به تبع شغل باشد در محاسبه فوق العاده ماموریت تاثیر دارد.
با عرض درود و سپاس فروان
من در مجموعه ای مشغول به کار هستم که بالای ۱۰۰ نفر نیرو دارد ولی شرکت های مجزا تاسیس کرده و در هر شرکت حدود ۵۰ الی ۶۰ نفر مشغول کار هستند میخواستم بپرسم این شرکت مشمول طرح طبقه بندی میشه یا نه؟
ا
سلام
قانون کارگاه را ملاک قرار داده است. اگر شرکت های مجزا به عنوان پیمانکار مشغول به کار باشند که بدون توجه به تعداد کارگران باید طرح را اجرا کنند.
اگر شرکت ها دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده و کار حجمی یا غیر حجمی مشخصی انجام دهند نیز با در نظر گرفتن حد نصاب ۵۰ نفر باید طبقه بندی اجرا کنند.
نکته مهم این است که اگر هر یک از شرکت ها حتی در گذشته به صورت ۳ ماه متوالی تعداد کارگران بیش از ۵۰نفر داشته باشند مشمول اجرای طرح شده اند و کاهش کارگران بعدی مانع این موضوع نخواهد بود.